Valko
| Valko mađ. Valkó | |
|---|---|
 Ime naselja pisano rovaškim pismom | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Mađarska |
| Region | Centralna Mađarska |
| Županija | Pešta |
| Srez | Gedele |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2018. | 2.429[1] |
| — gustina | 64,33 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 47° 33′ 59″ S; 19° 29′ 31″ I / 47.566469° S; 19.491981° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Površina | 37,59 km2 |
  Valko Valko na karti Mađarske | |
| Poštanski broj | 2114 |
| Pozivni broj | (+36) 28 |
| Veb-sajt | |
| http://valko.hu/ | |
Valko (mađ. Valkó) je naselje u centralnoj Mađarskoj. Valko je veće naselje u okviru peštanske županije.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Lokacija[uredi | uredi izvor]
Valko je veliko selo sa 2.300 stanovnika u okrugu Pešta, na istočnoj strani brda Gedele, okruženo gustim hrastovim šumama. Najlakši način da se stigne tamo je nakon 14 kilometara tako što se skrene sa autoputa 3 kod Gedelea.[2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Naselje je ime dobilo po ličnom imenu slovenskog porekla, što znači vuk.
Kao i u svim zajednicama, i ovde se može naći narodna priča vezana za ime naselja: U stara vremena u mestu Valko nije bilo ništa osim ogromne šume. Ovde niko nije živeo, samo životinje. Jedan starac nije imao ništa osim troje gladne dece i mršavog, slepog konja. Čak je bio i ismevan zbog toga: slepi konj, Valko (vak-ló, Valkó)! Mislio je, ovde, gde niko ne živi, nema ko da mu se ruga. Nastanio se, iskrčio deo šume, sagradio kuću od drveta, a čistinu obrađivao sa slepim konjem. Kada su tri dečaka porasla, sva trojica su dobila bogate žene. Tako je naseljena nenaseljena šuma i od tada je ostao u njoj sirotinjski nadimak: Valko.
Teritorija naselja je bogata arheološkim nalazima, o njenoj predosvajačkoj prošlosti svedoče nalazi sa iskopavanja u vlasništvu Mađarskog nacionalnog muzeja. Ljudi su se prvi put naselili na ovom području pre 3.500 godina. Prilikom iskopavanja pronađeni su predmeti iz uglačanog kamenog, bronzanog, skitskog, keltskog i sarmatskog doba.
Njegov najspektakularniji arheološki spomenik je bedem odbrambene linije Čersovog jarka iz rimskog doba. U drugoj polovini 3. veka tim područjem zavladali su Huni, zatim posle Atiline smrti Longobardi, a posle njih Avari.
Njegovo prvo pisano pominjanje datira iz 1425. godine. Među njegovim vlasnicima nalazimo porodice Rozgonji i Batori. Od 17. veka dolazi u posed porodice Esterhazi, a početkom 1700-ih ovde su vlasništvo stekli i Štarembergi. Godine 1867. Ministarstvo finansija otkupilo je veći deo njene granice i Parlament ju je dodelio ugarskom kralju Franji Josifu I, zajedno sa imanjem Grasalkoviča, kao krunski poklon. Njegove šume, bogate divljači, služile su kao lovište krunisanih glava. Posle 1945. godine, vladavina krune je transformisana u Državno šumarstvo. Pored šumarstva naselja, vredna je pomena i njegova poljoprivreda, koja je tokom vekova bila glavni izvor zapošljavanja stanovnika.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Tokom popisa 2011. godine, 88,7% stanovnika se izjasnilo kao Mađari, 10,4% kao Romi, 0,4% kao Nemci i 0,4% kao Rumuni (11,2% se nije izjasnilo).
Verska distribucija je bila sledeća: rimokatolici 52,1%, reformisani 4,5%, luterani 0,4%, grkokatolici 0,2%, nekonfesionalni 11,5% (29,5% se nije izjasnilo).[3]
