Велики мастурбатор
Veliki masturbator (1929) slika je Salvadora Dalija naslikana tokom ere nadrealista, a trenutno je izložena u Nacionalnom muzeju Kraljica Sofija u Madridu.
Opis[uredi | uredi izvor]
Slika predstavlja izobličeno ljudsko lice koje gleda prema dole, po uzoru na prirodnu stensku formaciju na obali Cap de Creus u Kataloniji.[1] Sličan profil vidi se u Dalijevoj najpoznatijoj slici naslikanoj dve godine kasnije, Upornost sećanja. Gola ženska figura (koja podseća na Dalijevu tada novu muzu, Galu) uzdiže se sa zadnje strane glave; što je možda masturbativna fantazija o kojoj govori sam naziv slike. Ženina usta su blizu muških prepona, dok je muška figura prikazana samo od struka nadole i ima primetne posekotine na kolenima. Ispod centralne profilne glave, na ustima, nalazi se skakavac, insekt koji je Dali spominjao više puta u svojim spisima. Roj mrava (popularan motiv koji predstavlja seksualnu anksioznost u Dalijevom radu) je takođe primetan na slici. Na samom pejzažu se vide još tri figure, zajedno sa jajetom koje se obično koristi kao simbol plodnosti. Dva lika u pejzažu raspoređena su tako da bacaju dugu senku, dok se treći lik vidi kako užurbano korača u daljinu ka periferiji platna.
Tumačenje[uredi | uredi izvor]
Slika može predstavljati Dalijev oštro sukobljeni stav prema seksualnom odnosu. Dok je Dali bio mlad, njegov otac mu je davao knjigu sa eksplicitnim fotografijama ljudi koji pate od uznapredovalih neizlečenih veneričnih bolesti kako bi "obrazovao" dečaka. Fotografije groteskno oštećenih i obolelih genitalija fascinirale su i užasnule mladog Dalija, a on je seks zbog toga povezivao sa truljenjem i propadanjem u odrasloj dobi.[2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Dali je čuvao sliku u svojoj ličnoj kolekciji, koja je bila izložena u Pozorištu i muzeju Dali u Figerasu, ostavljajući je kao zaostavštinu nacionalnoj kolekciji Španije. Nakon njegove smrti, odneta je u madridski muzej.[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Ian Gibson, "The Shameful Life of Salvador Dalí", W.W. Norton & Company, 1987. ISBN 0-393-04624-9. Page 71, pages 256 - 257, plate XIV
- ^ Edward Rubin "The Great Masturbator In Retrospect: Salvador Dalí at the Philadelphia Museum of Art" NY Arts Magazine
- ^ Busquets, Jordi; Navarro Arisa, J.J. (30. 1. 1990). „El legado de Dalí se divide en dos bloques, con 56 obras para Madrid y 134 a repartir en Cataluña” [Dalí's legacy is divided into two blocks, with 56 works to Madrid and 134 to be distributed in Catalonia]. El País (na jeziku: Spanish). Pristupljeno 29. 3. 2012.
