Vlado Bagat
| vlado bagat | |
|---|---|
 Vlado Bagat | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 22. oktobar 1915. |
| Mesto rođenja | Split, Austrougarska |
| Datum smrti | 1. jun 1944. (28 god.) |
| Mesto smrti | ostrvo Olib, ND Hrvatska |
| Profesija | radnik |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1939. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 10. septembra 1948. |
Vlado Bagat (Split, 22. oktobar 1915 — ostrvo Olib, 1. jun 1944), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 22. oktobra 1915. u Splitu. Još kao mladić bio je poznat u radu naprednih omladinskih organizacija i u radničkim redovima kao organizator mnogih štrajkova i demonstracija u Splitu. Zbog političke aktivnosti stalno je bio proganjan. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je 1939. godine, a naredne 1940. policija ga hapsi zajedno s grupom Splićana i sprovodi na robiju u Lepoglavu.
Na robiji je bio zlostavljan i mučen. Posle kapitulacije Jugoslavije uprava logora ga pušta, misleći da će, zbog malaksalosti i iznurenosti, uskoro umreti. Međutim, na slobodi Vlado dobiva novu energiju i nastavlja politički rad. Organizuje i formira nove partijske organizacije, angažuje drugove na prikupljanju oružja i municije i vrši pripreme za oružani ustanak. S prvom grupom boraca u leto 1941. godine odlazi na Dinaru. Borio se u Cincarskom partizanskom odredu bataljonu „Vojin Zirojević“, u kojem je, juna 1942. godine, postavljen za komesara. U toku četvrte neprijateljske ofanzive, februara 1943. godine, kada je Deveta dalmatinska divizija napustila Dalmaciju i krenula prema Hercegovini i Crnoj Gori, Bagat je postavljen za komesara novoformiranog štaba Grupe partizanskih odreda Dalmacije. S ostalim rukovodiocima štaba odigrao je značajnu ulogu u ponovnom formiranju partizanskih jedinica, jer je, posle odlaska 9. divizije, u Dalmaciji ostalo svega oko 700 boraca. Njihov broj je neprekidno rastao, a svojim aktivnim delovanjima partizanske jedinice su nanosile neprijatelju velike gubitke na kopnu i moru.
Poslije kapitulacije Italije, septembra 1943. godine, gotovo cela dalmatinska obala bila je oslobođena. Čim se ukazala mogućnost za stvaranje mornaričkih jedinica, Bagat u oktobru 1943. godine učestvuje u formiranju Četvrtog pomorsko-obalskog sektora. Izvesno vreme je obavljao dužnost komesara, ali je ubrzo postavljen za partijskog rukovodioca Sektora. Po potrebi, u aprilu 1944. godine, postavljen je za partijskog rukovodioca Drugog pomorsko-obalskog sektora. Kada su jake nemačke snage preduzele operacije zauzimanja dalmatinske obale i ostrva, neke partizanske jedinice su bile primorane da se prebace na ostrva Šoltu, Hvar i Vis. Svojim brodovima prebacuje borce Prve i Trinaeste dalmatinske brigade na Vis. Do kraja godine, pod njegovim rukovodstvom prebačeno je desetine hiljada izbeglica i ranjenika u Italiju.
U maju 1944. godine upućen je na da ostrvu Krk pomogne u organizovanju i učvršćivanju tamošnje partizanske jedinice. U povratku za Dugi otok, u zoru 1. juna, pristao je s čamcem na Olib, ne znajući da su se Nemci te noći iskrcali na ostrvu. U luci su ga, iz zasede, dočekali nemački vojnici, otvorili vatru na njegov brod i ubili njega i njegovu posadu, koja se sastojala od još tri mornara.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije, 10. septembra 1948. godine, proglašen je za narodnog heroja.[1][2]
Njegovo ime nosila je fabrika šivaćih mašina „Bagat“ u Zadru.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Narodni heroji 1982, str. 49.
- ^ „Sl. list FNRJ 102/48” (PDF). www.slvesnik.com.mk. 24. 11. 1948. str. 1696.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Narodni heroji iz Dalmacije | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni na teritoriji Dalmacije, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | ||
| Dubrovnik |  | |
| Zadar | ||
| Knin | ||
| Metković | ||
| Sinj | ||
| Split | ||
| Šibenik | ||
| Ostala mesta |
| |
| Ostrva |
| |
