Vojvodstvo lublinsko

Vojvodstvo Lublin
Vojvodstvo Lublin;
	; Zastava ; Grb
Država	Poljska
Admin. centar	Lublin ;
Vojvoda	Genovefa Tokarska
Površina	25.122 km2
Stanovništvo	2008.
— broj st.	2.166.213
— gustina st.	86,23 st./km2
Registarske tablice	L
Urbanizacija	46,6%
	Zvanični veb-sajt

Vojvodstvo Lublin (polj. Województwo lubelskie) je jedno od 16 Poljskih Vojvodstva. Nalazi se u istočnom delu Poljske. Sedište vojvodstva je grad Lublin. Formirano je 1999. godine, kao deo administrativnih reformi koje su usvojene 1998. godine. Provincija je nazvana po najvećem i glavnom gradu Lublinu. Vojvodstvo je sastavljeno od tri teritorije koje su bile zabeležene kroz istoriju i to Malopoljske, Polezije i Crvene Rutenije.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Regija je pre Drugog svetskog rata bila jedan od najvećih svetskih centara Judaizma. Pre sredine 16. veka nije bilo mnogo Jevreja u oblasti, ali zbog osnivanja novih gradova, oni su se masovnije doseljavali da bi razvili sektore trgovine i usluga. Pošto su se novi gradovi takmičili sa starim za posao, uvek je postoajo određeni dugoročni stepen ozlojeđenosti, koji je postojao i iz razloga nemogućnosti ograničavanja migracije Jevreja. Jevreji su se u najvećem broju slučajeva naseljavali u gradskim sredima, a tek poneka porodica se odlučivala da svoj posao započne u ruralnim oblastima, što je bio još jedan faktor koji je uticao na već postojeću ozlojeđenost. Do sredine 18. veka Jevreji su činili značajan deo stanovništva u više gradova u oblasti. Do 20. veka, Jevreji su sa 70% stanovništva u 11 gradova predstavljali većinu.

Pre Drugog svetskog rata, u regiji je živelo 300.000 Jevreja. Na teritoriji oblasti su izgrađeni i koncentracioni logori Majdanek, Sobibor i Belzec, kao i niz radničkih logora. Ova oblast je bila jedna od najvećih centara prinudnog rada u Evropi. Posle rata većina Jevreja se odselila iz regije.

Vojvode[uredi | uredi izvor]

1999—2000. Kžištof Mihalski (Krzysztof Michalski)
2000—2001. Valdemar Duđak (Waldemar Dudziak)
2001—2005. Andžej Kurovski (Andrzej Kurowski)
2005—2007. Vojćeh Žukovski (Wojciech Żukowski)
od 2007. Genovefa Tokarska (Genowefa Tokarska)

Geografija[uredi | uredi izvor]

Vojvodstvo se nalazi u istočnom delu Poljske i graniči se sa Ukrajinom i Belorusijom, a i sa vojvodstvima:

Sedište vojvodstva je grad Lublin.

Vojvodstvo Lublin:

zauzima 8% površine Poljske i 3 je vojvodstvo po površini
U vojvodstvu se nalazi 213 opština i 4206 sela

Najveći gradovi[uredi | uredi izvor]

Stanovništvo od 31. decembra 2006.

Lublin – 353.483 (147,45 km²)
Helm – 68.160 (35,28 km²)
Zamošć – 66.802 (30,34 km²)
Bjala Podlaska – 58.075 (49,40 km²)
Pulavi – 49.755 (50,49 km²)
Svidnjik – 40.082 (20,35 km²)
Krasnjik – 35.913 (25,29 km²)
Lukov – 30.593 (35,75 km²)
Bilgoraj – 27.244 (21,10 km²)
Lubartov – 22.928 (13,91 km²)
Lečna – 21.560 (19,00 km²)
Tomašov Lubelski – 20.222 (13,29 km²)
Krasnistav - 19.361 (42,13 km²)
Hrubješov - 18.549 (33,03 km²)
Demblin - 17.976 (38,35 km²)
Mjendzižec-Podlaski - 17.119 (19,75 km²)
Radzinj Podlaski - 16.121 (19,31 km²)
Vlodava - 13.589 (17,97 km²)
Janov Lubelski - 11.971 (14,84 km²)
Parčev - 10.281 (8,05 km²)
Ponjatova - 9.877 (15,26 km²)
Riki - 9.732 (27,22 km²)
Opole Lublskje - 8.844 (15,12 km²)
Belžice - 7.022 (23,46 km²)
Terespol - 6.002 (10,11 km²)
Bihava - 5.300 (6,69 km²)
Šćebžešin - 5.283 (29,12 km²)
Rejovjec Fabrični - 4.495 (14,28 km²)
Nalenčov - 4.217 (13,82 km²)
Kazimjež Dolni - 3.514 (30,44 km²)
Kok - 3.474 (16,78 km²)
Tarnogrod - 3.399 (10,69 km²)
Zvjerzinjec - 3.351 (4,82 km²)
Krasnobrod - 3.004 (6,99 km²)
Stoček Lukovski - 2.744 (9,15 km²)
Anopol - 2.675 (7,73 km²)
Pjaski - 2.621 (8,43 km²)
Jozefov - 2.436 (5,00 km²)
Pstrov Lubelski - 2.236 (29,77 km²)
Tišovce - 2.186 (17,85 km²)
Frampol - 1.421 (4,67 km²)

Neka seoska naselja[uredi | uredi izvor]

Njedrzvica Duža — 3.814
Njemce — 3.614
Aleksandrov — 3.174
Verbkovice — 3.100
Travniki — 2.894
Kurov — 2.781
Belžec — 2.738
Janov Podlaski — 2.700
Lukova — 2.700
Karčmiska — 2.659
Turka — 2.640
Milejov-Osada — 2.613
Vilkolaz — 2.493
Hrzanov — 2.300
Godzišov — 2.266
Bodačov — 2.254
Rejovjec — 2.226
Savin — 2.215
Konjskovola — 2.188
Adamov — 2.163
Golamb — 2.123
Izbica — 2.100
Piščac — 2.100
Vohinj — 2.087
Gora Pulavska — 2.085
Garbov — 2.060
Stjenžica — 2.042
Jablona — 2.040
Kločev — 2.038
Sol — 2.000

Privreda[uredi | uredi izvor]

Godine 2006. Vojvodstvo Lublin je zajedno sa Vojvodstvom potkarpatskim proglašeno za najsiromašniji kraj Evropske unije sa srednjim prihodom po glavi stanovnika od 3.538 evra (33% srednjeg prihoda u EU).

Zaštita prirode[uredi | uredi izvor]

Na terenu vojvodstva Lublin nalaze se:

dva nacionalna parka
17 kraj obrazovih parkova (park u kome je moguće vršiti industrijske delatnosti ali u ograničenom obimu)

Turističke atrakcije[uredi | uredi izvor]

Bjala Podlaska — Ostaci tvrđave i zamka rađivilovih
Belžice — zamak
Bilgoraj
Helm
Deblin — tvrđava
Hnjišov — stari hrast
Hrebenne — crkva svetog Nikolaja
Jablečna — pravoslavni manastiri
Kazimjež Dolni — zamak zamek
Kodenj — crkva svete Ane
Lublin — arhitektura
Nalečov — odmaralište

Prethodna Lublinska vojvodstva[uredi | uredi izvor]

Vojvodstvo Lublin od 1474—1795.[uredi | uredi izvor]

Prestonica: vojvodstva: Lublin
Povjati: Lublin, Lukovski, Užedovski.

Vojvodstvo Lublin za vreme II Žečpospolite[uredi | uredi izvor]

Prestonica: vojvodstva: Lublin
Povjati: Bjalski, Bilgorajski, Helmski, Garvolinjski, Hrubješovski, Janovski, Krasnostavski, Lubartovski, Lublinski, Lukovski, Pulavski, Rađinjski, Sjedlecki, Sokolovski, Tomašovski, Vegrovski, Vlodavski, Zamojski.

Vojvodstvo Lublin od 1946. do 1950.[uredi | uredi izvor]

Prestonica: Lublin
Povjati: Bjalski, Bilgorajski, Helmski, Hrubješovski, Krasnjicki, Janovski, Krasnostavski, Lubartovski, Lublinski, Lukovski, Pulavski, Rađinjski, Sjedlecki, Tomašovski, Vegrovski, Vlodavski, Zamojski.

Vojvodstvo Lublin od 1950. do 1975.[uredi | uredi izvor]

Prestonica: Lublin
Povjati: Bjalski, Bilgorajski, Helmski, Hrubješovski, Krasnjicki, Janovski, Krasnostavski, Lubartovski, Lublinski, Lukovski, Pulavski, Rađinjski, Tomašovski, Vlodavski, Zamojski.

Administrativne reforme 1999.[uredi | uredi izvor]

Godine 1999, usled administrativne reforme vojvodstvo je prošireno za vojvodstva: Helmsko, Zamojsko i delove Bjalskopodlaskog, Sjedleckog Tarnobžeskog.