Vojislav Čarkić
Vojislav Čarkić | |
|---|---|
 | |
| Ime po rođenju | Vojislav Čarkić |
| Nadimak | Vojo |
| Datum rođenja | 1937. |
| Mesto rođenja | Sarajevo, Kraljevina Jugoslavija |
| Datum smrti | 4. maj 2024. (86/87 god.) |
| Mesto smrti | Istočno Sarajevo, RS, BiH |
| Zanimanje | sveštenik |
Vojislav Čarkić, u narodu poznat kao Pop Žućo, (Sarajevo, 1937 — Istočno Sarajevo, 4. maj 2024) bio je sveštenik Srpske pravoslavne crkve koji je Odbrambeno-otadžbinski rat proveo na prvoj liniji kao jedini vojni sveštenik Sarajevsko-romanijskog korpusa Vojske Republike Srpske. U ratu je nosio čin majora, a poslije njega ozvaničen je kao potpukovnik. Od 1995. godine živio je u naselju Miljevići, u opštini Istočno Novo Sarajevo.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je na Baščaršiji, istorijskom jezgru grada Sarajeva, gdje je završio osnovnu školu i nižu gimnaziju. Nakon završetka gimnazije, upisao je petogodišnju Bogosloviju u Prizrenu, koju je završavio 1958. godine, a nakon toga studije nastavlja na Teološkom fakultetu u Beogradu. Nakon završenog fakulteta, jedno vrijeme provodi u Beogradu gdje je obavljao poslove u Patrijaršijskom dvoru do 1964. godine. Postdiplomske studije je završio u Njemačkoj, kao stipendista starokatoličke crkve Njemačke.
Sa 27 godina dobija prvu parohiju, raspoređuju ga u crkvu Svetog velikomučenika Prokopija u Visokom, gdje ostaje do 1974. godine. Nakon deset godina svešteničkog službovanja, vraća se u svoj rodni grad, u Sarajevo, gdje dobija parohiju u crkvi Svetog Preobraženja, gdje ostaje sve do početka ratnih sukoba.[1]
Odbrambeno-otadžbinski rat[uredi | uredi izvor]
Prota Vojislav je početak ratnih sukoba dočekao u Novom Sarajevu, na mjestu sveštenika u crkvi Svetog Preobraženja. Uoči Malog Vaskrsa iste godine, prota Vojo, napušta dotadašnju parohiju, prelazi rijeku Miljacku i dolazi u naselje Grbavicu, gdje je formirana Srpska opština Novo Sarajevo. Prota Vojo oblači uniformu Vojske Republike Srpske i čitav rat provodi na prvoj liniji, obavljajući pored vojnih zadataka i one druge, za koje se školovao, svešteničke.
Tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata, obavljao je funkciju jednog od komandanata Novosarajevskog četničkog odreda. Na Grbavici je formirao parohiju i crkvenu opštinu, a jedan od objekata preuredio u bogoslužbeni prostor. Poznato je da je pop Vojislav pomagao svima. U ratu je više od 120 hiljada paketa primio i slao preko Miljacke, na teritoriju pod kontrolom ARBiH. Od tih paketa je pola išlo muslimanima, a pola Srbima, Hrvatima i Jevrejima koji su ostali u drugom dijelu Sarajeva. Ta vrsta pomoći išla je preko crkve na Grbavici od septembra 1992. godine pa do februara 1996.
Protin ratni čin majora je poslije rata potvrdila tadašnja predsjednica Biljana Plavšić, a od generala Simića dobio je čin potpukovnika.[2]
Gradnja crkve na Grbavici[uredi | uredi izvor]
U ratno vrijeme, s obzirom na veliki broj Srba koji su živjeli na Grbavici, i okolnim naseljima, kao i zbog činjenice da su tri sarajevske pravoslavne crkve ostale na teritoriji koju je kontrolisala Armija RBiH, začela se ideja o gradnji crkve na Grbavici.
U to vrijeme u zgradi bivše škole MUP-a na Vracama, bio je smješten Ruski vojni bataljon. Komandant tog bataljona je protu Vojislava obavijestio da u Republiku Srpsku treba da dođe ruski patrijarh Aleksej, zajedno sa patrijarhom srpskim Pavlom. Sredinom 1994. godine zemljište za crkvu na Grbavici su osveštala dva patrijarha – patrijarh Srpske pravoslavne crkve Pavle i patrijarh moskovski i cijele Rusije Aleksej Drugi.
| „ | I ujutru dođoše oba patrijarha sa pratnjama, kad vojska se postrojava. E, to je bio prvi put nakon Oktobarske revolucije u Rusiji da je ruska vojska paradno prošla ispred ruskog patrijarha, a ja sam bio na toj centralnoj tribini. | ” |
| — Vojislav Čarkić | ||
Egzodus[uredi | uredi izvor]
| „ | Ostalo mi je u sjećanju da su i kuvarice i servirke, koje su radile pri našoj vojsci, unaprijed osuđene na tri i po godine zatvora. | ” |
| — Vojislav Čarkić | ||
Prota Vojo je 16. marta 1996. godine, kada je Grbavicu napustilo oko 5.000 njenih stanovnika, izašao na čelu litije noseći isti onaj krst, koji su osveštala dva patrijarha, preko Vraca do teritorije Republike Srpske. Krst su na leđima iznijeli tadašnji ministar vjera Dragan Davidović i načelnik opštine Srpsko Novo Sarajevo Milorad Katić. Danas se taj krst nalazi u crkvi Svetog Đorđa na Vracama u Istočnom Sarajevu.[3]
Posljeratni period[uredi | uredi izvor]
Vojislav Čarkić, je parohiju sa Grbavice nakon Egzodusa, prenio u Miljeviće, gdje je sa izbjeglim narodom krenuo u izgradnju novog hrama. Crkva Svetog Đorđa, modifikovana kopija Stare crkve na Baščaršiji je izgrađena u blizini vojnog groblja, koje je formirao, za vrijeme rata proto Vojislav Čarkić i na kome su pored srpskih vojnika, sahranjeni i ruski dobrovoljci.
Preminuo je 4. maja 2024. godine u Istočnom Sarajevu.[4]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Pop Vojo - legenda za života”. Trebević.net. Pristupljeno 31. 7. 2016.[mrtva veza]
- ^ „KOMANDANT ČETNIČKOG ODREDA: Ovo je potpukovnik prota Vojislav Čarkić”. Oslobođenje. Arhivirano iz originala 24. 5. 2016. g. Pristupljeno 31. 7. 2016.
- ^ „Dan kada je plakala srpska Grbavica”. Glas Srpske. Pristupljeno 31. 7. 2016.
- ^ „Preminuo sveštenik Vojislav Vojo Čarkić: Nema stanovnika u Istočnom Sarajevu koji nije čuo za "popa Žuću"”. srpska info. Pristupljeno 4. 5. 2024.
