Geografija Indije

Geografija Indije
Kontinent	Azija
Region	Južna Azija Indijski potkontinent
Koordinate	20° 00′ N 77° 00′ E
Površina	3.287.263 km² (7.)  — kopno 90,44%  — voda 9,56%
Dužina obale	7.516 km
Granice	Kopnene granice: 14.103 km Bangladeš: 4.053 km Butan:605 km Mjanmar: 1.463 km Kina: 3,380 km Nepal: 1.690 km Pakistan: 2.912 km
Najviša tačka	Kančendžanga 8.598 m
Najniža tačka	Kutanad -2,2 m
Najduža reka	Gang-Bramaputra
Najveće jezero	Jezero Čilka

Geografija Indije je izuzetno raznovrsna, krajolici se prostiru od snegom pokrivenih planinskih lanaca do pustinja, nizija, brežuljaka i visoravni. Klima se kreće od ekvatorijalne na krajnjem jugu do klime tundre na himalajskim visinama. Indija obuhvata većinu Indijskog potkontinenta i ima obalu dugu preko 7.000 km od koje većina leži na poluostrvu koje je istureno u Indijski okean. Indija se na zapadu graniči s Arapskim morem, a na istoku s Bengalskim zalivom.

Plodna Indoganška nizija zauzima veći deo severne, srednje i istočne Indije, dok visoravan Dekan zauzima veći deo južne Indije. Na zapadu zemlje nalazi se pustinja Tar, koja je delom stenovita, a delom peščana pustinja, dok indijske istočne i severoistočne granice čini visoki himalajski lanac. Ne može se sa sigurnošću govoriti o najviša tački u Indiji zbog teritorijalnog spora s Pakistanom. Prema indijskoj tvrdnji najviša tačka (smeštena u spornoj teritoriji Kašmira) K2 nalazi se na visini od 8.611 m. Najviša tačka na nespornoj indijskoj teritoriji je Kančendžanga na 8.598 m.

Indija se graniči s Pakistanom, Narodnom Republikom Kinom, Bangladešom, Mjanmarom, Nepalom, Butanom i Avganistanom. Šri Lanka i Maldivi su ostrvske države južno od Indije. Zemlja je podeljena na 28 država, šest federalnih administrativnih saveznih teritorija i teritoriju nacionalnog glavnog grada. Političke podele uglavnom slede jezičke i etničke granice umesto geografskih.

Položaj i veličina

Rt Komorin je najjužnija kopnena tačka Indije.

Indija leži severno od ekvatora između 8° 4' i 37° 6' geografske širine i 68° 7' i 97° 25' istočne geografske dužine. Po veličini je sedma najveća zemlja na svetu s ukupnom površinom od 3.287.263 km². Udaljenost od severa do juga iznosi 3.214 km, a od istoka do zapada 2.933 km. Indija ima kopnenu granicu dugu 15.200 km i obalsku liniju od 7.516,5 km. Andamanska i Nikobarska ostrva u Bengalskom zalivu i Lakadivi u Arapskom moru takođe su delovi Indije.

Indija je omeđena Arapskim morem na jugozapadu i Bengalskim zalivom na jugoistoku. Na severu, severoistoku i severozapadu nalaze se Himalaji. Kandžakumari (Rt Komorin) čini južni vrh indijskog poluostrva koji se sužava pre završetka u Indijskom okeanu.

Teritorijalne vode Indije prostiru se do dvanaest nautičkih milja mereno od odgovarajuće početne linije.

Glavni članak: Krajnje tačke Indije

Politička geografija

Glavni članak: Indijske države i teritorije

Indija je podeljena na 29 država (koje su dalje podeljene na distrikte), šest saveznih teritorija i teritorija Delhi. Države imaju sopstvene vlade, dok saveznim teritorijama upravljaju administratori koje postavlja savezna vlada.

Označena mapa 29 država i 7 ujedinjenih teritorija Indije

Indija polaže pravo na državu Džamu i Kašmir, ali to osporavaju Pakistan i Kina, koji upravljaju delovima teritorije. Kina polaže pravo na državu Arunačal Pradeš, koja se nalazi pod upravom Indije.

Geografske regije

Indija se deli na sedam geografskih regija. To su:

1. Severne planine koje uključuju Himalaje i severoistočne planinske lance
2. Indo-gangska nizija
3. Pustinja Tar
4. Središnja pobrđa i visoravan Dekan
5. Istočna obala
6. Zapadna obala
7. Granična mora i ostrva

Planine

Karta brdovitih regija u Indiji

Veliki luk planina, sastavljen od lanaca Himalaja, Hindukuša i Patkaja, definiše indijski potkontinent. Te planine su oblikovane sudarima indijske i evroazijske tektonske ploče koji su započeli pre otprilike 50 miliona godina i traju i danas. U ovim planinskim vencima, koji ujedno predstavljaju i prirodnu prepreku za hladne, polarne vetrove, nalaze se i neke od najviših planina na svetu. Oni takođe omogućuju monsune koji utiču na klimu u Indiji. Brojne reke koje izviru u tim planinama navodnjavaju plodnu indo-gangsku niziju. Biogeografi uzimaju te planine kao granicu između dveju velikih ekozona: umerenog paleoarktika koji prekriva većinu Evroazije i tropske i suptropske indomalajske ekozone koja uključuje indijski potkontinent i prostire se na Jugoistočnu Aziju i Indoneziju. Osim toga, ovi planinski lanci su otežavali pristup osvajačima tokom istorije.

Indija ima devet većih planinskih venaca čiji se vrhovi nalaze iznad 1.000 m. Himalaji su jedini planinski venac na čijim vrhovima ima snega. Ti vrhovi su:

1. Aravali
2. Istočni Gati
3. Himalaji
4. Patkaj
5. Vinđa
6. Sahuadri ili Zapadni Gati
7. Satpura
8. Karakorum

Kolorkompozitni satelitski snimak Himalaja. Scena prikazuje Himalajske vrhove sa pogledom iz pravca Tibetskog platoa.

Vrh Himalaja u Sikimu

Himalajski planinski venac najviši je planinski venac na svetu. On formira indijsku severoistočnu granicu koja odvaja Indiju od ostatka Azije. Himalaji su jedan od najmlađih planinskih venaca na svetu i prostiru se gotovo neprekinuto duž 2.500 km i prekrivaju površinu od 500.000 km².

Himalaji se protežu od države Džamu i Kašmir na zapadu do države Arunačal Pradeš na istoku. Te države uz Himačal Pradeš, Utarančal i Sikim leže uglavnom u himalajskoj regiji. Neki od himalajskih vrhova prelaze visinu od 7.000 m, a snežna granica se proteže između 6.000 m u Sikimu do oko 3.000 km u Kašmiru. Kančendžanga, koji se nalazi u Sikimu, najviši je vrh na indijskoj teritoriji. Većina vrhova na Himalajima ostaje pod snegom čitave godine.

Šivalik ili niži Himalaji, sastoje se od manjih brda prema indijskoj strani. Većina stenovitih formacija je mlada i vrlo nestabilna, pa je tokom kišne sezone klizanje terena redovna pojava. Mnoge indijske brdske stanice smeštene su na tom vencu. Klima varira od suptropske u podnožju planina do alpske na višim delovima planinskih lanaca.

Planine koje se nalaze na istočnoj indijskoj granici s Mjanmarom nazivaju se Patkaj ili Purvančal. One su stvorene istim tektonskim procesima koji su uzrokovali formiranje Himalaja. Postoje tri planinska venca koji pripadaju Patkaju: Patkaj-Bum, Garo-Kasi-Jaintija i Lušaji brda. Lanac Garo-Kasi se nalazi u indijskoj državi Meghalaja. Klima se proteže od umerene do alpske zavisno od visine. Na zavetrinskoj strani ovih brda nalazi se Čerapundži, najvlažnije mesto na Zemlji koje ima najvišu godišnju količinu padavina.

Lanac Vinđa

Lanac Vinđa prolazi kroz veći deo središnje Indije i pokriva udaljenost od 1.050 km. Prosečna visina tih brda je 300 m. Veruje se da su se formirali od ostataka koji su nastali trenjem stare planine Aravali. Vinđa odvaja geografski severnu Indiju od južne Indije. Zapadni kraj lanca leži u istočnom Gudžaratu blizu granice s državom Madja Pradeš, dok se ostatak proteže na istok i sever skoro do reke Gang kod Mirzapura.

Satpura je lanac brda koji se nalazi u središnjoj Indiji. Započinje u istočnom Gudžaratu blizu obale Arapskog mora, zatim ide istočno kroz Maharaštru, Madju Pradeš te završava u državi Čatisgar. Prostire se na udaljenosti od 900 km, a mnogi vrhovi se izdižu iznad 1000 m. Trougaonog je oblika, sa temenom kod Ratnapurija, a dve strane su paralelne s rekama Tapti i Narmadom. Paralelno se kreće s lancem Vinđa, koji leži na severu, pa ta dva lanca u smeru istok – zapad dele indo-gangsku zaravan na severu i visoravan Dekan na jugu Indije. Narmada teče kroz depresiju između lanaca Satpura i Vinđa, preuzima vode sa severnog nagiba lanca Satpura i teče na zapad prema Arapskom moru.

Lanac Aravali u Radžastanu

Aravali je najstariji planinski lanac u Indiji koji se proteže od severoistoka do jugozapada preko Radžastana u zapadnoj Indiji. Dugačak je približno 500 km. Severni kraj lanca se nastavlja u Harajanu u obliku izolovanih brda i stenovitih grebena, a završava blizu Delhija. Najviši vrh čini Maunt Abu koji se uzdiže na 1.722 m te leži blizu jugozapadnog završetka lanca blizu granice s Gudžaratom. Grad Adžmer sa svojim jezerom leži na južnoj padini lanca u Radžastanu. Lanac Aravali je erodovani ostatak starog naboranog planinskog sistema koji je nekada bio prekriven snegom. Lanac se uzdigao u prekambrijumskom događaju nazvanom Aravali-Delhi orogeneza. Aravali spaja dva stara dela koji čine indijski kraton: segment Marvar na severozapadu lanca i segment Bundelhand na njegovom jugoistoku.

Zapadni Gati ili planine Sahiadri prolaze duž zapadnog kraja indijske visoravni Dekan koju odvajaju od uske obalske zaravni duž Arapskog mora. Lanac započinje južno od reke Tapti blizu granice Gudžarata i Maharaštre te se proteže približno 1.600 km kroz države Maharaštru, Gou, Karnataku, Keralu i Tamil Naduu gotovo do južnog vrha indijskog poluostrva. Prosečna visina iznosi oko 1.000 m, a najviši se vrhovi nalaze u južnom delu lanca Maharaštre. Dva najpoznatija vrha koji leže u Zapadnim Gatima su Kalsubai 1.646 m i Mahabalešvar 1.438 m.

Istočni Gati su isprekidani lanac planina koji eroduje i preseca četiri glavne reke južne Indije: Godavari, Mahanadi, Krišna i Kauveri. Ti se planinski lanci šire od Zapadnog Bengala na severu zatim kroz Orisu i Andra Pradeš sve do Tamil Nadua na jugu. Oni idu paralelno s Bengalskim zalivom i nisu visoki kao Zapadni Gati, iako neki vrhovi prelaze 1000 m visine.

Istočni i Zapadni Gati se susreću kod čvora Nilgiri u Tamil Naduu. Anaimudi u brdima Kardamom, sa 2.695 m visine, najviši je vrh u Zapadnim Gatima, a nalazi se u Kerali. Nilgiri se smatraju delom Zapadnih Gata.

Indo-ganška ravan

Glavni članak: Indo-ganška ravan

Rasprostranjenje indo-gangske zaravni u Južnoj Aziji

Indo-ganške ravni su velike aluvijalne ravni rečnih sistema Inda i Gang-Bramaputra. One se protežu paralelno s Himalajima od Džamua i Kašmira na zapadu do Asama na istoku. Prostor aluvijalnih ravni čine države Pendžab, Harajana, istočni Radžastan, Utar Pradeš, Bihar, Džarkand i Zapadni Bengal. Indo-gangska ravan zauzima površinu od 700.000 км²;, a širina se razlikuje za nekoliko stotina kilometara ukupno. Glavne reke koje oblikuju deo tog sistema su Gang i Ind s pritokama Beas, Jamuna, Gomti, Ravi, Čambal, Sutlej i Čenab.

Indo-gangski pojas je najduži prostor neprekinutog aluvijuma na svetu, koji je oblikovan depozicijom (odlaganjem) nanosa brojnih reka. Ravni su nizijske i većinom bez šuma što ih čini pogodnim za navodnjavanje brojnim kanalima. Područje takođe obiluje podzemnim izvorima vode.

Ravni spadaju u najintenzivnija poljoprivredna područja na svetu. Na Indogangskoj ravni najviše se uzgajaju pirinač i pšenica, ali i kukuruz, šećernu trsku i pamuk. Poznate i kao Velike ravni, indogangske ravni nalaze se među najgušće naseljenim područjima na svetu.

Pustinja Tar

Glavni članak: Pustinja Tar

Džejselmir u Radžastanu nalazi se usred pustinje Tar. U regionu vlada aridna klima, a sredina je peščana.

Pustinja Tar (takođe poznata pod imenom Velika indijska pustinja) oblikuje značajan deo zapadne Indije. Prostire se kroz četiri države u Indiji - Pendžab, Harajanu, Radžastan i Gudžarat, i pokriva površinu od 208.110 км². Pustinja se nastavlja u Pakistanu gde se naziva pustinja Čolistan. Većina pustinje Tar nalazi se u Radžastanu i pokriva 61% njegove površine. Pustinja je većinom stenovita, dok je njen mali deo na krajnjem zapadu peskovit.

Poreklo pustinje Tar je nesigurno. Neki geolozi smatraju da je pustinja stara od 4.000 do 10.000 godina, dok ostali tvrde da je aridnost u ovoj regiji započela mnogo ranije. Područje karakterišu ekstremne temperature koje leti prelaze 45 °C, a zimi se spuštaju ispod 0 °C. Padavine su nepredvidljive i nepravilne, i kreću se od ispod 120 мм na krajnjem zapadu do 375 мм na istoku. Nedostatak padavina je uglavnom posledica jedinstvenog položaja pustinje u odnosu na lanac Aravali. Pustinja leži u zaklonjenom području od padavina koju stvara grana jugozapadnog monsuna iz Bengalskog zaliva. Paralelni položaj lanca Aravali s ogrankom Arapskog mora takođe uzrokuje da pustinja ne prima puno padavina.

Pustinja se može podeliti u dve regije, Veliku i Malu pustinju. Velika pustinja se proteže severno od kraja regije Kač u Gudžaratu. Mala pustinja se prostire od reke Luni između gradova Džodpura i Džejselmira sve do severnih područja. Tla u aridnoj regiji su uglavnom peskovitog do peskovito-glinovitog sastava (ilovača). Postojanost i dubina se razlikuju prema topografskim obeležjima. Dublji slojevi ilovače su teži i mogu imati izdvojene čvrste delove gline, kalcijum-karbonata ili gipsa. Zbog slabe gustine naseljenosti efekat stanovništva na okolinu manji je u odnosu na ostatak Indije.

Visoravni

Središnja visoravan je sastavljena od tri glavne visoravni - visoravan Malva na zapadu, visoravan Dekan na jugu (prekriva većinu indijskog poluostrva) i visoravan Čotanagpur u Džarkandu prema istoku.

Visoravan Dekan je velika trostrana visoravan omeđena Vinđama na severu, i Istočnim i Zapadnim Gatima s drugih dveju strana. Dekan zauzima ukupnu površinu od 1,9 miliona km². Uglavnom je zaravnjen s visinom koja se proteže od 300 do 600 m.

Ime Dekan dolazi iz sanskritske reči dakshina što znači „jug“. Visoravan je blago nagnuta od zapada prema istoku čime omogućava povećanje nivoa nekoliko poluostrvskih reka poput Godavarija, Krišne, Kauverija i Narmade. Regija je većinom semiaridna pošto leži na zavetrinskoj strani oba Gata. Velik deo Dekana prekriva trnovito grmlje raštrkano s malim regijama bjelogoričke širokolisne šume. Klimu obeležavaju vruća leta i blage zime.

Visoravan Čotanagpur se nalazi u istočnoj Indiji, i zauzima veliki deo države Džarkand kao i susedne delove Orise, Bihara i Čatisgara. Ukupna površina visoravni Čota Nagpur iznosi približno 65.000 km². Visoravan je sastavljena od tri manje visoravni Rančija, Hazaribagha i Kodarme. Visoravan Ranchi je najveća visoravan s prosečnom visinom od 700 m. Veliki deo visoravni je pošumljen i prekriven suvim belogoričkim šumama Čote Nagpura. Visoravan je poznata po svojim ogromnim rezervama ruda i uglja.

Poluostrvo Katiavar u Gudžaratu je uz Veliko indijsko poluostrvo jedno od najvećih poluostrva u Indiji.

Istočna obala

Istočna obalska ravan je veliki prostor koji leži između Istočnih Gata i Bengalskog zaliva. Prostire se od Tamil Nadua na jugu do Zapadnog Bengala na severu. Delte mnogih indijskih reka oblikuju velik deo tih ravni. Reke koje teku ovim područjem su Mahanadi, Godavari, Kauveri i Krišna. Regija podjednako prima kišu od severoistočnog i jugozapadnog monsuna, pa godišnji prosek padavina iznosi između 1.000 i 3.000 mm. Širina ravni varira između 100 i 130 km.

Ravni su podeljene u sedam regija: delta Mahanadija, južna ravan Andre Pradeš, delte Krišne i Godavarija, obala Kandžakumari, Koromandelska obala i peskoviti litoral.

Zapadna obala

Pogled na indijsku zapadnu obalu kod Goe blizu granice s Maharashtrom

Zapadna obalska ravan je uzak pojas zemlje stišnjenje između Zapadnih Gata i Arapskog mora. Pojas započinje u Gudžaratu na severu i prostire se kroz države Maharaštru, Gou, Karnataku i Keralu. Ravni su uske, širina im je između 50 i 100 km.

Male reke i brojne bare plave regiju. Reke koje izviru u Zapadnim Gatima imaju brz i stalan tok. Priroda brzih rečnih tokova rezultuje formiranjem estuara umesto delti. Veće reke koje se ulivaju u more su Tapi, Narmada, Mandovi i Zuari.

Obala se deli u tri regije. Severna regija Maharaštra i Goa poznata je kao obala Konkan, središnja regija Karnataka poznata je kao obala Kanara, a južna obalna linija u Kerali poznata je kao obala Malabar. Vegetacija u regiji uglavnom je listopadna. Obala Malabar ima sopstvenu jedinstvenu ekoregiju poznatu kao vlažne šume obale Malabar.

Ostrva

Indija ima dva veća priobalna arhipelaga: Lakadivska ostrva i Andamanska i Nikobarska ostrva. Obe ostrvske grupe nalaze se pod upravom Savezne vlade Indije kao Savezne teritorije.

Ostrva Lakadivi leže u Arapskom moru 200 do 300 km dalje od obale Kerale. Sastoje se od dvanaest koralnih atola, tri koralna grebena i pet obala. Deset ostrva je naseljeno.

Andamanski i nikobarski ostrvski lanac leže u Bengalskom zalivu blizu mijanmarske obale. Smešten je 950 km od Kolkate i 193 km od rta Negrais u Mjanmaru. Teritorija se sastoji od dveju ostrvskih grupa, Andamanskih i Nikobarskih ostrva. Andamanska ostrva se sastoje od 204 ostrva čija ukupna dužina iznosi 352 km. Nikobarska ostrva leže južno od Andamana i sastoje se od dvadeset dva ostrva ukupne površine 1.841 km². Najviša tačka je Maunt Tujlier na 642 m nadmorske visine. Indira point, najjužnija indijska tačka smeštena na Nikobarskim ostrvima, leži samo 189 km od indonezijskog ostrva Sumatre na jugoistoku.

Značajna ostrva koja se nalaze dalje od indijske obale uključuju Diu, bivšu portugalsku eksklavu; Majuli, najveće azijsko slatkovodno ostrvo; ostrvo Salcette, najnaseljenije indijsko ostrvo na kome se nalazi grad Mumbaj (Bombaj); Elefanta u bombajskoj luci; i barijerno ostrvo Sriharikota u Andra Pradešu.

Reke

Reke u Indiji

Glavni članak: Reke Indije

Sve glavne reke Indije izviru iz jedne od triju glavnih razvodnica. To su:

1. Lanci Himalaja i Karakorum
2. Lanac Vinđa i Satpura u središnjoj Indiji
3. Sahuadri ili Zapadni Gati u zapadnoj Indiji

Mreže himalajskih reka imaju snežni režim i stalan tok čitave godine. Ostale dve mreže zavise od monsuna, te se tokom sušne sezone smanjuju u potočiće.

Dvanaest indijskih reka klasifikuju se kao glavne, a ukupna površina njihovog sliva prelazi 2.528.000 km².

Reka Tista, pritoka Bramaputre u severnom delu Zapadnog Bengala

Himalajske ili severne reke koje teku zapadno u Pakistan su Ind, Beas, Čenab, Ravi, Sutlej i Jelum.

sistem Gang-Bramaputra-Megana ima najveće slivno područje koje zauzima 1.100.000 km². Reka Gang izvire na ledniku Gangotri u Utarakandu. Ona teče u jugoistočnom smeru prema Bangladešu. Reke Jamuna i Gomti takođe nastaju u Zapadnim Himalajima, pa se u ravnicama spajaju s Gangom. Bramaputra, druga pritoka Ganga, izvire u Tibetu, a u Indiju ulazi u najistočnijoj državi Arunačal Pradeš. Njen tok se nastavlja prema zapadu sve do Bangladeša u kojem se spaja s Gangom.

Čambal, druga pritoka Ganga, izvire iz razvodnice Vinđa-Satpura i teče dalje prema istoku. Reke koje teku zapadno od svojih razvodnica su reke Narmada (takođe nazvana Nerbuda) i Tapti (takođe Tapi), koje otiču u Arapsko more u državi Gudžarat. Rečna mreža koja teče od istoka prema zapadu čini 10% ukupnog protoka.

Zapadni Gati čine izvorište svih dekanskih reka. U veće reke na Dekanu spadaju reke Mahanadi, Godavari, Krišnu i Kauveri, koje sve utiču u Bengalski zaliv. Ove reke čine 20% ukupnog indijskog protoka.

Vode

Reke i jezera Indije.

Glavni zalivi su Kambajski zaliv, Zaliv Kač i Manarski zaliv. Važni prolazi su Palk prolaz koji odvaja Indiju od Šri Lanke, Desetostepeni kanal koji odvaja Andamane od Nikobarskih ostrva, i Osmostepeni kanal koji odvaja Lakadive i Amindivska ostrva od ostrva Minikoj na jugu. Važni rtovi uključuju rt Komorin, južni vrh indijskog kopna, Indira point, najjužniju tačku Indije, Ramin most i Point Kalimer.

U manja mora spadaju Lakadivsko i Andamansko more. U Indiji postoje četiri koralna grebena koja se nalaze u Andamanskim i Nikobarskim ostrvima, Manarskom zalivu, Lakšadvip i Zalivu Kač.

Važna su jezera Čilka jezero, najveće indijsko slano jezero u Orisi; Koleru jezero u Andra Pradešu; Loktak jezero u Manipuru, Dal jezero u Kašmiru, Sambhar jezero u Radžastanu i Sastamkota jezero u Kerali.

Močvare

Indijski močvarni ekosistem veoma je raznolik – od hladnog do aridnog, od onih u regiji Ladakh u državi Džamu i Kašmir do onih u vlažnoj i humidnoj klimi poluostrva Indije. Većina močvara je direktno ili indirektno povezana s indijskim rečnim mrežama. Indijska vlada je odredila ukupno 22 močvare koje treba zaštititi. Među zaštićenim močvarnim zemljištem nalaze se tropske šume mangrove u poluostrvskom delu Indije kao i slane blatne zaravni u zapadnoj Indiji.

Šume mangrove se pojavljuju duž čitave indijske obale u zaklonjenim estuarima, dragama, žabokrečinama, slanim barama i blatnim zaravnima. Površina mangrova iznosi ukupno 6.740 km² i obuhvata 7 posto ukupnog mangrovskog pokrivača na svetu. Velike pokrivače mangrova imaju Andamanska i Nikobarska ostrva, Sundarbani, Zaliv Kač, delte Mahanadija, Godavarija i Krišne, i delovi Maharaštre, Karnatake i Kerale.

Većina poznatih močvarnih terena graniči sa svetilištima i nacionalnim parkovima (ili čine njihove delove), pa je ono zato zaštićeno.

Sundarbani

Delta reke Gang u Bangladešu i Indiji

Glavni članak: Sundarbani

Delta Sundarbani pokrivena je najvećom šumom mangrove na svetu. Smeštena je na ušću reke Gang i prostire se preko Bangladeša i Zapadnog Bengala u Indiji. Bangladeški i indijski delovi džungle nalaze se na spisku svetske baštine Uneska pod dva imena: Sundarbans i Nacionalni park Sundarbani, iako su to delovi iste šume. Sundarbani su ispresecani složenom mrežom plimnih vodenih puteva, blatnih zaravni i malih ostrva kserofilnih šuma mangrove, pa predstavljaju sjajan primer sadašnjih ekoloških procesa.

Područje je poznato po raznolikoj fauni. Najslavniji primerak među životinjama jeste bengalski tigar, ali osim njega tu žive brojne vrste ptica, krokodila i zmija, zatim tačkasti jelen. Procenjuje se da na tom području trenutno obitava 400 bengalskih tigrova i oko 30.000 tačkastih jelena.

Kač

Glavni članak: Kač

Kač je močvarna regija smeštena u indijskoj državi Gudžarat, koja se graniči s pakistanskom oblašću Sind. Naziv Kač je nastao od reči (hindu) Rann="slana“, Kach „močvara“. Kač zauzima ukupnu površinu od 27.900 km².

Regija je prvobitno činila deo Arapskog mora. Geološke sile, najverovatnije zemljotresi, uzrokovale su pregrađivanje regije, pretvorivši je u veliku slanovodnu lagunu. Ovo područje se postupno napunilo muljem koji je stvorio sezonsku slanu močvaru. Za vreme monsuna područje se pretvara u močvarni plićak čija visina doseže do kolena. Posle monsuna regija postaje isušena i spržena.

Klima

Glavni članak: Klima Indije

Indijska klima se nalazi pod jakim uticajem Himalaja i pustinje Tar. Himalaji, uz planine Hindukuša, čine prepreku hladnim vetrovima iz srednje Azije. To čini veći deo indijskog potkontinenta toplijim od većine mesta na sličnim geografskim širinama. Pustinja Tar je odgovorna za privlačenje vlagom obogaćenih monsunskih vetrova koji su uzročnici većine indijskih padavina.

Teško je objediniti klimu Indije. Njena ogromna veličina uslovljava da je klima u Kašmiru malo po čemu slična s onom na krajnjem jugu. Štaviše, različita topografija zemlje uzrokuje da male regije imaju sopstvenu mikroklimu. Klima u Indiji je veoma različita, od tropske na jugu do umerene klime na severu. Delovi Indije na Himalajima imaju polarnu klimu.

Meteorolozi dele godinu na četiri glavna godišnja doba, u većem delu zemlje. To su zima, leto, vreme monsunskih kiša i vreme nakon monsunskih kiša. Delovi Indije koji leže u himalajskoj regiji prolaze kroz pet godišnjih doba: proleće, leto, vreme monsunskih kiša, jesen i zima. Sneg redovno pada samo na uzvišenim delovima.

Temperaturni proseci u Indiji izraženi u stepenima celzijusa.

Leto traje između marta i juna u većini delova Indije. Temperature tokom dana prelaze 40 °C. U priobalnim oblastima temperatura prelazi 30 °C, a povezana je s visokim nivoima humidnosti (vlage). U području pustinje Tar temperature mogu prelaziti 45 °C.

Nakon leta slede kiše koje donosi jugozapadni monsun (vetar), a koji osiguravaju padavine za veći deo Indije. Kišonosne oblake privlači sistem niskog pritiska koji stvara pustinja Tar. Službeni datum pojave monsuna je 1. jun kada monsun prelazi obalu Kerale. Jugozapadni monsun se razdvaja u dve grane, granu iz Bengalskog zaliva i granu iz Arapskog mora. Grana iz Bengalskog zaliva kreće se prema severu i prelazi severoistočnu Indiju u ranom junu. Ona dalje napreduje prema istoku i do 29. juna prelazi Delhi. Grana iz Arapskog mora kreće se prema severu i veći deo svoje kiše odlaže na strani Zapadnih Gata koja je izložena vetru. Od početka jula veći deo Indije prima kišu iz monsuna.

Monsuni od avgusta počinju da se povlače iz severne Indije, a od septembra iz Kerale. Taj kratki period nakon povlačenja poznat je kao povlačenje monsuna i karakteriše ga postojano vreme. Od novembra u severnim područjima započinje pojavljivanje zime.

Zime u severnoj Indiji počinju u novembru, a u južnoj Indiji u kasnom decembru. Zime na Indijskom poluostrvu karakterišu blagi (do topli) dani i prohladne noći. Dalje prema severu temperatura je niža. Temperature u nekim delovima indijskih ravnica ponekad padaju ispod temperature mržnjenja. Veći deo severne Indije tokom ove sezone nalazi se pod maglom.

Najviša temperatura zabeležena u Indiji iznosila je 50,6 °C, a izmerena je u Alvaru 1955. godine. Najniža je izmerena u Kašmiru, a iznosila je −45 °C. Nedavne tvrdnje govore da je temperatura u Orisi dostigla 55 °C, ali Indijski meteorološki odsek je skeptičan u odnosu na metodu pomoću koje se došlo do tog podatka.

Glavni članak: Klimatske regije Indije

Geologija

Glavni članak: Geologija Indije

Geološke regije Indije

Indija ima raznoliku geologiju koja obuhvata čitav spektar geoloških vremenskih doba. Geološka obeležja Indije klasifikuju se na osnovu njihove starosti.

Iz prekambrijumskog perioda potiču formacije sistema Kadapa i Vinđa, koje su raširene preko istočnih i severnih država. Mali deo naslaga tog razdoblja prostire se preko zapadne i središnje Indije.

Formacije iz paleozojske ere - kambrijuma, ordovicijuma, silura i iz devona pronađene su u regiji Zapadnih Himalaja u Kašmiru i Himačal Pradešu.

Iz mezozojske ere potiču formacije Dekanskih klopki koje se nalaze nad većinom severnog Dekana. Geolozi veruju da su Dekanske klopke posledica površinskih vulkanskih aktivnosti. Tlo Dekanske klopke je crne boje i pogodno je za poljoprivredu. Karbonski, permski, trijaski i jurski sistemi mogu se videti u zapadnim Himalajima. Jurski sistem je takođe viđen u Radžastanu.

Obeležja iz tercijarnog razdoblja se nalaze u delovima Manipura, Nagalanda, delovima Arunačal Pradeša i duž himalajskog pojasa. Kredni sistem je zastupljen u središnjoj Indiji u Vinđama i delu indogangskih ravni.

Gondvanski sistem se takođe može videti u području reke Narmade u Vinđama i Satpurama. Eocenski sistem je pronađen u zapadnim Himalajima i Asamu. Oligocenske su formacije zastupljene u Kaču i Asamu.

Pleistocenske naslage su pronađene u središnjoj Indiji. Bogat je mineralima poput lignita, gvozdene rude, mangana i aluminijuma. Veruje se da su u toj eri vulkani formirali ostrvske grupe Andamana i Nikobara.

Himalaji su rezultat konvergencije i deformacije indoaustralijske i evroazijske ploče. Posledica njihove neprekidne konvergencije je izdizanje Himalaja za 1 cm svake godine.

Prirodne katastrofe

Regije u Indiji koje su podložne prirodnim katastrofama

Indija je podložna prirodnim katastrofama koje su uzrok ogromnih gubitaka (života i blagostanja). Prirodne katastrofe koje se javljaju u Indiji obuhvataju suše, iznenadne poplave, rasprostranjene i razorne poplave uzrokovane monsunskim kišama, ciklone i zemljotrese.

Poplave su najuobičajenija prirodna katastrofa u Indiji. Tokom monsunske sezone padavine uzrokuju izlivanje reka iz korita. Reke zatim poplavljuju svoje obale i okolna područja. Reka Bramaputra je prouzrokuje neprestane poplave za vreme sezone monsuna. Poplave su uzrok brojnih smrti i gubitaka imovine u mnogim delovima Indije. Gotovo čitava Indija, izuzev nekoliko država, podložna je poplavama.

Indijska poljoprivreda veoma zavisi od monsuna koji predstavlja izvor vode za navodnjavanje. U nekim delovima Indije izostanak monsuna rezultuje oskudicom vode što uzrokuje ogromne gubitke useva. Regije podložne sušama uključuju južnu Maharaštru, severnu Karnataku, Andru Pradeš, Orisu, Gudžarat i Radžasthan. U prošlosti je izostanak monsuna prouzrokovao glad.

Tektonske ploče ispod Zemljine površine odgovorne su za godišnje potrese duž himalajskog pojasa i u severoistočnoj Indiji. Ova regija je klasifikovana kao zona V, što znači da predstavlja područje vrlo velikog rizika. Delovi zapadne Indije oko regije Kač u Gudžaratu i Kojne u Maharaštrama klasifikovani su kao regija zone IV (visoki rizik). Ostala područja imaju srednji do niski rizik od pojavljivanja zemljotresa.

Cikloni su druga prirodna katastrofa koja pogađa hiljade ljudi koji žive u obalnim regijama. Cikloni su ozbiljni i donose sa sobom obilne kiše koje onemogućavaju snabdevanje i pomoć pogođenim područjima. Snažan potres u Indijskom okeanu 26. decembra 2004. godine uzrokovao je cunami koji je opustošio Andamanska i Nikobarska ostrva, i istočnu indijsku obalu, a u njemu je poginulo preko deset hiljada ljudi. Do tada se smatralo da Indija ne može biti pogođena velikim cunamijima, iako postoji usmeno predanje da se pojavljivao u prošlosti.

Indija ima jedan aktivni vulkan koji se nalazi na ostrvu Baren. Zadnji put je eruptirao u maju 2005. Onde je takođe i uspavani vulkan Narkondum i blatni vulkan kod Baratanga. Svi navedeni vulkani nalaze se na Andamanskim ostrvima.

Klizanje terena uobičajeno je u Donjim Himalajima zahvaljujući postojanju labilnih stenskih formacija koje se javljaju u ovim mladim planinama, i tu se javljaju takozvana blokovska kliženja. Delovi Zapadnih Gata takođe su podložni klizištima niskog intenziteta. Lavine se javljaju u Kašmiru, Himačal Pradešu i Sikimu.

Tokom letnjih meseci peščane oluje uzrokuju nesagledive štete u severnoj Indiji. Te oluje donose sa sobom velike količine prašine iz aridnih regija. Grad je uobičajen u nekim delovima Indije i uzrokuju ozbiljne štete na usevima.

Prirodna bogatstva

Indija obiluje raznim prirodnim bogatstvima. Uz 56 posto obradive zemlje Indija ima značajne izvore uglja (četvrta zemlja po najvećim rezervama na svetu), gvozdene rude, mangana, liskuna, boksita, titanijumove rude, hromita, prirodnog gasa, dijamanata, nafte, krečnjaka. Indija sama potkrepljuje svoje potrebe za torijumom, koji se eksploatiše duž obala Kerale. Ovde se nalazi 24% poznatog i ekonomski dostupnog torijuma na svetu..

Nafta je otkrivena blizu obala Maharaštre i Gudžarata te u Asamu, ali pokriva samo 40% indijske potražnje. Otkrivaju se sve veće količine prirodnog gasa, posebno dalje od obale Andre Pradeš. U Andri Pradeš se takođe iskopava uranijum, dok je najznačajniji rudnik zlata Kolar Gold Filds u Karnatki.

Međunarodni sporazumi

Indija je potpisnica nekoliko međunarodnih sporazuma vezanih za okolinu i klimu, a najvažniji među njima su:

Sporazumi i ugovori
Specifične regije i mora	sporazum o Antarktiku, Pomorsko pravo, zagađivanje brodovima (MARPOL 73/78), kitolov
Atmosfera i klima	klimatske promene, Protokol iz Kjota, zaštita ozonskog omotača, zabrana nuklearnog testiranja
Biodiverzitet, okolina i šume	pustošenja, ugrožene vrste, modifikacije okoline, tropsko drvo 83 i tropsko drvo 94, močvare
Otpadi	opasni otpadi
Reka	Sporazum o vodama Inda

Više informacija

• Krajnje tačke Indije
• Geologija Indije
• Klima Indije
• Ekoregije Indije
• Nacionalni parkovi Indije
• Regije Indije
• Indijski potkontinent

Literatura

• India Yearbook 2007. Publications Division,Ministry of Information & Broadcasting,Govt. Of India. str. 1. ISBN 978-81-230-1423-4. 
• Manorama Yearbook 2006 (India - The Country). Malayala Manorama. 2006. str. 515. ISSN 0542-5778. 
• Manorama Yearbook 2006 (India - The Country). Malayala Manorama. 2006. str. 516. ISSN 0542-5778. 
• Manorama Yearbook 2006 (India - The Country). Malayala Manorama. 2006. str. 517. ISSN 0542-5778. 
• Manorama Yearbook 2006 (India - The Country). Malayala Manorama. 2006. str. 518. ISSN 0542-5778. 
• Manorama Yearbook 2006 (India - Environment). Malayala Manorama. 2006. str. 580. ISSN 0542-5778. 
• Manorama Yearbook 2006 (India - Geology). Malayala Manorama. 2006. str. 521. ISSN 0542-5778. 
• Manorama Yearbook 2006 (India - The Country). Malayala Manorama. 2006. str. 519. ISSN 0542-5778. 

Spoljašnje veze

• Politička karta Indije
• Klima Indije
• Indijsko kopno i klima
• CIA Knjiga činjenica Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. jun 2008)