Grujo Novaković

grujo novaković
Grujo Novaković
Lični podaci
Datum rođenja	(1913-04-23)23. april 1913.
Mesto rođenja	Sokolac, Austrougarska
Datum smrti	6. oktobar 1975.(1975-10-06) (62 god.)
Mesto smrti	Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Profesija	pravnik
Delovanje
Član KPJ od	1936.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Heroj
Narodni heroj od	27. novembra 1953.
Odlikovanja

Grujo Novaković (Sokolac, 23. april 1913 — Beograd, 6. oktobar 1975), pravnik, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Bosne i Hercegovine i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 23. aprila 1913. godine u Sokocu, u činovničkoj porodici. Do 1941. godine nalazio se na školovanju. Gimnaziju je pohađao u Foči, Bosanskoj Gradiški, Sarajevu i Banjaluci, a pravne nauke studirao je na Beogradskom univerzitetu, gde je i diplomirao. Još u višim razredima gimnazije uključio se u omladinski pokret i učestvovao u đačkim štrajkovima i sukobima s frankovcima u banjalučkoj gimnaziji, a, neposredno posle mature, i u demonstracijama protiv Jevtićevog režima. Godine 1933. postao je član SKOJ-a. Od tada je aktivno radio na organizovanju šumarskih radnika na Romaniji i oko Han Pijeska. U vreme studija u Beogradu još se više aktivirao u radu sa studentskom omladinom. Kao član Zemljoradničkog kluba, ušao je u Ujedinjenu studentsku omladinu. Član Komunističke partije Jugoslavije postao je 1936. godine i učestvovao u mnogim akcijama i demonstracijama KPJ na Beogradskom univerzitetu. Zato je dva puta bio hapšen i držan u policijskom zatvoru.

Narodnooslobodilački rat

Posle kapitulacije Jugoslavije, aprila 1941. godine, posle povratka u Sokolac iz rasute jugoslovenske vojske, gde ga je zatekao rat, preuzeo je rukovođenje partijskom organizacijom na Romaniji i Glasincu, i bio jedan od organizatora oružanog ustanka na Romaniji. Od početka oružane borbe učestvovao je u svim borbama na Romaniji. Kao iskusan politički radnik i istaknut borac u Romanijskom partizanskom odredu, odmah posle oslobođenja Sokoca bio je postavljen za komandanta Komande mesta, a ubrzo je izabran i za prvog predsednika NOO-a u Sokocu. Posle formiranja Okružnog komiteta KPJ za Romaniju, postao je njegov član.

U januaru 1942. godine bio je postavljen za političkog komesara Romanijskog partizanskog odreda. U leto 1942. godine bio je izabran za sekretara Okružnog komiteta KPJ za Romaniju, i na toj funkciji ostao do početka 1944. godine, kada je imenovan za politkomesara 20. romanijske udarne brigade. Bio je većnik ZAVNOBiH-a i zamenik većnika AVNOJ-a. Krajem 1944. godine, bio je izabran u Izvršni odbor Oblasnog NOO-a za istočnu Bosnu i radio na organizovanju narodne vlasti u tom delu Bosne i Hercegovine. Pri završetku rata, bio je izabran za predsednika Okružnog narodnog odbora za Sarajevo.

Posleratna karijera

Nakon rata, obavljao je niz odgovornih funkcija:

• član Okružnog komiteta KPJ za Sarajevo
• predsednik Okružnog narodnog odbora Sarajeva
• pomoćnik generalnog sekretara Vlade FNRJ
• predsednik Komisije državne kontrole BiH
• sekretar Oblasnog komiteta KPJ za Sarajevo
• sekretar Izvršnog veća Bosne i Hercegovine
• sekretar Gradskog komiteta SK BiH za Sarajevo
• generalni sekretar u Državnom sekretarijatu za inostrane poslove
• član Izvršnog komiteta SK BiH
• poslanik u više saziva Savezne i Republičke skupštine
• član Izvršnog veća BiH, od 1964. do 1969. godine
• predsednik Kontrolne komisije Saveza komunista Jugoslavije
• predsednik Statutarne komisije SKJ od Devetog kongresa SKJ
• člana Saveta federacije

Za svoj aktivan društveno-politički rad, dobio je, za životno delo, nagradu ZAVNOBiH-a 1974. godine.

Umro je 6. oktobra 1975. godine u Beogradu i sahranjen je u Aleji narodnih heroja na Novom groblju.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.

Literatura

• Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji. „Sedma sila“, Beograd 1957. godina.
• Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji. „Hronometar“, Beograd 1970. godina.
• Narodni heroji Jugoslavije. Ljubljana - Beograd - Titograd: Partizanska knjiga - Narodna knjiga - Pobjeda. 1982.