Pređi na sadržaj

Dvorac Lokenhaus

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Dvorac Lokenhaus
Dvorac Lokenhaus
Opšte informacije
MestoLokenhaus, Burgenland, Austrija
Vrsta spomenikadvorac
Vreme nastankaoko 1200. godine
VlasnikFondacija profesora Paula Antona Kelera - dvorac Lokenhaus

Dvorac Lokenhaus (mađ. Léka) je zamak i srednjovekovna tvrđava u Gins dolini, u jugoistočnom delu Lokenhausa, u Burgenlandu, istočnoj Austriji. Dvorac Lokenhaus je na 368 m nadmorske visine.[1] Dvorac je sagrađen u romanskom i gotičkom arhitektonskom stilu oko 1200. godine, a u početku se zvao „Leuka“ ili Léka.[2] Deo je Parka prirode Gešrajbenštajn.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Dvorac se nalazi u dolini Gins, smešten usred brdovitog terena u istočnoj Austriji, u blizini mađarske granice prema Kesegu.[3] [4] Nalazi se u jugoistočnom delu grada Lokenhaus, otprilike 120 km južno od Beča i otprilike na istoj udaljenosti severoistočno od Graca.[traži se izvor] Izgrađen je na brdu, koje se danas naziva Brdo zamka. Do njega se može doći autobusom.[5] Istočno od zamka leži jezero.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Pogled iz vazduha na dvorac Lokenhaus

Gospodari zamka[uredi | uredi izvor]

Istorijska loza Gospodara zamka Lokenhaus uključuje sledeće vlasnike: Gisinger (1266–1390); Kanižaj (1390–1535); Nadaždi (1535–1676); Esterhazi (1676–1968); Profesor Paul Anton i Margaret Keler (1968–1980); i profesor Paul Anton Keler Fondacija - Dvorac Lokenhaus od 1980.[6]

Rana istorija[uredi | uredi izvor]

Naselja na području dvorca Lokenhaus potiču iz kamenog doba. Iliri i Kelti koji su se ovde naselili zaslužni su za izgradnju dvorca oko 1200. godine građevinskim materijalom koji je dostupan na licu mesta, mada se prvi put pojavljuje u pisanim zapisima datiranim u 1242. godini.[7] Najstarija tvrđava sagrađena je za odbranu područja od Mongola.[8] Rimljani su anektirali to područje i uključili ga u sastav provincije Panonija pod Rimskim carstvom. Nemački i slovenski narod naseljavao je dvorac. Među značajnim vlasnicima bili su: vojvoda Fridrih II , Henri II od Gisinga, kralj Bohemije, Otakar II i kralj Maksimilijan II. Dvorac je uništen 1337. godine pod Karlom Robertom.[9]

Grad je dobio trgovački status 1492. godine. Konačno, dvorac je pripao porodici Nadaždi. Franc II Nadaždi oženio se Eržebet Batori, potomkom Ištvana VIII Batorija, koja je u istoriju ušla kao krvava grofica[7] zbog njene vladavine terora, mučenja i ubijanja stotina žena iz sadističkog zadovoljstva.[10]

Leka, 1698.

17 - 19. vek[uredi | uredi izvor]

Dvorac i grad zabeležili su značajna poboljšanja tokom vladavine Franca III Nadaždija (1622–1671) koji je od 1664. bio Lord poručnik, Kraljevski većnik, načelnik komore i vrhovni sudija. Oženio se Julijom Anom Esterhazi, ćerkom Nikolausa Esterhazija. 1676. godine zamak je preuzeo grof Pol Esterhazi, zet Nadaždija. Tokom turskog rata 1683. godine nastala je velika šteta u gradu i zamku. U ustanku tokom 18. veka došlo je do daljeg pljačkanja i razaranja.

20. vek[uredi | uredi izvor]

Pogled prema zamku u šumovitom području od grada Lokenhausa

Tokom Prvog svetskog rata i perioda koji je sledio nije došlo do promene statusa zamka, sve do 1921. godine. Dvorac je podvrgnut obnovi tek nakon Drugog svetskog rata pod Crvenom armijom.[3] 1968. godine profesor Paul Anton Keler i njegova supruga Margaret kupili su dvorac Lokenhaus koji je u to vreme bio u ruševinama. Prodali su svu svoju imovinu radi obnove. Procenjeno je da će obnova koštati 800.000 evra, od čega su potrošili sopstveni novac u iznosu od 500.000 evra. Pre završetka restauracije, profesor Keler je umro. Međutim, njegova supruga je nastavila posao, izvršila zadatak i dvorac preimenovala u „Fondacija profesora Paula Antona Kelera - dvorac Lokenhaus“ u čast njenog supruga. Poverenički odbor, osnovan u julu 1980. godine, upravljao je daljim restauratorskim radovima koji su preduzeti sa više sredstava prikupljenih od javnosti. Eugen Horvat, penzionisani general i finansijski savetnik, značajno je doprineo aktivnostima fonda.[2]

Dvorac Lokenhaus je deo Parka prirode Gešrajbenštajn.[4] Dvorac je lokacija srednjovekovnih scena u misterioznoj drami Rudolfa Štajnera, Probe duše.[9]

Arhitektonske karakteristike[uredi | uredi izvor]

Pogled na severoistok
Pogled na jugozapad

Prozori i stubovi zamka su dobro ukrašeni i ima mnogo fresaka. Kripta odražava umetnički stil 13. veka.[2] U dvostruko apsidovani Kultraum, smešten na prvom spratu u centru zgrade, prvobitno se ulazilo i osvetljavala ga je samo rupa na plafonu; možda je bio povezan sa vitezovima templarima i poznat je i kao „Viteška sala“.[11] Visoko zasvođena Velika sala (Rittersaal) prvobitno se koristila kao trpezarija za ručavanje;[8] to je sada Gotska viteška dvorana, sa gotičkim poprečno rebrastim svodom.[4] Crvene alge uporno rastu blizu ulaza u dvoranu u predelu gde su ubijeni poslednji vitezovi templari.[12] Spoljni zidovi imaju kružne kule, a nova konferencijska sala iznad Viteške dvorane može da primi 600 ljudi. Kapela sa freskama je u kuli. Nekoliko soba, hodnici, stepeništa i sanitarni čvorovi takođe su obnovljeni.

Viteška sala

Tamnica se posebno ističe. Iz stene su je istesali turski zatvorenici. Prema jednom dokumentu, šesnaest Turaka je u njemu živo spaljeno 1557. godine. Druga karakteristika je takozvana kultna soba, podzemna soba o kojoj postoje razne teorije.[7]

Avifaunalna područja[uredi | uredi izvor]

Zgrada ima Greifvogelstation, dom ptica grabljivica.[8] Svake godine ovde se rodi oko 1200 slepih miševa. Audiovizuelna prezentacija i uređaji za noćno posmatranje deo su programa koji organizuje Poverenička uprava, a koji daje detalje o reprodukciji i odgoju mladih, ponašanju u lovu i ishrani, kao i godišnjem ciklusu slepih miševa.[13] Postoje dva dvorišta, donje ima restoran.

Soba za mučenje[uredi | uredi izvor]

Spiralno kameno stepenište postepeno se sužava sve dok se čovek više ne može kretati napred, osim do crnog otvora ispred stopala. Komora za mučenje uključuje Železnu devicu,[10] u središtu sobe. Bila je dvostrana sa otvorom za žrtvu i imala je oštre šiljke iznutra. Ostale stvari u mučilištu su uski kauč, zarđali lanci, kamene kugle, vrata u podu, lisice, drobilice i klešta.[14]

Dvorac Lokenhaus

Podzemlje[uredi | uredi izvor]

Grob porodice Nadaždi izgrađen je od četvrtastog kamenja i zasvođen u okruglim lukovima koji počivaju na stubovima. To je dugačka podzemna galerija, osvetljena samo jednim kružnim otvorom, koji se može zatvoriti kamenom. Drugi grob, smešten ispod niza soba koje je nekada koristio gospodar dvorca, duboko je ukopan u čvrstu stenu i podeljen je u dva različita odeljenja dugačkim nizom malih stubova na kojima se nalaze zaobljeni lukovi. Čitavo podzemno područje bilo je detaljno ukrašeno statuama isklesanim u drvetu od kojih su neki fragmenti i dalje ostali. Svodu se pristupa kroz veliku salu koja je osvetljena sa dva uska zasvođena prozora. U desnom uglu nalazi se bunar, ukopan duboko u stenu.[15]

Turizam[uredi | uredi izvor]

Objekti zamka dostupni su za kulturne događaje, konferencije, seminare i sastanke.[3] Festivalska sala koristi se za koncerte; to je centralno mesto Festivala kamerne muzike,[8] koji su 1982. godine pokrenuli Pastor Herovič iz Lokenhausa i violinista Gidon Kremer iz Rige. Festival kamerne muzike Lokenhaus je godišnji događaj.[4]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Burg Lockenhaus Altitude and Location”. Arhivirano iz originala 01. 05. 2022. g. Pristupljeno 13. 11. 2020. 
  2. ^ a b v „From the history of the castle”. ritterburg.at. Pristupljeno 2. 7. 2011. 
  3. ^ a b v „From the history of the castle”. Prof. Paul Anton Keller Foundation Castle Lockenhaus. ritterburg.at. Pristupljeno 2. 7. 2011. 
  4. ^ a b v g Arnold, Rosemarie; Taylor, Robert (1. 5. 2009). Österreich. Baedeker. str. 228—. ISBN 978-3-8297-6613-5. Pristupljeno 3. 7. 2011. 
  5. ^ Burghardt, Andrew Frank (1958). The political geography of Burgenland. National Academies. str. 214–. NAP:02704. Pristupljeno 3. 7. 2011. 
  6. ^ „The lords of Lockenhaus”. ritterburg.at. Pristupljeno 2. 7. 2011. 
  7. ^ a b v Duld, Wolfgang (2015-10-26). Das-Qumran-Arefakt. BoD – Books on Demand. str. 247. ISBN 978-3-8370-6942-6. Pristupljeno 4. 7. 2011. 
  8. ^ a b v g Bousfield, Jonathan; Humphreys, Rob (septembar 2001). The rough guide to AustriaNeophodna slobodna registracija. Rough Guides. str. 264–266. ISBN 978-1-85828-709-6. Pristupljeno 3. 7. 2011. 
  9. ^ a b Steiner, Rudolf; Stebbing, Rita (maj 2006). Autobiography: Chapters in the Course of My Life: 1861–1907. Lantern Books. str. 249—. ISBN 978-0-88010-600-9. Pristupljeno 3. 7. 2011. 
  10. ^ a b Haywood, Anthony; Walker, Kerry (1. 4. 2008). AustriaNeophodna slobodna registracija. Lonely Planet. str. 197–. ISBN 978-1-74104-670-0. Pristupljeno 3. 7. 2011. 
  11. ^ Arnold, Rosemarie (30. 6. 2000). Baedeker's Austria. AA. Pristupljeno 4. 7. 2011. 
  12. ^ Mackay, Renate (2010). Das mittlere Burgenland. novum publishing gmbh. str. 111—. ISBN 978-3-85022-206-8. Pristupljeno 3. 7. 2011. 
  13. ^ „The castle tour”. Guidance on bats. ritterburg.at. Pristupljeno 2. 7. 2011. 
  14. ^ Codrescu, Andrei (15. 5. 1995). The Muse Is Always Half-Dressed in New Orleans: And Other Essays. Macmillan. str. 185—186. ISBN 978-0-312-13570-6. Pristupljeno 3. 7. 2011. 
  15. ^ Jerrold, Douglas William; Linton, William James (1844). The Illuminated magazine (Now in the public domain. izd.). Published for the proprietors. str. 11–. Pristupljeno 3. 7. 2011. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Дворац_Локенхаус&oldid=26864734”