Pređi na sadržaj

Donja Kanada

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Donja Kanada
Province of Lower Canada
Province du Bas-Canada
Britanska kolonija (1791—1840)
Zastava Velike Britanije (1707–1800)
Zastava
Mapa Donje Kanade (narandžasta) sa Kanadom iz 21. veka (ružičasta) koja je okružuje
Mapa Donje Kanade (narandžasta) sa Kanadom iz 21. veka (ružičasta) koja je okružuje
Kolonija Kanada
Britanska kolonija Kvebek
Kolonija26. decembar 1791
Founded byVelika Britanija
KolonijaKvebek 1791–1841
Vlada
Oligarhija
Ustavna monarhija
 • TipMonarhija
 • 1791–1820Džordž III
 • 1820–1830Džordž IV
 • 1830–1837Vilijam IV
 • 1837–1841Viktorija
 • Podguverner (Kanada)Izvršno veće Gornje Kanade
Površina
 • Ukupno534,185 km2 (206,250 sq mi)
Stanovništvo (1839[1])
 • Ukupno700,00
 • Gustina0,13/km2 (0,34/sq mi)

Donja Kanada (engl. Province of Lower Canada, fr. Province du Bas-Canada), je bila britanska kolonija na donjem delu reke Sen Loren i na obali zaliva Sen Lorena (1791–1841). Pokrivao je južni deo sadašnje provincije Kvebek i region Labrador sadašnje provincije Njufaundlend i Labrador (sve dok se region Labradora nije spojio sa Njufaundlendom 1809. godine).[2]

Donja Kanada se sastojala od dela bivše kolonije Kanade Nove Francuske, koju je osvojila Velika Britanija u Sedmogodišnjem ratu koji se završio 1763. godine (koji se u Sjedinjenim Državama naziva i Francusko-indijski rat). Ostali delovi Nove Francuske koje je osvojila Britanija postali su kolonije Nova Škotska, Nju Bransvik i Ostrvo Princa Edvarda.

Pokrajina Donja Kanada nastala je „Ustavnim aktom iz 1791.” godine podelom britanske kolonije „Provincije Kvebek” (1763–1791)[3] na provinciju Donja Kanada i provinciju Gornja Kanada. Prefiks „donji“ u njegovom nazivu odnosi se na njen geografski položaj dalje nizvodno od izvorišta reke Sen Loren od njene savremene Gornje Kanade, današnjeg južnog Ontarija.

Donja Kanada je ukinuta 1841. godine kada su ona i susedna Gornja Kanada se ujedinjene u provinciju Kanadu.[4]

Pobuna[uredi | uredi izvor]

Poput Gornje Kanade, i u Donjoj Kanadi je došlo do značajnih političkih nemira. Dvadeset dve godine nakon invazije Sjedinjenih Država u ratu 1812. godine, pobuna je dovela u pitanje britansku vladavinu teritorijom nastanjenog pretežno francuskim stanovništvom. Nakon što su vladine trupe i lojalni dobrovoljci ugušili „Patriotska pobunu 1837–1838”,[5] Ustav iz 1791. suspendovan je 27. marta 1838. i imenovan je poseban savet za upravljanje kolonijom. Neuspeli pokušaj revolucionara Roberta Nelsona da proglasi Republiku Donju Kanadu time je osujećen.

Provincije Donja Kanada i Gornja Kanada kombinovane su kao „Ujedinjena provincija Kanade” 1841. godine, kada je stupio na snagu Akt o uniji iz 1840. godine. Njihova zasebna zakonodavna tela su kombinovana u jedan parlament sa jednakom zastupljenošću za oba konstitutivna dela, iako je Donja Kanada imala veći broj stanovnika.[6]

  • Vilijam Lajon Makenzi [7]
    Vilijam Lajon Makenzi [7]
  • Luj Žozef Papino[8]
    Luj Žozef Papino[8]

Ustav[uredi | uredi izvor]

Provincija Donja Kanada je nasledila mešoviti skup francuskih i engleskih institucija koje su postojale u provinciji Kvebek tokom perioda od 1763 do 1791. godine i koje su nastavile da postoje kasnije u Istočnoj Kanadi (1841–1867) i na kraju u sadašnjoj provinciji Kvebek (od 1867).

Ustav Donje Kanade 1791

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Donju Kanadu su uglavnom naseljavali Frankokanađani, etnička grupa koja vodi svoje poreklo od francuskih kolonista koji su se naselili u Kanadi od 17. veka pa nadalje.

Stanovništvo Donje Kanade, 1806. do 1841.
Godina Procena popisa[9]
1806. 250.000
1814. 335.000
1822. 427.465
1825. 479.288
1827. 473.475
1831. 553.134
1841. 650.000

Transport[uredi | uredi izvor]

Oznaka trenutne rute koja se vidi duž Puta

Putovanje po Donjoj Kanadi odvijalo se vodenim putem uglavnom duž reke Sen Lorena. Na kopnu jedini put za veče udaljenosti bio je Šemen du Roj ili Kraljev autoput, koji je 1730-ih izgradila vlada Nova Francuska.[10] Kraljevski autoput je bio, pored poštanske rute, primarno sredstvo putničkog putovanja na velike udaljenosti sve dok parobrodi (1815) i železnica (1850) nisu počeli da rasterečuju kraljevski put.[10] Važnost kraljevskog puta je opala nakon 1850-ih i neće se ponovo pojaviti kao ključno prevozno sredstvo sve dok moderan sistem autoputeva Kvebeka nije stvoren u 20. veku.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b „The emigrant's handbook of facts concerning Canada, New Zealand, Australia, Cape of Good Hope, &c”. Open Library. str. 2—3. Pristupljeno 22. 12. 2013. 
  2. ^ „Labrador–Canada Boundary”. marianopolis. 2007. Pristupljeno 20. 3. 2008. „Labrador Act, 1809. – An imperial act (49 Geo. III, cap. 27), 1809, predviđeno je ponovno pripajanje Njufaundlendu „takvih delova obale Labradora od reke Sent Džon do Hadsonovih strejtova, i pomenutog ostrva Antikosti, i svih drugih manjih ostrva koja su tako pripojena Vladi Njufaundlenda pomenutom Proklamacijom od sedmog oktobra hiljadu sedamsto šezdeset treće (osim pomenutih ostrva Madlena) biće odvojeno od pomenute vlade Donje Kanade i ponovo pripojeno Vladi Njufaundlenda.” 
  3. ^ Fernand Ouellet (4. 3. 2015). „Lower Canada”. The Canadian Encyclopedia. Historica Canada. Pristupljeno 18. 8. 2019. 
  4. ^ James Maurice Stockford Careless; Richard Foot (4. 3. 2015). „Province of Canada 1841–1867”. The Canadian Encyclopedia. Historica Canada. Pristupljeno 18. 8. 2019. 
  5. ^ David Mills; Richard Foot (20. 3. 2017). „Durham Report”. The Canadian Encyclopedia. Historica Canada. Pristupljeno 18. 8. 2019. 
  6. ^ Jacques Monet, SJ; Richard Foot (4. 3. 2015). „Act of Union”. The Canadian Encyclopedia. Historica Canada. Pristupljeno 18. 8. 2019. 
  7. ^ „Mackenzie, William Lyon - Répertoire du patrimoine culturel du Québec”. www.patrimoine-culturel.gouv.qc.ca. Pristupljeno 19. 11. 2018. 
  8. ^ „Louis-Joseph Papineau”. The Canadian Encyclopedia. Historica Canada. Pristupljeno 18. 8. 2019. 
  9. ^ Censuses of Canada. 1665 to 1871, Statistics of Canada, Volume IV, Ottawa, 1876
  10. ^ a b Roger Lagacé (16. 12. 2014). „Du chemin du Roy au boulevard Gouin”. Le Guide de Montréal-Nord (na jeziku: francuski). Journal Métro de Montréal ("Metro"). 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Доња_Канада&oldid=26870399”