Dušan Trifunović
| Dušan Trifunović | |
|---|---|
 Divizijski general Dušan Trifunović | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 13. mart 1880. |
| Mesto rođenja | Svilajnac, Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 28. februar 1942. (61 god.) |
| Mesto smrti | Nirnberg, Treći rajh |
| Vojna karijera | |
| Služba | 1899 — 1927. 1941. |
| Čin |   Divizijski general |
| Učešće u ratovima | Prvi balkanski rat Drugi balkanski rat Prvi svetski rat Drugi svetski rat |
| Odlikovanja | Orden Karađorđeve zvezde Orden belog orla Orden Svetog Save Orden Jugoslovenske krune Orden svetog Mihajla i svetog Đorđa |
Dušan Trifunović (Svilajnac, 1/13. mart 1880. — Nirnberg, 28. februar 1942) bio je visoki oficir srpske, divizijski general i ministar vojske i mornarice Kraljevine Jugoslavije.
Mladost[uredi | uredi izvor]
Dušan Trifunović rođen je 1/13. mart 1880. godine u Svilajncu. Otac Panta bio je tada artiljerijski poručnik i komandant 7. baterije u Drugom artiljerijskom puku. Majka Marica bila je kći Hadži Maksima Petrovića, kafedžije iz Beograda. Dušan je bio najstariji od sedmoro dece. Prezime Trifunović porodica je dobila od njegovog pradede Trifuna koji se nastanio iz Stare Srbije 1800. godine u selo Smoljinac kod Požarevca. Dušanov otac imao je petoro braće. U petnaestoj godini Panta Trifunović nakon Turskog bombardovanja Beograda 1862. godine, stupio u vojsku Kneževine Srbije. Kao artiljerijski potporučnik učestvovao je u Srpsko-turskim ratovima 1876. iz kojih je izašao sa činom poručnika. Po završetku Drugog srpskog turskog rata, Panta će se nastaniti u Svilajnac gde će se oženiti i dobiti decu. Nakon rođenja njegovog prvog sina Dušana, Panta se sa porodicom seli u Beograd. Unapređen je u čin kapetana i raspoređen u ekonomsko odeljenje Ministarstva vojnog. Službovanje u Beogradu potrajalo je do Srpsko bugarskog rata 1885. kada je kao ađutant komandanta Drinske divizije učestvovao u bici na Slivnici. Dalje službovanje mu se nastavilo u Čačku 1888. potom u Valjevu i Kladovu 1893. godine. Te godine je unapređen u čin potpukovnika a uskoro i penzionisan. Ovo penzionisanje je za njegovu porodicu značilo konačno nastanjenje u Beogradu gde je Dušan nastavio školovanje u Drugoj muškoj gimnaziji. Do tada on je završio šest razreda a po ondašnjem zakonu to je bilo dovoljno da konkuriše za pitomca Vojne akademije. Razredni drugovi su mu bili Vojislav Tankosić, Jevrem Damjanović, Vojin Čolak-Antić i drugi. [1][2]
Vojna akademija[uredi | uredi izvor]
Po želji oca upisuje Vojnu akademiju 1896. godine kao pripadnik 29. klase. Pri prijemu nastao je problem koji je mogao da ga onemogući da upiše željenu školu. Razlog je bio jer nije zadovoljavao ondašnja pravila da kadet mora biti dobrog zdravlja i jače fizičke konstitucije. Njegov otac Panta preko svojih kolega i prijatelja je intervenisao, pa je Dušan iako ne zadovoljavajući sve kriterijume ipak primljen. U svojoj klasi upoznao je mnoge drugove tadašnje kadete koji će postati generali iz 27, 28, 29. i 30. klase. Među najboljim prijateljima su mu bili Milan Nedić, Vojislav Tomić, Dragomir Stojanović, Josif Kostić, Ljubomir Marić, Petar Živković, Pantelija Jurišić i mnogi drugi. U to vreme Vojna akademija bila je respektabilna nastavna ustanova u kojoj se, po meri tadašnjih evropskih iskustava, davala najviša vojnička sprema, ali i opšta kultura uz obavezno učenje više stranih jezika, tako da su se mladi oficiri brzo iskazivali kao prevodioci dela iz inostranstva. Dušan je na početku karijere 1903. godine, preveo sa nemačkog jedno vojno delo. Profesori na akademiji od kojih je Dušan učio bili su: Damjan Popović, Živojin Mišić, Stepa Stepanović, i mnogi drugi koji su mu bili uzor, sa kojima će dalje službovati po okončanju školovanja. Svoje školovanje je uspešno završio 30. maja 1899. godine kao treći u rangu i tada je unapređen u svoj prvi oficirski čin artiljerijskog potporučnika. Ispred njega su bili Milivoje Joksimović i Radoje Lazić. Prema tadašnjim običajima prva trojca su mogla da biraju mesto službovanja.[3]
Aprilski rat[uredi | uredi izvor]
Uoči aprilskog rata, general Dušan Trifunović komandovao je 7. armijom JV, koja je branila granični front prema Nemačkoj i Italiji od Ormoža do Sušaka i pomorski front Sušak - Karlobag, u sastavu Prve grupe armija pod komandom generala Milorada Petrovića. U sastavu 7. armije bilo je 9 posadnih pukova, Dravska i Triglavska divizija, kao i Lički i Triglavski Rišnjački planinski odred.[4]
Delovi 7. armije ušli su u borbu 7. aprila kod Ptuja i Maribora, povukavši se na desnu obalu Drave. 9 aprila snage 7. armije napustile su Ptuj i povukle se prema Novom Mestu i Karlovcu, a 10. aprila potisnute su prema Dinari. Zahvaćene opštim rasulom JV, poslednje trupe 7. armije zarobljene su od Nemaca i Italijana 13. aprila.[4]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Bjelajac & Trifunović 1997, str. 16-19.
- ^ Bjelajac 2004, str. 294.
- ^ Bjelajac & Trifunović 1997, str. 31-34.
- ^ a b Gažević, Nikola (1970). Vojna enciklopedija (knjiga 1). Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 188—190.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Bjelajac, Mile (2004). Generali i admirali Kraljevine Jugoslavije 1918—1941. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije. ISBN 978-86-7005-039-6.
- Bjelajac, Mile; Trifunović, Predrag (1997). Između vojske i politike. Beograd, Kruševac: Institut za noviju istoriju Srbije, Narodni muzej Kruševac. ISBN 978-86-7005-020-4.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
