Evropsko prvenstvo u odbojci
Trenutna sezona ili takmičenje: Evropsko prvenstvo u odbojci 2023. | |
 | |
| Sport | Odbojka |
|---|---|
| Osnovana | 1948. god. |
| Broj timova | 24 |
| Konfederacija | CEV |
| Najviše titula |  Rusija (14) |
| Trenutni prvak |  Poljska (2023) |
| Veb-sajt | www |
Evropsko prvenstvo u odbojci je takmičenje državnih odbojkaških reprezentacija, koje se održava u organizaciji CEV-a u muškoj i ženskoj konkurenciji. Prvo Evropsko prvenstvo u muškoj konkurenciji održano je 1948. godine u Rimu, u Italiji.
Vreme održavanja[uredi | uredi izvor]
Prvenstva su održavana u nepravilnim vremenskim razmacima od jedne do četiri godine da bi od Devetog Evropskog prvenstva 1975. prihvaćeno da period između dva prvenstva budu dve godine, što se održalo do 2023. godine kada je novi šampionat pomeren za 2026. godinu, pošto je pre toga FIVB odlučio da organizaciju Svetskog šampionata pomeri na svage dve, a ne na svake četiri godine. Promenljiv je bio i broj učesnika na prvenstvu, kao i organizacija takmičenja.
Broj učesnika[uredi | uredi izvor]
Broj učesnika se menjao od šest ekipa (1948. i 1950) do 22 ekipe (1971), da bi se od 1975. do 2005 zadržao na broju 12, sa iznimkom 1999, kada je bilo 8 ekipa. Na 25. Evropskom prvenstvu u Rusiji 2007. učestvovalo je 16 ekipa.
Sistem takmičenja[uredi | uredi izvor]
Sistem takmičenja se takođe menjao.
Na prva dva prvenstva igralo se u jednoj grupi, po jednokružnom sistemu svako sa svakim, tako da nije bilo utakmica za prvo i treće mesto nego se prvak određivao prema plasmanu u grupi.
U periodu do 1985. takmičenje se održavalo igrom po grupama, pa se od prvoplasiranih formirala finalna grupa od 6 ekipa i u toj grupi se igralo kao na prva dva prvenstva. Nekada su se rezultati iz grupa prenosili u finalnu grupu, a nekad se igralo sve ponovo, kao novi turnir. U tom periodu na prvenstvu 1977. nije bilo finalne grupe nego se posle završetka takmičenja po grupama igralo polufinale i utakmice za prvo i treće mesto. Od 1987. do danas utakmice za prvo i treće mesto su postale pravilo.
Na prvenstvu 2007, igralo je 16 ekipa koje su u prvoj fazi bile podeljene u četiri grupe. Tri prvoplasirane ekipe iz ovih grupa formirale su u drugoj fazi dve grupe sa po 6 ekipa u koje su preneseni rezultati iz predtakmičenja. Prve dve ekipe iz ovih grupa igrale su polufinale i finale.
Najviše uspeha na Evropski prvenstvima ima reprezentacija Rusije sa 14 osvojenih titula prvaka[1],[2]. Nakon nje slede Italija sa sedam, dok Češka i Srbija imaju po tri titule prvaka Starog kontinenta.
U sledećoj tabeli dat je pregled svih evropskih prvenstava, sa godinom održavanja, državom domaćinom, i poretkom prve četiri ekipe. U periodu kada se igrale finalne utakmice dati su i rezultati.
Dosadašnja prvenstva[uredi | uredi izvor]
Bilans medalja[uredi | uredi izvor]
CEV i FIVB tretiraju reprezentaciju Rusije kao nosioca kontinuiteta svih rezultata SSSR-a[1][2]. Takođe, reprezentacija Srbije je nosilac kontinuiteta svih rezultata bivših državnih zajednica[3]
| Rang | Država |  Zlato
|
 Srebro
|
 Bronza
|
Ukupno |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Rusija[a] |
14 | 3 | 5 | 22 |
| 2 |  Italija |
7 | 5 | 3 | 15 |
| 3 |  Češka[b] |
3 | 4 | 0 | 7 |
| 4 |  Srbija[v] |
3 | 1 | 8 | 12 |
| 5 | Poljska |
2 | 5 | 4 | 11 |
| 6 |  Francuska |
1 | 4 | 2 | 7 |
| 7 |  Rumunija |
1 | 2 | 2 | 5 |
| 8 |  Holandija |
1 | 2 | 2 | 5 |
| 9 |  Španija |
1 | 0 | 0 | 1 |
| 10 |  Slovenija |
0 | 3 | 1 | 4 |
| 11 |  Bugarska |
0 | 1 | 4 | 5 |
| 12 |  Mađarska |
0 | 1 | 1 | 2 |
| 13 |  Nemačka |
0 | 1 | 0 | 1 |
| 14 |  Švedska |
0 | 1 | 0 | 1 |
| 15 |  Grčka |
0 | 0 | 1 | 1 |
| Ukupno | 33 | 33 | 33 | 99 |
Učešće na evropskim prvenstvima[uredi | uredi izvor]
(stanje posle EP 2011)
Na dosadašnjih 27 evropskih prvenstava u odbojci za muškarce učestvovalo je 35 reprezentacija, od kojih je 14 osvajalo medalje. Na ranijim evropskim prvenstvima su pored evropskih zemalja učestvovale i zemlje sa afričkog kontinenta. Nijedna reprezentacija nije igrala na svim prvenstvima (27). Naviše 26 učešća od 27 prvenstava imala je reprezentacija Italije. Sa jednim učešćem manje su Bugarska i Francuska.
U sledećim tabelama dat je pregled učestvovanja svih reprezentacija sa uspehom kojeg su ostvarile pa prvenstvu.
| 1948 | 1950 | 1951 | 1955 | 1958 | 1963 | 1967 | 1971 | 1975 | 1977 | 1979 | 1981 | 1983 | 1985 | 1987 | 1989 | 1991 | 1993 | 1995 | 1997 | 1999 | 2001 | 2003 | 2005 | 2007 | ||||||||||
 Albanija |
10 | 11 | 13 | |||||||||||||||||||||||||||||||
 Austrija |
13 | 16 | 16 | 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||
 Belgija |
5 | 6 | 12 | 15 | 13 | 12 | 10 | 12 | 11 | 7 | 10 | |||||||||||||||||||||||
| Bugarska |
4 | 2 | 3 | 4 | 4 | 9 | 7 | 5 | 5 | 10 | 3 | 3 | 5 | 11 | 6 | 5 | 5 | 4 | 9 | 7 | 6 | 9 | 9 | |||||||||||
| Grčka |
12 | 9 | 7 | 3 | 10 | 9 | 7 | 11 | 11 | 6 | 13 | |||||||||||||||||||||||
 Egipat |
14 | 15 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
 Estonija |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Izrael |
10 | 11 | 12 | |||||||||||||||||||||||||||||||
 Istočna Nemačka |
9 | 9 | 4 | 4 | 7 | 9 | 9 | 6 | 6 | 9 | ||||||||||||||||||||||||
| Italija |
3 | 8 | 9 | 10 | 10 | 8 | 8 | 10 | 8 | 5 | 7 | 4 | 6 | 9 | 1 | 2 | 1 | 1 | 3 | 1 | 2 | 1 | 1 | 6 | ||||||||||
 Jugoslavija3 |
5 | 5 | 7 | 7 | 7 | 11 | 3 | 7 | 3 | 10 | 11 | 8 | 8 | 6 | ||||||||||||||||||||
 Letonija |
9 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mađarska |
3 | 7 | 5 | 2 | 6 | 5 | 11 | 4 | 8 | 11 | 9 | |||||||||||||||||||||||
| Nemačka1 |
15 | 16 | 10 | 11 | 4 | 4 | 8 | 9 | 9 | 7 | ||||||||||||||||||||||||
| Poljska |
6 | 6 | 6 | 6 | 3 | 6 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 4 | 7 | 7 | 7 | 6 | 5 | 5 | 5 | 11 | ||||||||||||||
 Portugalija |
4 | 7 | 10 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Rumunija |
5 | 4 | 2 | 2 | 1 | 5 | 3 | 4 | 3 | 7 | 5 | 8 | 8 | 10 | 12 | 9 | ||||||||||||||||||
| Rusija2 |
3 | 5 | 5 | 2 | 3 | 3 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||
 Slovačka |
8 | 9 | 11 | 12 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Slovenija |
9 | 16 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
 SSSR |
1 | 1 | 4 | 3 | 3 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 | 1 | ||||||||||||||||||
| Srbija4 |
3 | 2 | 3 | 1 | 4 | 3 | 3 | |||||||||||||||||||||||||||
 Tunis |
16 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
 Turska |
12 | 11 | 14 | 15 | 15 | |||||||||||||||||||||||||||||
 Ukrajina |
6 | 9 | 7 | 12 | ||||||||||||||||||||||||||||||
 Finska |
11 | 14 | 14 | 13 | 11 | 9 | 7 | 8 | 9 | 11 | 4 | |||||||||||||||||||||||
| Francuska |
2 | 3 | 8 | 8 | 8 | 10 | 14 | 8 | 10 | 4 | 8 | 12 | 3 | 2 | 5 | 9 | 9 | 4 | 6 | 7 | 2 | 7 | 8 | |||||||||||
| Holandija |
6 | 9 | 13 | 12 | 15 | 9 | 9 | 12 | 10 | 10 | 5 | 3 | 3 | 2 | 2 | 1 | 5 | 8 | 6 | 11 | 7 | |||||||||||||
 Hrvatska |
8 | 14 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Čehoslovačka5 |
1 | 2 | 1 | 1 | 5 | 2 | 2 | 6 | 6 | 6 | 4 | 5 | 2 | 6 | 9 | |||||||||||||||||||
| Češka |
8 | 9 | 6 | 4 | 4 | 9 | 9 | |||||||||||||||||||||||||||
 Švajcarska |
19 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Švedska |
16 | 9 | 4 | 2 | 9 | 9 | ||||||||||||||||||||||||||||
 Škotska |
22 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Španija |
12 | 12 | 12 | 9 | 8 | 4 | 1 | |||||||||||||||||||||||||||
| Domaćini su obeleženi podebljanim slovima | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 1949–1990. Zapadna Nemačka 2 1948–1991. Savez Sovjetskih Socijalističkih Republika3 1948–1991. SFR Jugoslavija4 1993–2001.  SR Jugoslavija, 2003–2006. Srbija i Crna Gora, 2007– Srbija5 1948–1992. Čehoslovačka
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2009 | 2011 | BU | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Albanija |
3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Austrija |
16 | 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Belgija |
13 | 12 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bugarska |
3 | 6 | 25 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Grčka |
8 | 12 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Egipat |
2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Estonija |
14 | 12 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Izrael |
3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Istočna Nemačka |
10 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Italija |
10 | 2 | 26 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| SFR Jugoslavija3 |
14 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Letonija |
1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mađarska |
11 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nemačka1 |
6 | 15 | 13 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Poljska |
1 | 3 | 22 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Portugalija |
14 | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rumunija |
16 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rusija2 |
4 | 4 | 10 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Slovačka |
11 | 5 | 6 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Slovenija |
15 | 9 | 4 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| SSSR |
16 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Srbija4 |
5 | 1 | 9 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Tunis |
1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Turska |
13 | 11 | 7 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Ukrajina |
4 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Finska |
12 | 8 | 13 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Francuska |
2 | 7 | 25 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Holandija |
7 | 22 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hrvatska |
2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Čehoslovačka5 |
15 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Češka |
16 | 10 | 9 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Švajcarska |
1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Švedska |
6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Škotska |
1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Španija |
9 | 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| BU = Broj učešća (1948–2011); Domaćini su obeleženi podebljanim slovima | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 1949–1990. Zapadna Nemačka 2 1948–1991. Savez Sovjetskih Socijalističkih Republika3 1948–1991. SFR Jugoslavija4 1993–2001. SR Jugoslavija, 2003–2006. Srbija i Crna Gora, 2007– Srbija5 1948–1992. Čehoslovačka
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ uključuje medalje koje je osvojila SSSR.
- ^ uključuje medalje koje je osvojila Čehoslovačka.
- ^ uključuje medalje koje je osvojila SFRJ i SRJ.
Izvori[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- CEV Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016)