Zakon Svetog Simeona i Svetog Save
Zakon Svetog Simeona i Svetog Save nije sačuvan, već je analizom fragmenta kasnijih isprava utvrđeno da je Zakon predstavljao skup odredbi o zavisnom stanovništvu na vlastelinstvima manastira Studenice i manastira Mileševa.
Prve tri odredbe su sačuvane su u hrisovulji kralja Milutina manastiru svetog Đorđa kod Skoplja dok su četvrta i peta sačuvane u Zakonu Srbljem koji se nalazi u Prizrenskoj ili Svetoarhanđelskoj hrisovulji. Jedna odredba koja se tiče Zakona svetog Save sačuvana je u povelji kralja Stefana Dušana, koju je oko 1336-1337. izdao hilandarskom pirgu.
Od prikupljenih fragmenata, Zakon svetoga Simeona i svetoga Save, nastojao je da rekonstruiše istoričar Miloš Blagojević.
Odredbe Zakona Svetog Simeona i Svetog Save[uredi | uredi izvor]
- ODREDBA 1
I Vlasi koji se nalaze (na posedu) Svetoga Georgija da im je zakon svetog Simeona i svetog Save, što i mileševskim i studeničkim Vlasima, i da oru dan bedbe, i što pooru tako da i požanju, i seno da kose od kruga voz.
- ODREDBA 2
I Hranča zbog miraza privoli se crkvi, da je crkveni vojnik u zakon svetaga Simeona i svetoga Save i da im se konji ne tovare i tovara ne vode
- ODREDBA 3
I ljudi crkveni da rabotaju po zakonu svetoga Simeona i svetoga Save.
- ODREDBA 4
I gde se nalaze ljudi kelije Spasove pirga (hilandarskog) u Ljipljanu i u Suhogrlu, ili bilo gde, oslobodi ih kraljevstvo mi od pozoba i priselice, provoda, sokolara, psara, oranja, žetve, košenja sena, vinograda, gradskih rabota, vojske i prosto rečeno od svih rabota kraljevstva mi malih i velikih, i da im ne bude suda osim pred kraljem i pred ikonomom, koji tad bude, nego da rabotaju crkvi po zakonu svetoga Save, što im zapoveda ikonom, kako je napisano u hrisovulji deda kraljevstva mi, svetog kralja.
- ODREDBA 5
I vinograd da obrađuje svaki po zakonu kao u Studenici u Svetog Simeona.
- ODREDBA 6
A koji se popovi nalaze u celoj oblasti Arhanđelovoj, da im je zakon o vinogradu, i o oranju, i o drugoj raboti kao što je zakon u Studenici i u Svetoga Simeona.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Blagojević, Miloš (1979). „Zakon svetoga Simeona i svetoga Save”. Sava Nemanjić-sveti Sava: Istorija i predanje. Beograd: SANU. str. 129—166.
- Rade Mihaljčić, Zakoni u starim srpskim ispravama, Beograd 2006.