Izvršni odbor ZAVNO Crne Gore i Boke
Izvršni odbor ZAVNO Crne Gore i Boke je bio izvršni organ (vlada) Zemaljskog antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Crne Gore i Boke, koji je bio formiran na Osnivačkoj skupštini ZAVNO CGiB održanoj 15. novembra 1943. godine u Kolašinu.[1]
Izvršni odbor ZAVNO Crne Gore i Boke imao je 12 članova, a na njegovom čelu je bio predsednik dr Niko Miljanić i tri potpredsednika — Božo Ljumović, Jovan Ćetković i Petar Tomanović.[2]
Na Trećem zasedanju ZAVNO Crne Gore i Boke, održanom 14. jula 1944. godine u Kolašinu, ZAVNO je pretvoren u Crnogorsku antifašističku skupštinu narodnog oslobođenja Crne Gore (CASNO). Umesto Izvršnog odbora je bilo formirano Predsedništva CASNO od članova 15 članova. Na čelu Predsedništva se nalazio dr Niko Miljanić, potpredsednici su bili Božo Ljumović, Jovan Ćetković i Petar Tomanović, sekretari Veljko Zeković i Vlado Lazarević, a članovi — Ivan Milutinović, Jovo Radović, Blažo Jovanović, Peko Dapčević, Marija Mitrović, dr Mehmed Hodžić, Mirko Krdžić, Mihailo Grbić i Andrija Mugoša.[3]
Predsjedništvo CASNO je bilo izvršni organ (vlada) i imalo je svoja odeljenja i komisije. Bilo je formirano ukupno 11 odeljenja — za unutrašnje poslove, provetu, narodnu privredu, narodno zdravlje, ekonomsku obnovu, socijalnu politiku, pravdu, ishranu, građevine, šume i rude i informacije.
Nakon Četvrtog zasedanja CASNO, na kome se CASNO proglasio za Narodnu skupštinu Crne Gore, 19. aprila 1945. godine na Cetinju je formirana Vlada federalne Crne Gore na čelu sa Blažom Jovanovićem, dok je dotadašnji predsednik Predsedništva CASNO dr Niko Miljanić postao predsednik Predsedništva Narodne skupštine.[4]
Na osnovu Odluke Antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Sandžaka od 29. marta 1945. godine, srezovi Pljevaljski i Bjelopoljski uključuju se u federalnu Crnu Goru 15. aprila 1945.[5]
Članovi Predsjedništva CASNO[uredi | uredi izvor]
Od 14. jula 1944.
- Predsjednik: Niko Miljanić takođe šef odeljenja za narodno zdravlje
- Potpredsjednik: Božo Ljumović takođe šef odeljenja za unutrašnje poslove
- Potpredsjednik: Jovan Ćetković takođe šef odeljenja za informacije
- Potpredsjednik: Petar Tomanović takođe šef odeljenja za građevine
- Sekretar: Veljko Zeković
- Sekretar: Vlado Lazarević šef odeljenja za ekonomsku obnovu
- Član: Ivan Milutinović
- Član: Jovo Radović šef odeljenja za prosvjetu
- Član: Blažo Jovanović šef odeljenja za pravdu
- Član: Marija Mitrović
- Član: Jefto Pavić šef odeljenja za narodnu privredu
- Član: Mehmed Hodžić
- Član: Savo Čelebić šef odeljenja za socijalnu politiku
- Član: Mirko Krdžić
- Član: Mihailo Grbić šef odeljenja za ishranu
- Član: Andrija Mugoša šef odeljenja za šume i rude[6]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Hronologija SKJ (drugi tom) 1980, str. 222.
- ^ „Arhivirana kopija” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 02. 02. 2017. g. Pristupljeno 27. 01. 2017.
- ^ Hronologija SKJ (drugi tom) 1980, str. 280.
- ^ Hronologija SKJ (drugi tom) 1980, str. 345.
- ^ Službeni list Crne Gore − Broj 1 − Strana 3[mrtva veza]
- ^ Službeni list Crne Gore − Broj 1 − Strana 1[mrtva veza]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Lakić, Zoran; Pajović, Radoje; Vukmanović, Gojko (1963). Narodnooslobodilačka borba u Crnoj Gori 1941-1945: Hronologija događaja. Titograd: Istorijski institut.
- Lakić, Zoran (1963). Zemaljsko antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Crne Gore i Boke: Zbirka dokumenata. Titograd: Istorijski institut.
- Lakić, Zoran (1975). CASNO: Crnogorska antifašistička skupština narodnog oslobođenja 1944-1945: Zbirka dokumenata. Titograd: Istorijski institut.
- Lakić, Zoran (1981). Narodna vlast u Crnoj Gori 1941-1945. Cetinje-Beograd: Obod & Narodna knjiga.
- Hronologija Radničkog pokreta i SKJ 1919-1979. Beograd: „Institut za savremenu istoriju“. 1980.
