Istorijski arhiv Kruševac
| Istorijski arhiv Kruševac | |
|---|---|
.JPG) Istorijski arhiv Kruševac | |
| Osnivanje | 27. decembar 1968. |
| Lokacija | Kruševac Srbija |
| Vrsta | arhiv |
| Adresa | Majke Jugovića 6 |
| Veb-sajt | https://arhiv-krusevac.rs/ |
Istorijski arhiv Kruševac čuva ukupno 835 fondova organa uprave, školstva, crkava i manastira, privrednih i drugih organizacija, kulturnih, socijalnih i drugih ustanova, kao i mnogobrojnih udruženja sa teritorije Rasinskog okruga.[1]
Istorija[uredi | uredi izvor]
.JPG)
Začeci organizovanog prikupljanja i čuvanja arhivske građe se javljaju u 19. veku u tadašnjoj Kneževini Srbiji. Društvo srpske slovesnosti je 1848. godine počelo da sakuplja materijal i podatke o novoj srpskoj istoriji koji svedoče o razvoju srpske državnosti, a nastali su radom državnih organa, institucija i pojedinaca. Od tada datira ideja o osnivanju Državnog arhiva Srbije čiji zadatak bi bio čuvanje ove dokumentacije.[2] Marta 1948. godine je osnovan arhiv u Kruševcu pod nadležnošću Saveta za prosvetu i kulturu grada.[3] Za prvog rukovodioca je postavljena Desanka Matić, profesorka istorije Gimnazije Kruševac sa zadatkom da organizuje rad. Kao radna prostorija je korišćena nastavnička zbornica u Gimnaziji. U tom periodu je veoma mali broj arhivskih dokumenata prikupljen ili otkupljen. Problem je predstavljao i nedostatak radnog prostora koji bi bio opredeljen samo za poslove Arhivskog središta. Od aprila 1949. godine Ministarstvo prosvete Socijalističke Republike Srbije preuzima finansiranje honorara rukovodiocima Arhivskih središta i dostavlja im uputstva za dalji rad.[3] Početak 1950-ih godina je obeležen i stvaranjem prvih radničkih saveta kao savetodavnih organa u preduzećima. Od 1964. godine su se bavili i izdavačkom delatnošću, objavljivali su stručni časopis ustanove „Rasinski anali”.[4] Istorijski arhiv Kruševac je osnovan kao samostalna ustanova 27. decembra 1968. godine, a upisan je 28. februara 1969. godine u Registar Okružnog privrednog suda u Kragujevcu pod rednim brojem 324.[5] Zadatak Istorijskog arhiva Kruševac je da prikupi, obradi i prezentuje javnosti pouzdane dokaze za proučavanje prošlosti.[4] Od osnivanja Arhivskog središta do danas se bave prikupljanjem arhivske građe, fotografija, starih i retkih knjiga i ostalih arhivalija na teritoriji Rasinskog okruga. Delatnost Arhiva se realizuje i kroz rad čitaonice, izdavanje prepisa i kopija arhivske građe, priređivanjem izložbi, promocija, predavanja, naučnih skupova, kao i korišćenjem novih informaciono-komunikacionih tehnologija, kroz saradnju sa drugim kulturnim ustanovama, školama i medijskim kućama.[4] Najstariju arhivsku građu u depoima Arhiva čine fondovi Kožetinska crkva 1834—1972, Matične knjige rođenih, venčanih i umrlih vođene u 31-oj crkvi 1837—1946. i Načelstvo okruga kruševačkog 1839—1921.[1] Sadrži oko 8500 dužnih metara arhivske građe koja obuhvata period od 1834. godine do 2021. godine, približno 4000 stranaka na godišnjem nivou i preko 8000 izdatih overenih fotokopija.[1]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v „Istorijski arhiv Kruševac” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-10-10.
- ^ „Prvi oblici institucionalne zaštite arhivske građe – Istorijski arhiv Kruševac” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-10-10.
- ^ a b „Osnivanje Arhivskog središta i prvi honorarni rukovodioci – Istorijski arhiv Kruševac” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-10-10.
- ^ a b v „Susret sa prošlošću – Istorijski arhiv Kruševac” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-10-10.
- ^ „Istorijski arhiv Kruševac od 1969. godine do danas – Istorijski arhiv Kruševac” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-10-10.
