Kazahstanska stepa
| Kazahstanska stepa | |
|---|---|
 | |
 Teritorija ekoregiona (ljubičasto); WWF ID# PA0810 | |
| Ekologija | |
| Carstvo | Palearktička zona |
| Biom | Travnate površine |
| Geografija | |
| Područje | 804.450 km2 (310.600 sq mi) |
| Zemlje | Kazahstan i Rusija |
| Koordinate | |
Kazahstanska stepa (kaz. Қазақ даласы, takođe Uly dala, Ұlы dala "Great Steppe"), takođe nazvana Velika Dala, je ogroman region otvorenih travnjaka u severnom Kazahstanu i susednim delovima Rusije. Leži istočno od pontske stepe i zapadno od stepe doline Emin, sa kojom čini deo evroazijske stepe. Kazahstanska stepa je ekoregija umerenih pašnjaka, savana i bioma šiblja u Palearktičkom carstvu. Pre sredine devetnaestog veka zvala se Kirgiška stepa, 'Kirgizi' je stara ruska reč za Kazahstance.
Osnovne informacije[uredi | uredi izvor]
Kazahtanska stepa se prostire na više od 2.200 km od područja istočno od Kaspijske depresije i severno od Aralskog mora, sve do planine Altaj. To je najveća suva stepska oblast na zemlji, koja pokriva oko 804.450 kvadratnih kilometara.[1] Kazahstanska stepa leži na južnom kraju Uralskih planina, tradicionalne linije razdvajanja između Evrope i Azije. Veliki deo stepe se smatra polupustinjom, koja prelazi u pustinju kako se ide južnije.[2] Turanska nizija leži u jugozapadnom delu stepe, ali se nadmorska visina povećava kako se putuje na istok ili ka severnim delovima stepe, sa nekoliko izuzetaka.
Pontska stepa leži na zapadu i severozapadu. Na severu i severoistoku od kazahstanske stepe leži Kazahstanska šumska stepa, ekoregija borovih šumaraka ispresecana travnatim površinama koji čine prelaz između kazahstanske stepe i šuma Sibira. Na jugu se nalazi kazahstanska polupustinja i kazahstanski planinski ekoregioni. Masiv Kokšetaj u severnom centralnom Kazahstanu predstavlja enklavu kazahstanske planine, koja se razlikuje od kazahstanske stepe koja ga okružuje na nižim nadmorskim visinama
Klima[uredi | uredi izvor]
Region ima polusušnu, kontinentalnu klimu. Većina područja spada u hladnu semi-aridnu (BSk) klasifikaciju prema Kepenovom sistemu klasifikacije klime, iako je vlažniji sever klasifikovan kao vlažni kontinentalni (Dfa/Dfb). Stepa prima između 200 and 400 mm (8 and 16 in) padavina u proseku godišnje, sa više padavina u severnim oblastima. Prosečne maksimalne temperature kreću se od 20 to 26 °C (68,0 to 78,8 °F) u julu i od −12 to −18 °C (10,4 to −0,4 °F) u januaru. Veoma jaki vetrovi povremeno duvaju kroz ravnicu.
| Klima Astana | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Apsolutni maksimum, °C (°F) | 4 (39) |
5 (41) |
22 (72) |
30 (86) |
36 (97) |
40 (104) |
42 (108) |
39 (102) |
36 (97) |
27 (81) |
19 (66) |
5 (41) |
42 (108) |
| Maksimum, °C (°F) | −12 (10) |
−11 (12) |
−4 (25) |
9 (48) |
19 (66) |
25 (77) |
27 (81) |
24 (75) |
18 (64) |
8 (46) |
−2 (28) |
−9 (16) |
7 (45) |
| Prosek, °C (°F) | −15 (5) |
−15 (5) |
−9 (16) |
5 (41) |
13 (55) |
19 (66) |
21 (70) |
18 (64) |
12 (54) |
4 (39) |
−6 (21) |
−12 (10) |
3 (37) |
| Minimum, °C (°F) | −21 (−6) |
−21 (−6) |
−15 (5) |
−2 (28) |
5 (41) |
11 (52) |
13 (55) |
11 (52) |
5 (41) |
−1 (30) |
−11 (12) |
−18 (0) |
−3 (27) |
| Apsolutni minimum, °C (°F) | −52 (−62) |
−49 (−56) |
−38 (−36) |
−28 (−18) |
−11 (12) |
−2 (28) |
2 (36) |
−2 (28) |
−8 (18) |
−26 (−15) |
−39 (−38) |
−44 (−47) |
−52 (−62) |
| Količina padavina, mm (in) | 22 (0,87) |
14 (0,55) |
19 (0,75) |
21 (0,83) |
31 (1,22) |
40 (1,57) |
50 (1,97) |
37 (1,46) |
26 (1,02) |
27 (1,06) |
20 (0,79) |
22 (0,87) |
327 (12,87) |
| [traži se izvor] | |||||||||||||
Flora[uredi | uredi izvor]
Zbog male količine padavina, stepa ima malo drveća, a sadrži uglavnom travnate površine i velike delove peščanih površina. Tipična vegetacija uključuje perjanicu (Stipa), pelin (Artemisia (rod) i vlasulje (Festuca).[3]
Fauna[uredi | uredi izvor]
Životinje koje se mogu naći u stepama Kazahstana uključuju antilopu Sajga[4], sibirske srne[5][6], vukove, lisice, jazavce[7], mongolske gerbile[8] i stepske kornjače[9][10].
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
_p024_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D1%87%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%BD%D0%B9%D1%85%D1%8A_%D0%B6%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B9.jpg)
Zapadni deo kazahstanske stepe je veoma retko naseljen, između dva i tri stanovnika po kvadratnom kilometru. Kako se kreće na istok preko ravnica, gustina naseljenosti se povećava na između četiri i sedam ljudi po kvadratnom kilometru. Kazahstanci čine većinu ljudi koji žive u ovoj oblasti. Rusija iznajmljuje oko 7.360 kvadratnih kilometara u južnom delu stepe za najstarije svemirsko lansirno postrojenje na svetu, kosmodrom Bajkonur[11] .
Povezano[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Kazakh steppe” (na jeziku: engleski). GlobalSpecies.org. Arhivirano iz originala 19. 10. 2018. g. Pristupljeno 18. 10. 2018.
- ^ „Kazakh steppe, Asia - Kazakhstan and Russia” (na jeziku: engleski). World Wildlife Federation. Pristupljeno 18. 10. 2018.
- ^ „About the Kazakh Steppe” (na jeziku: engleski). kazakhsteppe.com. Arhivirano iz originala 16. 02. 2020. g. Pristupljeno 18. 10. 2018.
- ^ „Sajga antilopa”. Pristupljeno 28. 10. 2017.
- ^ Bogoljoebov, A.S. (2001). Sibirskaja kosoelja - Capreolus pygargus Geraadpleegd op 21 december 2015.
- ^ Savtsjenko, A.P. & Savtsjenko, I.A. (2012). Kosoelja sibirskaja. Geraadpleegd op 21 december 2015
- ^ Do Linh San, E.; Begg, C.; Begg, K.; Abramov, A.V. (2016). „Mellivora capensis”. Crveni spisak ugroženih vrsta IUCN. IUCN. 2016: e.T41629A45210107. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-1.RLTS.T41629A45210107.en
. Pristupljeno 12. 11. 2021.
- ^ Mongolian gerbil
- ^ „Testudo horsfieldii”. The Reptile Database. Pristupljeno 2022-03-25.
- ^ Lee, Davis S. (2010). „Testudostan: Our Post-Cold War Global Exploitation of a Noble Tortoise” (PDF). Bull. Chicago Herp. Soc. 45 (1): 1-9. Pristupljeno 16. 4. 2023.
- ^ „Baikonur Cosmodrome 45.9 N 63.3 E”. FAS.org. Federation of American Scientists (FAS). Arhivirano iz originala 14. 8. 2016. g. Pristupljeno 19. 7. 2014.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- CIA, The World Factbook, 2004
- World Wildlife Fund, ur. (2001). „Kazakh steppe”. WildWorld Ecoregion Profile. National Geographic Society. Arhivirano iz originala 2010-03-08. g.
- Saudi Aramco World, [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. jun 2011)
- surfbirds.com, [2]
- Holidays in Kazakhstan