Kareni
| ကညီဖိ | |
|---|---|
 Žena u tradicionalnoj nošnji | |
| Ukupna populacija | |
| oko 7,5 miliona | |
| Regioni sa značajnom populacijom | |
 Mjanmar | 6 miliona[1] |
 Tajland | 1 milion[2] |
 SAD | 64.759[3] |
 Australija | preko 11.000 |
 Kanada | 4.515[4] – 5.000[5] |
 Švedska | 1.500 |
| Jezici | |
| Karenski jezici | |
| Religija | |
| teravada budizam, hrišćanstvo, animizam i karen religija | |
| Srodne etničke grupe | |
| Sino-tibetanski narodi | |
Kareni ili Kajini (karenski: ကညီကလုာ်, burmanski: ကရင်လူမျိုး, tajlandski: กะเหรี่ยง) su sino-tibetanski narod srodan Burmancima, koji pretežno naseljava Mjanmar (Burmu), to jest mjanmarsku državu Karen u južnom delu zemlje. Kareni su heterogen narod, čije podgrupe nemaju zajedničku kulturu, običaje i jezik.[6] Sa oko 6 miliona pripadnika, Kareni čine otprilike 7% stanovništva ove države.[7] Veliki broj Karena je emigrirao u Tajland, većinom naselivši područja na tajlandsko-burmanskoj granici, gde ima oko 2 miliona Karena.
Poreklo[uredi | uredi izvor]
Karenske legende govore o „reci tekućeg peska“, koju su preci prešli na putu u jugoistočnu Aziju. Veliki deo Karena veruje da se ovo odnosi na pustinju Gobi (koja se nalazi između Mongolije i Kine), dok većina naučnika odbacuje ovakvo tumačenje. Prema njima, to je reka koja teče i nosi pesak, a najverovatnije je u pitanju sedimentima bogata Žuta reka u Kini. Obale oko gornjeg toka ove reke smatraju se pradomovinom sino-tibetskih jezika.[8] Kareni (7%) čine treću najveću etničku grupu u Mjanmaru, posle Burmanaca (68%) i Šana (9%).
Etimologija[uredi | uredi izvor]
Termin Karen je anglikanizovan termin reči Kajin (ကရင်), čija etimologija je nejasna.[6] Ta reč, koja je prvobitno bila derogatorni termin za nebudističke narode, možda je došla iz monskog jezika, koji pripada mon-kmer grupi austroazijske porodice jezika, ili je izvedena iz reči Kanjan (engl. Kanyan), koja označava ime iščezle civilizacije.[6]
Demografija[uredi | uredi izvor]
Ukupan broj Karena teško je ustanoviti - broje oko 7,5 miliona pripadnika širom sveta, od toga 6 milion u Mjanmaru, 1 milion u Tajlandu, 64.759 u SADu, a ostalo otpada na druge države (pre svega anglofonske - Kanada, Australija, kao i Skandinavija).
Neki Kareni su nastanili Andamanska i Nikobarska ostrva.
Religija[uredi | uredi izvor]
Oko 65% Karena su budisti, 15% su hrišćani i 20% animisti/šamanisti.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Archived copy”. Arhivirano iz originala 4. 11. 2010. g. Pristupljeno 21. 2. 2017.
- ^ „Karen people”. Arhivirano iz originala 24. 05. 2015. g. Pristupljeno 28. 08. 2018.
- ^ „Burmese Refugee Population in the US – BACI Official website”. baci-indy.org. 7. 10. 2012. Arhivirano iz originala 29. 03. 2017. g. Pristupljeno 28. 6. 2017.
- ^ Census Profile, 2016 Census, Statistics Canada
- ^ „Karen refugees find freedom, hope in Windsor”. Arhivirano iz originala 27. 1. 2015. g.
- ^ a b v Cheesman, Nick (2. 9. 2002). „Seeing 'Karen' in the Union of Myanmar”. Asian Ethnicity. Carfax Publishing. 3 (2): 199—220. S2CID 145727605. doi:10.1080/14631360220132736.
- ^ Radnofsky, Louise (14. 2. 2008). „Burmese rebel leader shot dead”. The Guardian. London. Arhivirano iz originala 1. 9. 2013. g. Pristupljeno 8. 3. 2008.
- ^ Zhang; et al. (2019). „Phylogenetic evidence for Sino-Tibetan origin in northern China in the Late Neolithic”. Nature. 569 (7754): 112—115. Bibcode:2019Natur.569..112Z. PMID 31019300. S2CID 129946000. doi:10.1038/s41586-019-1153-z.
