Kerepeš
| Kerepeš mađ. Kerepes | |
|---|---|
 Ime naselja pisano rovaškim pismom | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Mađarska |
| Region | Centralna Mađarska |
| Županija | Pešta |
| Srez | Gedele |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2018. | 10.046[1] |
| — gustina | 411,3 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 47° 33′ 38″ S; 19° 17′ 00″ I / 47.56048° S; 19.28323° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Površina | 24,08 km2 |
  Kerepeš Kerepeš na karti Mađarske | |
| Poštanski broj | 2144 |
| Pozivni broj | (+36) 28 |
| Veb-sajt | |
| www.kerepes.hu/ | |
Kerepeš (mađ. Kerepes) je naselje u centralnoj Mađarskoj. Kerepeš je veće naselje u okviru peštanske županije.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Lokacija[uredi | uredi izvor]
Kerepeš se nalazi pored autoputa 3, na pola puta između Budimpešte i Gedelea, 20 km od trga Klark Adam u glavnom gradu. Najveći deo naselja sa sopstvenim imenom je Silašliget. Grad presecaju i pruga Gedele HEV i dolina rečice Silaš, koji nastaje u brdima iznad železničke pruge. Okružen je šumama brda Gedele, a među okolnim brdima je Bolnoka brdo, visoko 328 metara.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Na današnjoj lokaciji naselja su otkrivena mnoga arheološka nalazišta, njihovi artefakti datiraju iz neolita. Severno od naselja pruža se deo jarka Čerš.
Prvo dokumentovano pominjanje naselja bilo je 1148. godine, kao „Kerepeši-rev“ (kerep: stara mađarska reč, znači brod, čamac).
Prema nekim istraživanjima i pozivajući se na dokument iz 1655. i 1687. godine, naselje se već u rimsko doba pominje kao Scerepea. Na osnovu ovoga, Kerepeš je mogao biti već postojeće naselje u vreme dolaska Mađara na ove prostore. Prema nekim novijim istraživanjima i studijama lokalne istorije Kerepeša Fridriha Špringera, pozivajući se na izvor iz 1655. i izvor iz 1687. godine, u spisu se na latinskom pominju Kerepeš, Sirok i Sarvaš. „.... Žetve su poslate u grad, okružen Tureacima (Kalotašeg??) da ometaju poduhvat, on zauzima Šarvaš, a nedugo zatim napada isto mesto, pošto su na njegovoj strani bila dvojica, treći se predao. Sefe, vođa Seravius iz njegovih ruku. On zapaljuje sve svoje ture, spremajući se da spreči njihov pokušaj, odseca hranu iz najbližih uporišta grada, Šerepe, Siropa i Sarua Sečo (Kerepeš, Sirok, Sarvaš). Najzad, kada je Lotaring podigao svoju vojsku iznad Tranj Šeluanije, više je poslao legiju na Agriju, (Eger) Sesterus*, da ubrza njenu predaju. Tako, kada je palo ono najintimnije i ometajuće, što je Solejman smatrajući daleko boljim od koristi od vladanja Budimskom provincijom, poslao je tamo deset konjanika u pomoć.
Dakle, po ovim podacima, prvi pomen Kerepeša nalazi se u pomenutoj knjizi koja opisuje događaje još iz vremena boravka Huna na ovim prostorima. Ovo je takođe senzacionalno jer za ime mesta se saznalo pre dolaska Mađara na ove prostore.
Godine 1867. Kerepeš je postao vlasništvo mađarske kraljevske krune. Godine 1882. izgrađena je linija HEV između železničke stanice Keleti i Kerepeša. Godine 1911. linija HEV je elektrifikovana i linija je produžena. Novi terminal je postao Gedele. Od 1970. godine, terminal HEV-a u Pešti postao je „Erš vezer tere”.
Dana 31. decembra 1978. Kištarča i Kerepešt su ujedinjene pod imenom Kerepeštarča. Od 11. decembra 1994. Kerepeš i Kištarča ponovo postaju samostalna naselja. U godinama nakon prelaska milenijuma, Kerepeš je uzalud dugo pokušavao da dobije gradsku titulu i konačno je proglašen za grad 15. jula 2013. godine.[2]
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Tokom popisa iz 2011. godine, 83,4% stanovnika se izjasnilo kao Mađari, 1,8% kao Romi, 3% kao Nemci, 0,6% kao Rumuni i 1,1% kao Slovaci (15,8% se nije izjasnilo).
Verska distribucija je bila sledeća: rimokatolici 34,1%, reformisani 8,5%, luterani 1,5%, grkokatolici 1,1%, nedenominacioni 18,7% (33,4% se nije izjasnilo).[3]
