Komunistička partija Kine
Komunistička partija Kine 中国共产党 | |
|---|---|
 Simbol Komunističke partije Kine | |
| Osnivač | Čen Dusju |
| Generalni sekretar | Si Đinping |
| Centralni komitet | 7 članova |
| Koalicija | Ujedinjeni front NRK |
| Osnovana | 1. jul 1921. |
| Sedište | Peking Kina |
| Mladi ogranak | Komunistička omladinska liga Kine |
| Broj članova (2019.) | 90.594.000[1] |
| Ideologija | Komunizam[2][3] Kineski Socijalizam[4] Marksizam-lenjinizam[5] Kineski nacionalizam[6][7] |
| Politička pozicija | krajnja levica |
| Religija | ateizam |
| Međunarodno članstvo | Međunarodni komunistički pokret |
| Himna | Internacionala na ruskom, Hor i orkestar Sovjetskog radija |
| Nacionalni narodni kongres | 2.157 / 2.987
|
| Zastava stranke | |
 | |
| Veb-sajt | |
| cpc | |
Komunistička partija Kine poznata i kao Kineska komunistička partija je vladajuća politička partija u Narodnoj Republici Kini. Iako uz nju formalno postoji i Ujedinjeni front,[8] Komunistička partija Kine je u stvarnosti jedina politička partija u NR Kini.[9] Vladavina komunističke partije je garantovana Ustavom Narodne republike Kine. KP Kine je sa preko 87 miliona članova do 2015. danas druga najmasovnija politička partija u svetu.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Osnovana je jula 1921. godine u Šangaju. Za vreme vladavine Suena Jatsena, komunisti su sarađivali s vladajućim Kuomintangom. Dolaskom Čang Kaj-šeka na vlast 1927. godine, pokrenuti su progoni komunista. Iste godine KP Kine je formirala sopstvene oružane formacije, Kinesku crvenu armiju.
Čang Kaj-šek je 1933. godine pokrenuo opštu ofanzivu kako bi uništio komuniste i zauzeo teritorije koje su kontrolisali. Tada je započeo poznati Dugi marš, tokom kojeg se u roku od godine dana glavnina boraca Crvene armije prebacila na sigurnije područje, na sever Kine.
Po okupaciji dela Kine od strane imperijalnog Japana 1937. godine, komunisti su formirali primirje s Kuomintangom i uključili se u borbu protiv okupatora. Uprkos tome, Kuomintang je već od 1939. počeo da ograničava širenje uticaja komunista, što je dovodilo do čestih sukoba. Nakon završetka okupacije 1945, građanski rat je nastavljen i komunisti su pobedili nacionaliste do 1949. godine.
KP Kine je u početku održavala dobre odnose sa Sovjetskim Savezom, ali je politika destaljinizacije zahladila odnose kineskih komunista sa sovjetskima. Konačni razlaz između dve partije zvanično se desio 1960. godine. U traženju sopstvenog puta kroz socijalizam i unutarpartijskih borbi, KP Kine je prolazila kroz potresna razdoblja, kao što je bila Kulturna revolucija.
Nakon Maove smrti 1976, unutar partije se ispoljila reformistička struja predvođena Dengom Sjaopingom, koja je 1982. godine uvela Kinu u novo razdoblje uvođenja tržišne ekonomije. Ove reforme omogućile su ubrzani rast standarda i razvoj ekonomije.[10]
Godine 2012, posle dolaska na čelo KP Kine Si Đinpinga, partija usvaja novu ideologiju „Misao Si Đinpinga", i on postaje najmoćniji lider NRK i KP još od Mao Cedunga.
Lideri[uredi | uredi izvor]
Između 1921. i 1943. godine, vođa KP Kine nosio je naziv Generalni sekretar.
- Čen Dusju, 1921 — 1922. i 1925 — 1927.
- Ću Ćubaj, 1927 — 1928.
- Sjang Džungfa, 1928 — 1931.
- Li Lisan (v.d), 1929 — 1930.
- Vang Ming (v.d), 1931.
- Bo Gu (v.d), 1932 — 1935.
- Čang Vencijan (v.d), 1935 — 1943.
Godine 1943, uvedena je funkcija Predsednik KP Kine.
- Mao Cedung, 1943 — 1976.
- Hua Guofeng, 1976 — 1981.
- Hu Jaobang, 1981 — 1982.
Godine 1982, ukinuta je funkcija Predsednik KP Kine i ponovno uvedena Generalni sekretar.
- Hu Jaobang, 1982 — 1987.
- Čao Cijang, 1987 — 1989.
- Đang Cemin, 1989 — 2002.
- Hu Đintao, 2002 — 2012.
- Si Đinping, 2012 —
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „CPC has 87.79 mln members”. Xinhua News Agency. China Internet Information Center. 29. 6. 2019. Pristupljeno 19. 6. 2016.[mrtva veza]
- ^ Kane, Thomas (2001). „China's Foundations: Guiding Principles of Chinese Foreign Policy”. Comparative Strategy. 20: 45—55. S2CID 56428023. doi:10.1080/01495930150501106. „leaders see maintaining their distinct political ideology as being integral to maintaining their distinct political identity. Although "socialism with Chinese characteristics" may have evolved into something quite different from the communism Mao envisioned”
- ^ Hsiung, James (1970). Ideology & Practice: The Evolution of Chinese Communism
.
- ^ „Infographic: The Thought on Socialism with Chinese Characteristics for a New Era”. Xinhuanet.com. Arhivirano iz originala 25. 10. 2019. g. Pristupljeno 26. 10. 2019.
- ^ „Ideological and theoretical basis of CPC”. 2007-07-10. Arhivirano iz originala 3. 7. 2019. g. Pristupljeno 26. 10. 2019.
- ^ Zheng, Wang (2012). Never Forget National Humiliation: Historical Memory in Chinese Politics and Foreign Relations. str. 119. ISBN 9780231148917. Pristupljeno 21. 8. 2019.
- ^ „Nationalism in China”. Council on Foreign Relations. Arhivirano iz originala 21. 8. 2019. g. Pristupljeno 21. 8. 2019.
- ^ New Approaches to the Study of Political Order in China, Donald Clarke, Modern China, 2009. (jezik: engleski)
- ^ Goodman, David S. G.; Segal, Gerald. China deconstructs: politics, trade, and regionalism. Psychology Press. str. 48. ISBN 9780415118330.
- ^ „ReformingChina”. Pristupljeno 8. 10. 2012.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Goodman, David S. G.; Segal, Gerald. China deconstructs: politics, trade, and regionalism. Psychology Press. str. 48. ISBN 9780415118330.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Official Vijesti na engleskom jeziku (jezik: engleski)
- Zvanične novine na engleskom (jezik: engleski)
- Sto godina Komunističke partije Kine („Politika”, 24. januar 2022)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Akademske | |
| Ostale | |
