Konjuh (planina)
| Konjuh | |
|---|---|
 Vrh Konjuh planine | |
| Geografske karakteristike | |
| Najviša tačka | Vrh Konjuha |
| Ndm. visina | 1.328 m |
| Koordinate | 44° 18′ 10″ S; 18° 31′ 55″ I / 44.30278° S; 18.53194° I |
| Geografija | |
  Konjuh | |
| Države |  Bosna i Hercegovina |
| Republike | Federacija Bosne i Hercegovine |
Konjuh je planina u severoistočnom delu Bosne i Hercegovine. Planina je omeđena rekama Seona, Turija, Litva i Oskova na severu, rekom Gosteljom i magistralnim putem Tuzla – Sarajevo na istoku, te rekom Krivajom na jugu i zapadu. Sa Ozrenom, Javorom i Javornikom Konjuh čini deo lanca rubnih (viših) planina koje zajedno sa Trebavcem i Majevicom predstavljaju prelaz Dinarskog planinskog sistema u prostranu Panonsku niziju.[1]
Prosečna visina planine je 1000 metara. Iznad te visine uzdižu se vrhovi: Šuplji Javor (1157 m), Vina Kruška (1088 m), Suho Drvlje (1206 m), Zidine (1180m), Brezina (1120 m), Vrh Konjuha (1328 m) i Bandijerka, vrh Javorja (1261 m), Bijeli vrh (1272 m) i Zečji rat (1275 m) na jugozapadnom grebenu Smolin.[1]
Flora i fauna[uredi | uredi izvor]
Masiv Konjuha pokriven je gustim šumskim zajednicama u kojima preovladava crnogorica (bor, jela i smrča), bukva, javor i u manjem broju hrast. Na planini raste i retka i lekovita lincura – srčanik (Gentiana lutea), koja je na ovoj planini zaštićena i ugrožena.[1]
U šumama Konjuha od divljači se mogu naći mrki medved, srna, divlja svinja, vuk, lisica, veverica, tetrijeb, a u potocima i rekama pastrmka i potočni rak. Od zmija na planini žive poskok, šarka, belouška, zatim gušter zelembać i daždevnjak.[1]
Kulturno-istorijski spomenici[uredi | uredi izvor]
Na planini Konjuh postoji više nekropola stećaka, a samo u opštini Kladanj poznato je preko 500 stećaka. Tu si i ostaci karavanskog puta kojim se so prenosila iz Tuzle, kao i više spomenika iz NOB-a.[1]
Zaštita planine[uredi | uredi izvor]
Planinarska udruženja i ljubitelji prirode već godinama nastoje da ubede vlasti da deo planine proglase zaštićenom prirodnom zonom.[2] Vlada Tuzlanskog kantona je uputila u proceduru Zakon o proglašenju delova planine Konjuh zaštićenim delom prirode.[3]
Prikaz u kulturi[uredi | uredi izvor]
Planina Konjuh se pominje u revolucionarnoj pesmi Konjuh planinom, koja je opevala pogibiju narodnog heroja Peje Markovića 1941.[4] Pesma je kasnije doživela više obrada. Istoimeni film je snimljen 1966. u režiji Fadila Hadžića.[5]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d [1][mrtva veza]
- ^ Planina Konjuh - mjesto za odmor i relaksaciju | Kultura i lifestyle | DW.DE | 08.08.2008
- ^ [„Zone 2000 - Mountaineering web magazine[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 05. 03. 2016. g. Pristupljeno 18. 04. 2013. Sukob URL—vikiveza (pomoć) Zone 2000 - Mountaineering web magazine]
- ^ „"Konjuh planinom", priča o nastanku pesme: Petar je bio teško ranjen, videlo se da neće moći da preživi...”. Pristupljeno 2022-05-31.
- ^ Serbia, RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of. „Konjuh planinom”. www.rts.rs. Pristupljeno 2022-05-31.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2. Nedostaje ili je prazan parametar
|title=(pomoć) - Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.