Ključ (alat)
Ključ za šestougaonu glavu vijka ili navrtke (kolokvijalno "matice") služi za pritezanje vijaka ili navrtki sa šestostranom glavom. Vijci sa cilindričnom glavom sa unutrašnjim šestougaonim pritežu se inbus ključem. Vijci sa posebnim žlebovima na glavi vijka pritežu se specijalnim ključevima. Prostor potreban za pritezanje i otpuštanje vijka zavisi o vrste vijka, odnosno potrebnoj vrsti ključa. Najmanje je mesta potrebno za inbus šrafove pa se oni mogu smestiti neposredno jedan uz drugi.[1]
Vrste ključeva[uredi | uredi izvor]
| Naziv | Standard | Opis | Grupa | |
|---|---|---|---|---|
 |
Okasti ključ | ISO 10104 | Služi za pritezanje vijaka sa šestostranom glavom | Standardni alat |
 |
Ključ za svećice | Služi za pritezanje svećica u automobilima | Specijalni alat | |
 |
Kombinovani viljuškasto-okasti ključ | ISO 7738 | Služi za pritezanje vijaka sa šestostranom glavom | Standardni alat |
 |
Viljuškasti ključ | ISO 10102 | Služi za pritezanje vijaka sa šestostranom glavom | Standardni alat |
 |
Prosečeni ključ | Služi za pritezanje matica na cevima | Specijalni alat | |
 |
Standardna čegrtuša[2] | Sistem za promenu smera ugrađen direktno u mehanizam račne. Nekoliko od 44 zuba pouzdano prenosi veliki okretni moment | Specijalni alat | |
 |
Kukasti knjuč | DIN 1810 | Standardni alat | |
 |
Viljuškasti udarni ključ | DIN 133 | Može se upotrebiti čekić za jače pritezanje | Standardni alat |
 |
Podešavajući ključ | ISO 6787 | Standardni alat | |
 |
Stega ključ | Stari alat | ||
 |
Robustna klešta za cevi | Specijalni alat | ||
  |
Nasadni ključ sa čegrtaljkom | ISO 2725 - 1 | Specijalni alat | |
|
Nasadni odvijač sa čegrtaljkom | Specijalni alat | ||
 |
Moment ključ | ISO 6789 | Standardni alat | |
.png) |
Inbus ključ | ISO 2936 | Inbus slot ima šestostrani slot, a priteže se inbus (nem. (In)nensechskantschraube (B)auer (u)nd (S)chaurte) ključem | Standardni alat |
 |
Tork ključ | Standardni alat | ||
 |
Pneumatska čegrtuša | Ručni alat sa sopstvenim pogonom | ||
 |
Aligatorski ključ | Stari alat | ||
 |
Ključ za gasne rezervoare | M 16 - knjuč 27 | Specijalni alat | |
 |
Nasadni ključ sa T-ručkom | Specijalni alat | ||
 |
Krstasti ključ za automobilske gume | ISO 6788 | Standardni alat | |
  |
Ključ za uljne filtere sa lancem | Specijalni alat | ||
 |
Klešta za cevi | DIN 5234 | Standardni alat | |
 |
Ključ za izlive | Specijalni alat | ||
 |
Ključ za fiksiranje ravnih žica bicikla | Specijalni alat | ||
 |
Viljuškasti zakrenuti ključ | Specijalni alat | ||
 |
Grip klešta za sečenje izduvnih cevi | Specijalni alat | ||
 |
Lančani ključ | Specijalni alat | ||
 |
Ključ za nareznice | Specijalni alat | ||
 |
Ključ za klavir | Specijalni alat |
Veličina ključa za standardne šrafove sa šestougaonom glavom[uredi | uredi izvor]
Veličina ključa za standardne vijke i navrtke sa šestougaonom glavom:
| Metarski navoj | M1,6 | M2 | M2,5 | M3 | M4 | M5 | M6 | M8 | M10 | M12 | M16 | M20 | M24 | M30 | M36 | M42 | M48 | M56 | M64 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Veličina ključa (mm) | 3,2 | 4 | 5 | 5,5 | 7 | 8 | 10 | 13 | 17 | 19 | 24 | 30 | 36 | 46 | 55 | 65 | 75 | 85 | 95 |
Veličina ključa za nestandardne šrafove sa šestougaonom glavom:
| Metarski navoj | M7 | M14 | M18 | M22 | M27 | M33 | M39 | M45 | M52 | M60 | M68 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Veličina ključa (mm) | 11 | 22 | 27 | 32 | 41 | 50 | 60 | 70 | 80 | 90 | 100 |
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (31. januar 2012) "Elementi mašina", Fakultet elektrotehnike, mašinstva i brodogradnje Split, Prof. dr sc. Damir Jelaska, 2011.
- ^ [2] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. februar 2014) "Katalog ručnog alata", Unior, 2011.
| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
