Pređi na sadržaj

Лимени добош (film)

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Limeni doboš
Filmski poster
Žanrdrama
RežijaVolker Šlundorf
ScenarioVolker Šlundorft
Žan-Klod Karijer
Franc Zajc Mlađi
ProducentFranc Zajc Mlađi
Anatol Doman
Hans Prešer
Glavne ulogeDejvid Benet
Mario ADorf
Angela Vinkler
Danijel Olbrihski
MuzikaMoris Džeri
Direktor
fotografije		Igor Luter
MontažaSuzan Baron
Producentska
kuća
  • Franz Seitz Filmproduktion
  • Bioskop Film
  • Argos Films
  • Jadran Film
Godina1979.
Trajanje142 minuta
162 minuta (rediteljeva verzija)
ZemljaZapadna Nemačka
Jeziknemački
Budžet3 miliona dolara
Zarada13 miliona dolara
IMDb veza

Limeni doboš (nem. Die Blechtrommel) je filmska adaptacija istoimenog romana Gintera Grasa iz 1979. godine, koju je režirao Volker Šlundorf po scenariju koji su napisali Žan-Klod Karijer i Franc Zajc. U filmu igraju Mario Adorf, Anđela Vinkler, Danijel Olbrihski, Katarina Talbah, Šarl Aznavur i Dejvid Benent u glavnoj ulozi Oskara Macerata, mladog dečaka koji namerno zaustavlja sopstveni fizički razvoj i ostaje u telu deteta čak i kada postaje punoletan.

Po žanru, film je, duhovita ratna drama sa elementima magičnog realizma. Film prati Oskara, koje živi u Dancigu, koje poseduje naizgled natprirodne sposobnosti. Živi u preziru prema odraslima oko sebe i iz prve ruke svedoči njihovom potencijalu za okrutnost, prvo kroz uspon Nacističke partije, a zatim i kroz rat koji je usledio. Naslov se odnosi na Oskarov doboš, bubanj, koji on glasno svira kad god je nezadovoljan ili uznemiren. Film je na nemačkom jeziku a bio je koprodukcija zapadnonemačkih, francuskih i jugoslovenskih kompanija.

Film je osvojio Zlatnu palmu na Filmskom festivalu u Kanu 1979. i bio je veliki finansijski hit u Zapadnoj Nemačkoj, gde je osvojio nemačku filmsku nagradu za najbolji igrani film. Primljen je više kontroverzno na međunarodnom nivou, a na meti cenzurnih kampanja u Irskoj, Kanadi i Sjedinjenim Državama . Uprkos ozloglašenosti, film je osvojio nagradu za najbolji film na stranom jeziku na dodeli Oskara 1980. The New York Times je 2003. godine stavio film na listu 1000 najboljih filmova ikada.[1]

Produkcija[uredi | uredi izvor]

Film je uglavnom sniman u Zapadnoj Nemačkoj i Berlinu, uključujući i Spandau Studio. Neke scene na ulici, posebno one koje se tiču znamenitosti Danciga, snimljene su na lokaciji u Gdanjsku u Poljskoj. Poljske komunističke vlasti dale su ekipi malo vremena u zemlji, pošto je sam roman bio zabranjen u zemljama istočnog bloka. Dok je snimao u Poljskoj, vlasti su uhapsile asistenta produkcije kada je pokušao da kupi jegulje od ribarskih čamaca za scenu na plaži, optužen da je pokušao da sabotira nacionalnu industriju.[2] Scene sa poljskom poštom snimljene su u Zagrebu, Hrvatska, kao i nekoliko generičkih scena na ulici. Scene u Francuskoj su snimane na setu.

Prijem[uredi | uredi izvor]

Prikazivanje filma, Hajdelberg 1979.

Limeni doboš je bio jedan od finansijski najuspešnijih nemačkih filmova 1970-ih, na nemačkim blagajnama je osvojio 25 miliona maraka. New World Pictures je platio 400.000 dolara distribucijska prava u SAD[3] i film je postao nemački film sa najvećom zaradom u Sjedinjenim Američkim Državama, sa zaradom od 4 miliona dolara, nadmašivši rekord koji je godinu dana ranije postavio Rajner Verner Fasbinder sa filmom Brak Marije Braun.

Film trenutno ima ocenu od 84% na Rotten Tomatoes-u, na osnovu 25 recenzija, sa prosečnom ocenom 7,5/10.[4]

Vinsnt Kenbi je u članku za The New York Times film nazvao „ozbiljno odgovornom adaptacijom ogromnog romana, ali to je adaptacija koja nema svoj stvarni život. Postoji nekoliko stvari koje se vide ili kažu na ekranu koje će, pretpostavljam, nema mnogo smisla za svakoga ko nije upoznat sa romanom... Međutim, pošto je priča koju priča tako velika, bizarna, smešna i ekscentrična, film privlači pažnju." [5]

Džin Siskel je u članku za Chicago Tribune dao je filmu pune četiri od četiri zvezdice i nazvao ga prilično potresnim, sa jednom upečatljivom slikom za drugom.[6]

Čarls Čamplin, autor Los Anđeles tajmsa je izjavio da je „kao malo koji film od 'Građanina Kejna'— kombinacija zadivljujuće logistike i tehnike i humanističkog sadržaja koji strašno ostavlja utisak.[7]

Geri Arnold iz Vašington posta napisao je da će ga „biti teško pobediti kao najprestižniju lošu ideju za film u sezoni“, navodeći da Oskar „nema dovoljno snažnu ličnost da ujedini nespretni kontinuitet ili zameni narativni glas i kompleksa značenja koji su knjizi dali intelektualnu vitalnost i autoritet“.[8]

he New York Times je 2003. godine stavio film na svoju listu 1000 najboljih filmova ikada.[1]

Priznanja[uredi | uredi izvor]

Na Filmskom festivalu u Kanu 1979. dobio je Zlatnu palmu, zajedno sa Apokalipsom sada.[9] Limeni doboš je bio prvi nemački film koji je osvojio Zlatnu palmu.[10] Godine 1980. postao je prvi film iz Nemačke ili na nemačkom koji je osvojio Oskara za najbolji film na stranom jeziku.[10][11]

Nagrada Godina Kategorija Primalac(i) Rezultat Ref(s)
Nagrade Akademije 1980 Najbolji film na stranom jeziku Volker Šlundorf Osvojeno [12]
Bodil Avards 1980 Najbolji evropski film Osvojeno [13]
Kanski filmski festival 1979 Zlatna palma Osvojeno [14]
Nagrade Cezar 1980 Najbolji strani film Nominacija [15]
Nemačka filmska nagrada 1979 Najbolji igrani film Osvojeno [16]
Najbolji režiser Nominacija
Najbolji glumac Mario Adorf Nominacija
najbolja glumica Angela Vinkler Nominacija
Najbolja sporedna glumica Katarina Thlbah Nominacija
Goldene Leinwand 1980 Goldene Leinwand Volker Šlundorf Osvojeno [17]
Udruženje filmskih kritičara Los Anđelesa 1980 Najbolji film na stranom jeziku Osvojeno [18]
National Board of Review 1981 Najbolji film na stranom jeziku Osvojeno [19]
Najbolji strani film Osvojeno

Cenzura[uredi | uredi izvor]

Godine 1980. film je prvo skraćena, a zatim zabranjen kao dečja pornografija od strane Ontario odbora za cenzuru u Kanadi.[20] Slično tome, 25. juna 1997, nakon odluke sudije Državnog okružnog suda Ričard Frimen, koji ga je navodno pogledao samo jednu izolovanu scenu filma, Limeni doboš je zabranjen u okrugu Oklahoma, Oklahoma, pozivajući se na državne zakone o opscenosti za prikazuje seksualnost maloletnika. Sve kopije u Oklahoma Sitiju su zaplenjene, a najmanje jednoj osobi koja je iznajmila film na video kaseti zaprećeno je krivičnim gonjenjem. Majkl Kamfild, u to vreme član ogranka Američke unije za građanske slobode u Oklahomi, podneo je tužbu protiv policijske uprave 4. jula 1997. godine, navodeći da je traka nezakonito oduzeta i da su mu povređena prava.[21][22]

Ovo je dovelo do serije saslušanja visokog profila o meritumu filma u celini naspram kontroverznih scena i uloge sudije kao cenzora. Po okončanju procesa, većina kopija je vraćena u roku od nekoliko meseci.[23][24] Do 2001. svi slučajevi su rešeni i film je legalno dostupan u okrugu Oklahoma. Ovaj incident je pokriven u dokumentarnom filmu Zabranjeno u Oklahomi, koji je uključen u DVD Criterion Collection izdanje filma iz 2004. godine.[25]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b The Best 1,000 Movies Ever Made.
  2. ^ DVD commentary by Volker Schlörndorff [concerns entire section]
  3. ^ Roger Corman & Jim Jerome, How I Made a Hundred Movies in Hollywood and Never Lost a Dime, Muller, 1990 p 191
  4. ^ „The Tin Drum”. Rotten Tomatoes. Pristupljeno 23. 6. 2022. 
  5. ^ Canby, Vincent (April 11, 1980).
  6. ^ Siskel, Gene (June 27, 1980).
  7. ^ Champlin, Charles (April 18, 1980).
  8. ^ Arnold, Gary (April 25, 1980).
  9. ^ Julia Knight (2004). New German Cinema: Images of a Generation. Wallflower Press. str. 26. 
  10. ^ a b J. David Riva; Guy Stern (2006). A Woman at War: Marlene Dietrich Remembered. Wayne State University Press. str. 21. ISBN 0814332498. 
  11. ^ Robert Charles Reimer; Carol J. Reimer (2012). Historical Dictionary of Holocaust Cinema. Scarecrow Press. str. xx. ISBN 978-0810867567. 
  12. ^ „The 52nd Academy Awards (1980) Nominees and Winners”. oscars.org. Pristupljeno 1. 6. 2023. 
  13. ^ „Ikke-amerikanske film”. Bodil Awards. Pristupljeno 1. 6. 2023. 
  14. ^ „DIE BLECHTROMMEL”. Cannes Film Festival. Pristupljeno 1. 6. 2023. 
  15. ^ „Prix et nominations : César 1980”. AlloCiné. Pristupljeno 1. 6. 2023. 
  16. ^ „Deutscher Filmpreis, 1979”. German Film Awards. Arhivirano iz originala 19. 10. 2017. g. Pristupljeno 26. 6. 2017. 
  17. ^ „Die Blechtrommel”. Goldene Leinwand. Arhivirano iz originala 27. 6. 2017. g. Pristupljeno 26. 6. 2017. 
  18. ^ „6TH ANNUAL LOS ANGELES FILM CRITICS ASSOCIATION AWARDS”. Los Angeles Film Critics Association. Arhivirano iz originala 4. 9. 2017. g. Pristupljeno 26. 6. 2017. 
  19. ^ „1980 Award Winners”. National Board of Review of Motion Pictures. 2016. Pristupljeno 1. 6. 2023. 
  20. ^ „The Current: Whole Show Blow-by-Blow”. CBC Radio. 19. 4. 2004. Arhivirano iz originala 7. 8. 2004. g. 
  21. ^ Daryl Lease. „The "Tin Drum" Controversy – Nonfiction by Daryl Lease”. eclectica.org. Pristupljeno 1. 6. 2023. 
  22. ^ „248 F3d 1214 Michael Camfield v. City of Oklahoma City Britt High Se Kim Bill Citty Gregory a Taylor Matt French Robert Macy Sam Gonzales – OpenJurist”. openjurist.org. Pristupljeno 17. 11. 2015. 
  23. ^ „OK City Police Round Up Copies of ‘Obscene’ Movie 'Tin Drum'”. Los Angeles Times. Associated Press. 27. 6. 1997. Pristupljeno 1. 6. 2023. 
  24. ^ Weisberg, Richard. „Why They're Censoring "The Tin Drum: Kristallnacht" Reflections on the End of the Epic”. Cardozo Studies in Law and Literature. 10 (2). Taylor & Francis: 161—181. JSTOR 743425. doi:10.2307/743425. 
  25. ^ Trivia for Banned in Oklahoma.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Лимени_добош_(филм)&oldid=27415476”