Logor Metajna — Википедија

Koncentracioni logor Metajna je bio koncentracioni logor i logor za istrebljenje žena i dece u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj (NDH), satelitskoj državi fašističkih sila Osovine. ^[1] Nalazio se u blizini sela Metajna na jadranskom ostrvu Pagu, u blizini istoimenog grada Paga, po kome je i dobio ime.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Delujući od jula do avgusta 1941, bio je među najozloglašenijim logorima u tada okupiranoj jugoistočnoj Evropi, uglavnom zbog zločina nad ženama i decom koji su tamo počinjeni. ^[2] Zatvorenici su uglavnom bile Srpkinje, Jevrejke i Romkinje i njihova deca. Posle Logora na ostrvu Pag - Slana, bio je to drugi koncentracioni logor na ostrvu tokom Drugog svetskog rata. ^[1]

U junu 1941. godine, na inicijativu Mije Babića, poverenika 3. odeljenja Ustaške nadzorne službe službe (UNS), koja je bila zadužena za osnivanje, kontrolu i organizaciju koncentracionih logora u državi NDH, formiran je koncentracioni logor i logor za istrebljenje osnovan u Metajni, koji je posebno dizajniran za žene i decu. ^[1] Tamo su se dešavala silovanja, mučenja i ubistva. ^[1] Žrtve su često brutalno ubijane, a zatim bacane u jame ili u Jadransko more. ^[1] ^[3] Broj poginulih, uglavnom Srba i Jevreja, procenjuje se na nekoliko hiljada. ^[1] Logor je raspušten nakon što je ostrvo predato italijanskim snagama krajem avgusta 1941. Većina preživelih prevezena je preko Gospića i logora Jastrebarsko u logor Jasenovac. ^[1] Koncentracioni logor Metajna bio je, nakon logora Slana, drugi logor na Adri, Pag u kojem su se vršila sistematska ubistva. ^[1] Od zločina počinjenih u ljeto 1941. na Pagu ništa nije ostalo. ^[1]

p r u Genocid nad Srbima u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj
Srbofobija Srpsko pitanje u Hrvatskoj Ustaše Rasno zakonodavstvo NDH Holokaust u NDH Velika Hrvatska Hrvatizacija Desrbizacija
Koncentracioni logori	Jasenovac I Bročice II Krapje III Ciglana IV Kožara V Mlaka VI Stara Gradiška Donja Gradina Gospićka grupa Gospić Jadovno Pag I Metajna Stupačinovo Kraške jame Velebita Danica Livno Hrvatska Dubica Đakovo Gornja Rijeka Jastrebarsko Jablanac Kerestinec Kruščica Lepoglava Lobor Sisak Tenja Caprag Vila Luburić Srem Sajmište Hrvatska Mitrovica
Masakri	Garavice Glina Gudovac Blagaj Prebilovci (Golubinka) Korita Ivanci Čelebić Grabovac Banski Sanski Most Voćin Čavaš Livanjsko polje Drakulić Pridvorica Draksenić Smiljan Piskavica i Ivanjska Cetingrad Stari Brod i Miloševići Rašića Gaj Prkos Vrginmost Korenica i Udbina Operacija Kozara Bosanska Gradiška Bosanska Dubica Palančište Donji Lapac Nova Gradiška Sarajevo Kravica
Religijski progon	Pokatoličavanje Srba Katolička crkva i ustaše Hrvatska pravoslavna crkva Germogen Maksimov Savić Marković Štedimlija Srpska pravoslavna crkva u Drugom svetskom ratu
Počinioci genocida	Ante Pavelić Mile Budak Mladen Lorković Andrija Artuković Mijo Babić Nikola Mandić Slavko Kvaternik Miroslav Filipović Vjekoslav Luburić Ljubo Miloš Dinko Šakić Jure Francetić Rafael Boban Mirko Puk Alija Šuljak Ademaga Mešić Viktor Gutić Tomislav Sertić Džafer Kulenović Antun Najžer Petar Brzica Juraj Rukavina Ivica Matković Dominik Pićili Julije Makanec Dido Kvaternik Đuro Gruić Božidar Kavran Josip Tomljenović Ante Vrban Božidar Kavran Barta Pulherija Krunoslav Draganović
Poznate žrtve	Sava Šumanović Rafailo Momčilović Špiro Bocarić Platon Jovanović Petar Zimonjić Slavko Zjalić Sava Trlajić Damjan Štrbac Dositej Vasić Georgije Bogić Mateja Stijačić Dušan Subotić Branko Dobrosavljević Jovo Bećir Mirko Lalatović Milo Bošković Miloš Mandić Nada Dimić Muhamed Mehmedbašić Milan Bakić Branko Jungić Sveti srpski novomučenici jasenovački Vukašin Mandrapa Sveti mučenici prebilovački Stana Arnaut Sveta deca mučenici, jastrebarski i sisački
Otpor	Ustanak u NDH 1941. Sanski Most Hercegovina Bosanska krajina Srb Banija Kordun Istočna Bosna Slavonija Napadi na garnizone NDH Proboj logoraša iz Kerestinca Proboj logoraša iz Jasenovca Nikola Vidović
Suđenja	Suđenje Milu Budaku Operacija Gvardijan Suđenje Alojziju Stepincu Državna komisija za utvrđivanje zločina okupatora i njihovih pomagača
Memorijali	Muzej žrtava genocida Spomen-područje Jasenovac Kameni cvet Manastir Jasenovac Spomen područje Donja Gradina Topola užasa Spomen-područje Danica Spomen-područje Jadovno Muzej Nacionalnog parka Kozara Spomenik Revoluciji Spomen-park Garavice Spomen-groblje u Sremskoj Mitrovici Spomen-park Vraca Spomen-park Borik Spomen-park Dudik Spomen-područje Šušnjar Parcela 142 na groblju Mirogoj Spomenik Topola užasa Muzej Republike Srpske Obala jasenovačkih žrtava
Istraživači genocida	Viktor Novak Magnum Crimen Jozo Tomašević Vladimir Dedijer Smilja Avramov Milan Bulajić Antun Miletić Đuro Zatezalo Vasilije Krestić Jovan Mirković Miloš Hamović Gideon Grajf Veljko Đurić Mišina Rori Jeomans Dragan Cvetković Jasmina Tutunović-Trifunov Tomislav Dulić Nevenko Bratulin
U kulturi	Stojanka majka Knežopoljka Jama Na Kordunu grob do groba Šolaja Orlovi rano lete (knjiga, film) Kozara Nož Crne ptice Nepokoreni grad Krv i pepeo Jasenovca Zamke Kraj rata Braća po materi Jugoslavija u ratu 1941—1945. Zalazak stoleća / Testament L. Z. Dnevnik Diane Budisavljević Dara iz Jasenovca Zlatni rez 42
Poricanje	Jasenovac i pokušaj revizije istorije Josip Jurčević Igor Vukić Jakov Sedlar Jasenovac – istina Roman Leljak Mit o Jasenovcu Zlatko Hasanbegović Vikipedija na hrvatskom jeziku
Povezano	Dan sećanja u Srbiji Diana Budisavljević Milica Tepić Ljuban Jednak Srbomlat Srbosjek Slogani i pesme Za dom spremni Srbe na vrbe Sve do Drine! Evo zore, evo dana Jasenovac i Gradiška Stara Marko Perković Tompson Muslimanske rezolucije Slučaj Blajburg Terorizam u Jugoslaviji Međunarodna komisija za utvrđivanje istine o Jasenovcu Deklaracija o genocidu u Jasenovcu

Izvori[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b ^v ^g ^d ^đ ^e ^ž ^z Wolfgang Benz, Barbara Distel (Hrsg.): Der Ort des Terrors. Geschichte der nationalsozialistischen Konzentrationslager. Band 9: Arbeitserziehungslager, Ghettos, Jugendschutzlager, Polizeihaftlager, Sonderlager, Zigeunerlager, Zwangsarbeiterlager. C.H. Beck, München 2009, . str. 326. ISBN 978-3-406-57238-8. Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć).
^ Hans-Christian Petersen, Samuel Salzborn (Hrsg.): Antisemitism in Eastern Europe: History and Present in Comparison. Peter Lang AG - Internationaler Verlag der Wissenschaft, Frankfurt 2010, . str. 70. ISBN 978-3-631-59828-3. Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć).
^ Till Bastian - Sinti und Roma im Dritten Reich: Geschichte einer Verfolgung, S. 72, Verlag C. H. Beck, München 2001, . ISBN 3-406-47551-5. Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć).