Lozana
| Lozana Lausanne-Lausanne-Losanna | |
|---|---|
 Lozana | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Švajcarska |
| Kanton | Kanton Vo |
| Osnovan | 4. |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — | 131.364 |
| — gustina | 3.175,34 st./km2 |
| Aglomeracija | 324.387 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 46° 31′ 00″ S; 6° 38′ 00″ I / 46.516672° S; 6.633324° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 495 m |
| Površina | 41,37 km2 |
  Lozana Lozana na karti Švajcarske | |
| Ostali podaci | |
| Gradonačelnik | Gregor Žuno |
| Poštanski broj | 1014–1015, 1000–1007, 1010–1012, 1017–1018 |
| Pozivni broj | 021 |
| Veb-sajt | |
| www.lausanne.ch | |
Lozana (franc. Lausanne, nem. Lausanne, ital. Losanna) je grad u Švajcarskoj, četvrti po veličini u državi. Lozana je i glavni grad i najveće naselje istoimenog Kantona Vo.
Lozana je u istoriji poznata i kao grad u kome je održano više međunarodnih skupova u 20. veku, od kojih su najznačajnija dva mirovna sporazuma: prvi, Lozanski mir iz 1912. godine i drugi, Lozanski mir iz 1923. godine.
Posebnost grada je i podatak da je Lozana najmanji grad na Svetu sa metro sistemom.[1] U Lozani se nalazi i sedište Međunarodnog olimpijskog komiteta.
Prirodne odlike[uredi | uredi izvor]
Lozana se nalazi na u zapadnom, "frankofonom“ delu Švajcarske. Od prestonice Berna grad je udaljen 110 km jugozapadno, a Ženeve 65 km severoistočno.
Reljef: Lozana se razvila na severnoj obali Lemanskog (ili Ženevskog) jezera, na 490 m nadmorske visine. Iznad grada se pružaju prve planine Alpa, koji se dramatično izdižu iznad jezera, pa je grad na dosta nagnutom terenu. Tako je središte Lozane, iako 1 km udaljeno od jezera, na 120 m iznad njega, pa se iz središta grada pružaju nesvakidašnje panorame na jezero i priobalje. Okolina grada je poznato vinogradarsko područje.
Klima: Klima oblasti Lozane je umereno kontinentalna.
Vode: Grad Lozana se nalazi na severnoj obali Lemanskog (ili Ženevskog) jezera, ali se grad obrazovao oko nekadašnje reke Flon (danas natkrivena), koja se nizvodno od gradskog središta ulivala u jezero.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Prva naselja na mestu Lozane vezuju se za doba praistorije i keltska plemena. Početkom nove ere ovo područje su zaposeli se Rimljani i osnovali naselje Lauzodunon, iz kog je izveden današnji naziv grada.
Početkom srednjeg veka kroz ovu oblast protutnjalo je mnogo varvarskih plemena. Položaj naselja na bregu iznad jezera dao je Lozani povoljne odbrambene odlike, pa je nekadašnje antičko naselje postalo utvrđenje. Tokom sledećim vekova grad je bio prvo u vlasti gradskog episkopa, a potom vladarske kuće Savoja.
1536. godine grad je osvojen od strane Bernskog vojvodstva, koje se tada priključilo Švajcarskoj konfederaciji. Ova vladavina nije upamćena po lepom, pošto su iz grada odnesene mnoge vrednosti. Tokom ovog razdoblja u gradu se naselilo mnogo protestantskih hugenota, proganjanih u Francuskoj.
Tokom Francuske revolucije (1789-99.) građani Lozane su aktivno učestvovali u svim događanjima, pa je grad sa okolinom 1798. godine pripojen francuskoj i postao središte oblasti Vo (kasnije kantona Vo). U okviru nje grad ostao sve do pada Napoleona 1814. godine Tada su Lozana i njena okolina pripojeni Švajcarskoj konfederaciji, što je ostalo do danas. Međutim, umesto nekadašnjeg položaja pod vlašću Berna grad i njegovo "frankofono“ okruženje su zadržali zasebnost - obrazovan je Kanton Vo.
Posle 1815. godine Lozana više nije videla ratova, pa se do danas razvila u jako industrijsko i kulturno središte u državi.[2]
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
![[ikona]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wiki_letter_w_cropped.svg/20px-Wiki_letter_w_cropped.svg.png){kind=small} | Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
| Godina |
|---|
| Stanovništvo |
Po procenama iz 2008. godine u Lozani živi približno 131.000 stanovnika, a u gradskoj zoni oko 350.000. Po oba pokazatelja to je peti grad u Švajcarskoj.
Jezik: Švajcarski Francuzi čine tradicionalno stanovništvo grada i francuski jezik je zvanični u gradu i kantonu. Međutim, gradsko stanovništvo je tokom proteklih nekoliko decenija postalo veoma šaroliko, pa se na ulicama Lozane čuju brojni drugi jezici (najviše nemački, italijanski i portugalski jezik).
Veroispovest: Mesni Francuzi su u 16. veku prihvatili protestantizam. Međutim, poslednjih decenija u gradu se znatno povećao udeo rimokatolika i drugih veroispovesti, koje su došle sa doseljenicima (islam, pravoslavlje).
Privreda[uredi | uredi izvor]
U Lozani je razvijena industrija časovnika, metalna, čokolade, tekstilna, kožnih proizvoda, duvanskih prerađevina, grafička. Grad je i važan železnički čvor, poznat po sajmu i razvijenom turizmu.
Posebnost grada je i podatak da je Lozana najmanji grad na Svetu sa metro sistemom, koji ima dve linije i mahom je nadzemnog vida.
Znamenitosti grada[uredi | uredi izvor]
Lozana je i središte univerziteta osnovanog 1537. godine, sa bibliotekom i muzejom. U gradu se nalaze i Umetnički muzej, Muzej Art-brut umetnosti, Olimpijski muzej, tehnička visoka škola,, katedrala iz 13. veka, zamak iz 15. veka i drugi srednjovekovni spomenici.[3] U Lozani je i Sedište je vrhovnog suda Švajcarske.
Obrazovanje[uredi | uredi izvor]
| Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Središnja ulica u gradu -
Katedrala presvete Bogorodice -
Olimpijski muzej -
Stanica Flon Lozanskog metroa
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Lausanne”. MySwitzerland. Pristupljeno 17. 1. 2020.
- ^ „Lozana”. Putovanja. Pristupljeno 17. 1. 2020.
- ^ „Olimpijska priča i jedna patika”. Danas. Pristupljeno 17. 1. 2020.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Zvanični veb-sajt
- www.lausanne-tourisme.ch Stranica gradskog turističkog ureda
- Karta Lozane
- Karta javnog prevoza u Lozani[mrtva veza]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
| Ostale | |
