Makao

Uredi veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Makao specijalna administrativna oblast Narodne Republike Kine
中華人民共和國澳門特別行政區 (kineski)
Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China  (portugalski)[note 1]
Krilatica: nema
Himna: Marš dobrovoljaca
Položaj Makaoa
Glavni gradnema
Službeni jezikkineski[a] i portugalski
Vladavina
PredstavnikEdmund Ho
Predsednik VladeEdmund Ho
Istorija
Nezavisnost1557. (okupirano od Portugalije)
13. avgust 1862. (kolonija Portugalije)
20. decembar 1999. (predano Narodnoj Republici Kini)
Geografija
Površina‍
 — ukupno28,2 km2 (nije uvrštena)
 — voda (%)0
Stanovništvo‍
 — 2013.[2]607.500 (168)
 — gustina21.542,55 st./km2
Ekonomija
ValutaMakauska pataka
 — stoti deo valute‍100 авос‍
Ostale informacije
Vremenska zonaUTC +8
Internet domen‍.mo‍
Pozivni broj+853

Makao (kin: 澳门; port. Macau), zvanično Makao specijalna administrativna oblast Narodne Republike Kine (kineski: 中華人民共和國澳門特別行政區 O ovoj zvučnoj datoteci kineski-mandarinski (pomoć·info), O ovoj zvučnoj datoteci kineski-kantonski (pomoć·info); portugalski: Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China O ovoj zvučnoj datoteci portugalski (pomoć·info)), administrativni deo Portugalije do 1999. godine, Makao je najstarija evropska kolonija u Kini, još od 16. veka (1557). Makao je od 1999. jedna od dve specijalne administrativne oblasti u Kini, pored Hongkonga. Stanovnici Makaoa uglavnom govore kantonski kineski. Mandarinski kineski, portugalski i engleski su takođe u upotrebi.

Makao je bogat spomenicima iz kolonijalnog doba. Glavni izvori prihoda su turizam (godine 2000. bilo je 8 miliona posetilaca) i igre na sreću, zbog čega Makao zovu „Monte Karlo istoka“. Najpopularnija igra je Pai Gou, vrsta kineskih domina. U obližnjem Hongkongu, kao i u Kini, kockanje je zabranjeno. Godine 2004, oblast je zaradila 5 milijardi američkih dolara od igara na sreću. Po tome se Makao izjednačio sa Las Vegasom. Grad je takođe poznat po auto-trkama koje se održavaju svake godine u novembru. Takođe, svake godine se održava takmičenje vatrometa u kojem učestvuju brojne zemlje sveta. Za vreme takmičenja svake subote se predstavljaju po dve države.

U Makau je kockanje trenutno u velikoj ekspanziji, jer je od skora dozvoljeno i kompanije iz Las Vegasa otvaraju kazina. Kazino „The Venetian“, koji je otvoren 2007, je 6. zgrada a najveći kazino na svetu po površini. S obzirom na to da u ostatku Kine kockanje nije dozvoljeno ovo je osnovna privredna grana ovog grada, pa su ukupni prihodi od kockanja više od sedam puta veći nego u Las Vegasu.[3]

Etimologija[uredi | uredi izvor]

Smatra se da ime „Makao” tj. Makau (portugalski izgovor poMFA: [mɐ.'kaw]) dolazi od imena hrama A-Ma (Templo de A-Má, 媽閣廟, kantonski: Māgok Miuh) koji je izgrađen 1448. i posvećen boginji moreplovaca i ribara. Nekoliko stotina godina nakon izgradnje hrama, došli su Portugalci i pitali lokalno stanovništvo za ime mjesta, na šta su oni odgovorili da se mjesto nazvalo po zalivu A-Ma (A-Ma-Gao).[4] Poluostrvo je tako nazvano, a ime Amagao je u moderni jezik uveden kao Makau.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Ruševine Sao Paolo katedrale, izgrađene 1602, uništene požarom 1835

Istorija Makaoa seže u Ćin dinastiju (221-206. p. n. e.), kada je region koji se sada zove Makao nalazio pod nadležnošću Paniu rejona, prefekture Nanhai (moderni Guangdung). Prvi kineski stanovnici ovog područja bili su ljudi koji su tražili utočište u Makaou za vrijeme invazije Mongola tokom dinastije Južni Sung.[5] Tokom dinastije Ming (1368—1644), ribari su migrirali u Makao iz Guandonga i Fuđena. Starosedeoci su se zvali Tanaka ili ljudi u čamcima.

Makao se nije razvio kao veće naselje dok Portugal nije stigao u 16. vijeku. 1513. godine Žorži Alvareš je postao prvi Portugalac koji je došao u Kinu. 1535. portugalski trgovci su stekli pravo na usidre brodove u Makaovim lukama i obavljaju trgovinske djelatnosti, ali ne i pravo da ostanu na kopnu.[6] Između 1552. i 1553. godine dobili su privremenu dozvolu za podizanje skladišta na kopnu, kako bi mogli da osuše robu koja se ukvasila morskom vodom; oni su ubrzo izgradili primitivne kamene kuće oko tog područja, sada poznatog kao Nam Van.[7]

Geografija[uredi | uredi izvor]

Makao se nalazi 60 km jugozapadno od Hongkonga i 145 km od Guangdžoa. Sastoji se od poluostrva Makao, i ostrva Taipa i Koloane koja su spojena zemljom koja je uzeta od mora. Poluostrvo oblikuje estuar Biserna reka na istoku i Ksi Zapadna rijeka na zapadu.[8] Graniči se sa sa Posebnom ekonomskog zonom Džuhaj u kopnenoj Kini. Poluostrvo Makao je prvobitno bilo ostrvo, ali s vremenom kopnena masa je povezana uskim slojem. U 17. veku, ljudskim djelovanjem Makao je transformisan u poluostrvo. Zbog guste gradske infrastrukture u Makaou nema obradive površina, pašnjaka ili šuma. Zbog ove činjenice, ljudi u Makaou su uvek gledali na more kao sredstvo preživljavanja.

Klima[uredi | uredi izvor]

U Makau vlada vlažna suptropska klima na koju utiču sezonski monsuni, pa stoga postoji značajna razlika između ljetne i zimske temperature. Prosečna godišnja temperatura u Makau je 22,7 °C.[9] Jul je najtopliji mesec u godini, sa mesečnim prosekom od 28,6 °C, a dnevne temperature su obično iznad 30 °C. Najhladniji mjesec u godini je januar, sa prosekom od 14,5 °C, a povremeno temperatura pada ispod 10 °C. Zbog toga što se nalazi u obalnom području južne Kine, ima obilne padavine sa godišnjim prosekom od 2.030 milimetara. Zime su suve, zbog monsuna iz kontinentalne Kine. Vlažnost je visoka, a prosek varira između 75% i 90%.[10]

Klima (Makao)
Pokazatelj \ Mesec .Jan. .Feb. .Mar. .Apr. .Maj. .Jun. .Jul. .Avg. .Sep. .Okt. .Nov. .Dec. .God.
Srednji maksimum, °C (°F) 17,7
(63,9) 		17,7
(63,9) 		20,7
(69,3) 		24,5
(76,1) 		28,1
(82,6) 		30,3
(86,5) 		31,5
(88,7) 		31,2
(88,2) 		30,0
(86) 		27,4
(81,3) 		23,4
(74,1) 		19,6
(67,3) 		25,2
(77,4)
Srednji minimum, °C (°F) 12,2
(54) 		13,1
(55,6) 		16,2
(61,2) 		20,2
(68,4) 		23,6
(74,5) 		25,7
(78,3) 		26,3
(79,3) 		26,0
(78,8) 		24,9
(76,8) 		22,3
(72,1) 		17,8
(64) 		13,8
(56,8) 		20,2
(68,4)
Količina padavina, mm (in) 32,4
(12,76) 		58,8
(23,15) 		82,5
(32,48) 		217,4
(85,59) 		361,9
(142,48) 		339,7
(133,74) 		289,8
(114,09) 		351,6
(138,43) 		194,1
(76,42) 		116,9
(46,02) 		42,6
(16,77) 		35,2
(13,86) 		2,122
(0,8354)
[traži se izvor]

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Makao

Prema proceni, u gradu je 2009. živelo 507.799 stanovnika.

Kretanje broja stanovnika
1990. 2000. 2009
355.693[11] 433.337[11] 507.799[11]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Napomene[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Ovo je službeni općeprihvaćeni prevod teksta na makaoskom regionalnom grbu, teksta temeljnog zakona Makaoa i službenoj stranici vlade Makaoa,[1] premda je takođe prihvatljivo i „Makao specijalna administrativna regija Narodne Republike Kine“ (Hong Kong Special Administrative Region).
  1. ^ Obično se govori na kantonskom kineskom, a alternativno na standardnom kineskom.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „GovMO: Residents”. Macau Government. Pristupljeno 29. 9. 2010. 
  2. ^ Nacionalna agencija za statistiku
  3. ^ „Kineski grad Makao ima rekordnu zaradu od kockanja na svetu”. Novosti. 2. 1. 2014. Pristupljeno 30. 11. 2017. 
  4. ^ Wu, Z., and G. Jin. "The evolution of spellings of ‘Macau’: An examination of early Portuguese and Western archival materials." Makao - kulturna interakcija i literarna reprezentacija (2014): 3-11.
  5. ^ „The entry "Macau history" in Macau Encyclopedia” (na jeziku: Chinese). Macau Foundation. Arhivirano iz originala 13. 10. 2007. g. Pristupljeno 2. 1. 2008. 
  6. ^ Fung 1999, str. 5–6.
  7. ^ Fung 1999, str. 7.
  8. ^ „Macau Geography”. AsiaRooms.com. Arhivirano iz originala 12. 01. 2008. g. Pristupljeno 6. 1. 2008. 
  9. ^ „100 years of Macau Climate”. Macao Meteorological and Geophysical Bureau. Arhivirano iz originala 10. 1. 2011. g. Pristupljeno 15. 2. 2011. 
  10. ^ „Macau Climate, Temp, Rainfall and Humidity”. Nexus Business Media Limited. Arhivirano iz originala 16. 12. 2007. g. Pristupljeno 6. 1. 2008. 
  11. ^ a b v „China: largest cities and towns and statistics of their population”. www.world-gazetteer.com. 17. 12. 2012. Arhivirano iz originala 27. 12. 2012. g. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Fung, Bong Yin (1999). Macau: A General Introduction (na jeziku: Kineskom). Joint Publishing (H.K.) Co. Ltd. ISBN 978-962-04-1642-2. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Макао&oldid=27737541”