Makedonska azbuka
Savremena makedonska azbuka ili ćirilica (kao i svaka druga slovenska ćirilična azbuka) zasniva se na ćirilici Svetog Ćirila i Metodija i ona je adaptacija fonetske azbuke Vuka Karadžića i Krsta Misirkova.
Istorijska pozadina[uredi | uredi izvor]
Makedonski književni jezik je južnoslovenski jezik sa jednom od najstarijih književnojezičkih tradicija i službeni jezik u Republici Severnoj Makedoniji. Spada u grupu južnoslovenskih jezika sa oko 3 miliona govornika u Severnoj Makedoniji, Grčkoj, Albaniji, SAD, Kanadi, Australiji i drugim zemljama. Makedonski jezik je postao zvaničan jezik Socijalističke Republike Makedonije 1944. godine.
Od kraja 16. veka staroslovenski govori na tlu Makedonije počeli su da formiraju makedonski jezik u pisanoj formi[1][2], iako je njegova savremena standardna verzija utvrđena 1945. godine.
Azbuka[uredi | uredi izvor]
U sledećoj tabeli data su samo velika slova, zajedno sa izgovorom svakog slova.
| A /a/ |
B /b/ |
V /v/ |
G /ɡ/ |
D /d/ |
Ѓ /ɟ/ |
E /ɛ/ |
Ž /ʒ/ |
Z /z/ |
Ѕ /ʣ/ |
| I /i/ |
J /j/ |
K /k/ |
L /l/ |
Lj /ʎ/ |
M /m/ |
N /n/ |
Nj /ɲ/ |
O /ɔ/ |
P /p/ |
R /r/ |
| S /s/ |
T /t/ |
Ќ /c/ |
U /u/ |
F /f/ |
H /h/ |
C /ʦ/ |
Č /ʧ/ |
Dž /ʤ/ |
Š /ʃ/ |
U makedonskoj azbuci se javljaju slova ѓ i ќ koja su ekvivalent srpskim slovima /đ/ i /ć/ u srpskom jeziku (s tim što se malo mekše izgovaraju; primer: Đurđevdan - Ѓurѓovden, kuća - kuќa).
Jedinstvena slova[uredi | uredi izvor]
Makedonski jezik sadrži neke posebne foneme (u odnosu na susede) pa se stoga pojavila potreba za uvođenjem makedonske azbuke. Istorijski gledano, ova slova potiču iz 19. veka. Ta slova su ѓ i ќ, kao i slovo i koje je danas zamenjeno slovom j.
Slova lj, nj i dž su preuzeta iz srpskog jezika.[3]
Danas, slovo ѕ je jedinstveno u makedonskom jeziku, koje potiče još iz staroslovenske azbuke. To slovo se javlja još u bugarskom, ukrajinskom i poljskom jeziku, ali ne kao jedan fonem nego kao dijagraf (дз, dz (/ʣ/)).
Akcentovana slova è, ѝ i ô se ne smatraju za posebna slova.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Old Church Slavonic, Horace Lunt, Pristupljeno 11. 4. 2013.
- ^ Macedonian, Victor Friedman Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. oktobar 2017), Facts about world's languages, 2001
- ^ Skopskata ikona Blaže Koneski, makedonski lingvist ili srъbski politrabotnik? Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. septembar 2007) Dragni Dragnev, Makedonski naučen institut, Sofiя, 1998