Manastir Dohijar
Manastir Dohijar (grč. Μονη Δοχειαρειου) je pravoslavni grčki muški manastir na Svetoj gori, deseti u hijerarhiji manastira. 1990-te živelo je 32 monaha. Ime Dohijar označava pojam "gostoprimac" (u manastiru) "trpezar" i "podrumar".[1]
Manastir praznuje Sabor svetih arhangela Mihajla 8. novembra po julijanskom kalendaru, (21. novembar gregorijanski kalendar), kome je posvećen i manastriski hram.
Opis[uredi | uredi izvor]
Manastir se nalazi na jugozapadnoj obali poluostrva Atos. Okružen je šumama, pašnjacima i vrtovima. Manastir se od 1988. godine, zajedno sa ostalih devetnaest svetogorskih manastira, nalazi na UNESKO-voj listi svetske baštine u sklopu spomenika srednjeg veka objedinjenih pod zaštićenom celinom Planina Atos.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Po predanju manastir je osnovao bio prvi ktitor srpski vlastelin Dohijar. Ali utvrđeno je da ime Dohijar dolazi iz činjenice da je njen osnivač bio je 976. godine iguman Jeftimije Atonski[2], koji je bio monah Manastira Velike Lavre.
Glavni hram manastira podigao je car Nićifor II Foka, drugi Sveti Atanasije Veliki i Jevtimije. Jevtimije je prvi izgradio crkvu i kelije na lokaciji pristaništa Dafni, a potom se povukao na sever, gde je podigao hram posvećen Svetom Nikoli. Ta crkva je živopisana 1568. godine.[3] Kao drugi ktitor pominje se Jeftimijev rođak Nikola, koji se tu zamonašio i potom postao iguman. Manastir je osnovan na novom mestu, na zemljištu manastira Ksiropotama pre 1013. godine, od strane monaha Jovana "dohijara ksiropotamanskog".[4]
U XIV veku manastir je obnovljen ktitorstvom cara Jovana Paleologa i srpskog kralja Stefana Dušana. Po povelji cara Dušana od marta 1349. godine vidi se da je manastiru dato utvrđenje Ravenika.[5] U XVI veku manastir je obnovljen nakon turskog razaranja.
O životu u ovom manastiru snimljen je dokumentarni film „Gde si, Adame?”.[6]
Arhitektura i relikvije[uredi | uredi izvor]
- Crkva Arhanđela, prvi hram na Svetoj gori od mermera, na prelazu iz hrama u trpezariju su slike prva tri igumana.
- Sa desne strane ulaza u trpezariju, u specijalno konstruisanoj kapeli je čudotvorna ikona Bogorodice Brzopomoćnice (grč. Γοργοεπεκοος), naslikana u 10. veku u vreme igumana Neofita.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Ljiljana Stošić: "Rečnik crkvenih pojmova", Beograd 2006.
- ^ "Bibliotekar", Beograd 1962.
- ^ Mirjana Živojinović, Mirjana Milosavljević: "Četvrto kazivanje o Svetoj Gori", Beograd 2005.
- ^ "Istorijski časopis SANU", Beograd 1985.
- ^ "Otadžbina", Beograd 1881.
- ^ K., A. (7. 10. 2022). „Dokumentarac o monaškom životu na Svetoj Gori”. Politika. Pristupljeno 10. 11. 2022.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
 Manastiri Svete Gore | ||
|---|---|---|
 | ||
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
