Manas (reka)
| Manas | |
|---|---|
 Manas na granici Butana i Indije | |
 | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 376 km |
| Basen | 41.350 km2 |
| Vodotok | |
| Izvor | Himalaji |
| Ušće | Bramaputra |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e |  Butan  Indija |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Manas je međunarodna reka u podnožju Himalaja između Butana i Indije. Ime je dobila po Manasu, bogu zmiji iz Hinduističke mitologije. Izvire na južnim padinama Himalaja i predstavlja najveći rečni sistem u Butanu.[1] Dužina reke je 376 km, od čega 272 km protiče kroz Butan, a 104 km kroz indijsku saveznu državu Asam. Uliva se u reku Bramaputra kod grada Jogihopa u Indiji.[2]
U Dolini reke postoje dva velika šumska rezervata:Kraljevski nacionalni park Manas osnovan 1966. godine koji se prostire na 43.834 hektara i Nacionalni park Manas osnovan 1955. godine i prostire se na 391.000 hektara. U njemu postoji rezervat za tigrove i slonove koji su deo Svetske baštine Uneska od 1985. godine.[3][4]
Geografija[uredi | uredi izvor]
Ukupan sliv reke koja teče kroz Butan i Indiju je 41.350 km². Kuri Ču ili Lobrak je glavna pritoka reke Manas. To je jedina reka koja se uzdiže severno od Velikih Himalaja i uliva u Manas na jugu Butana. Pored nje veće pritoke su Tongsa Ču i Bumtang.[2] Ukupna dužina reke je 376 km, od čega 272 km protiče kroz Butan, a 104 km kroz Indiju.[5]
Dolina reke u donjem rečnom toku u podnožju, je okružena malim livadama koje se nalaze među gusto listopadnim šumovitim obroncima sa mnogo rečica, potoka i prirodnih odvodnih kanala koji se ulivaju u Manas.[6] U donjem toku reke, postoje mnoge glatke peščane površine prekrivene drvećem.[7]
Hidrologija[uredi | uredi izvor]
Manas je planinska reka. Nadmorska visina na kojoj teče reka varira od 100 metara u blizini indijske granice do 7.500 metara na Himalajima. Veliki raspon u nadmorskoj visina i raznovrsni klimatski uslovi omogućavaju bogatu floru i faunu u slivu reke.[4]
Klima[uredi | uredi izvor]
Klima varira, od toplih i vlažnih suptropskih uslova na jugu, do hladnih i suvih alpskih uslovima na severu. Od maja do oktobra na jugu, monsun donosi obilne padavine, više od 4.000 milimetara kiše. Dalje na sever, padavina su veoma oskudne od 600 do 700 milimetara izmerene za period jun – avgust.[4]
Razlika između maksimalnog i minimalnog protoka reke zabeležena tokom monsuna i suvih meseci se razlikuje i do 20 puta.[4] Reka Manas ima prosečni protok 7.641 m³/s.[4]
Ugrožavanje životne sredine[uredi | uredi izvor]
Reka Manas je tokom osamdesetih godina dvadesetog veka bila centar kontroverzi. Predložena je izradnja dve brane u Butanu kako bi se napravila hidroelektrana i napravila šema za navodnjavanje. Zbog narušavanja životne sredine ovo je postao ne samo lokalni problem, već i međunarodni, pa je plan 1986. godine propao. Opasnost od poplava je česta.[8]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Galerija[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Physiological survey”. Food and Agricultural Organization. Pristupljeno 14. 10. 2015.
- ^ a b „Physiological Survey”. FAO Corporate Document Repository. Pristupljeno 14. 10. 2015.
- ^ „Royal Manas National Park, Bhutan”. WWF Global.
- ^ a b v g d „Bhutan” (PDF). Ramsar. Wetlands.org. Arhivirano iz originala (PDF) 28. 07. 2011. g. Pristupljeno 14. 10. 2015.
- ^ Report Volume I: Rashtriya Barh Ayog (National Commission On Floods). Government of India. 1973.
- ^ „The Manas River bordering Bhutan famous for the game fish "Golden Masheer"”. En.tixik. Pristupljeno 14. 10. 2015.[mrtva veza]
- ^ „What to See - Manas National Park”. Nivalink. Pristupljeno 14. 10. 2015.
- ^ Reijnders, P. J. H.; Oliver, William L. R. (1993). Seals, fur seals, sea lions, and walrus: status survey and conservation action plan. IUCN/SSC action plans for the conservation of biological diversity. The IUCN conservation library. str. 126. ISBN 978-2-8317-0141-7.
Litertura[uredi | uredi izvor]
- Negi, Sharad Singh (1991). Himalayan rivers, lakes, and glaciers. Indus Publishing. ISBN 978-81-85182-61-2. Pristupljeno 14. 10. 2015.
