Marina Raskova

marina raskova
Marina Raskova
Lični podaci
Datum rođenja	(1912-03-28)28. mart 1912.
Mesto rođenja	Moskva, Ruska Imperija
Datum smrti	4. januar 1943.(1943-01-04) (30 god.)
Mesto smrti	Saratovska oblast Ruska SFSR, Sovjetski Savez
Profesija	pilot-navigator
Delovanje
Član KPSS od	1940.
Učešće u ratovima	Veliki otadžbinski rat
Služba	Crvena armija 1938 — 1943
Čin	major
Heroj
Heroj SSSR od	2. novembra 1938.
Odlikovanja	Heroj Sovjetskog Saveza Orden Lenjina Orden Lenjina Orden otadžbinskog rata prvog stepena

Marina Mihajlovna Raskova, rođena Malinina (rus. Марина Михайловна Раскова, rođena Малинина; Moskva, 28. mart 1912 — Saratovska oblast, 4. januar 1943), sovjetski pilot-navigator, učesnica Velikog otadžbinskog rata i jedna od tri žene koje su 1938. godine prve proglašene za Heroje Sovjetskog Saveza.

Biografija

Rođena je 28. marta 1912. u Moskvi. Njen otac Aleksandar Malinin je bio operski pevač, ali je rano preminuo oktobra 1919. godine. Majka Ana je radila kao nastavnica u srednjoj školi. Marina je odrasla s majkom i bratom Romanom. Nakon završene osnovne i srednje škole studirala je na Moskovskom konzervatorijumu. Potom je radiila kao pripravnik u laboratoriji jedne fabrike. Aprila 1929. godine se udala za inženjera Sregeja Raskova, pa sve do oktobra 1931. godine nije radila zbog rođenja ćerke Tanje.

Od 1932. godine je radila u aeronavigacionoj laboratoriji Vojnovazduhoplovne akademije „Žukovski”. Godine 1934. je diplomirala na Lenjingradskom institutu inženjera civilnih vazdušnih flota i postala je navigator, a 1935. godine je završila školu pilota Centralnog aerokluba. Potom je nastavila rad na Vojnovazuhoplovnoj akademiji na položaju instruktora-pilota. Tokom 1937. godine kao navigator je avionom AIR-12 učestvovala u uspostavljanju svetske evidencije aerodroma, a tokom 1938. godine na uspostavljanju dva svetska rekorda u letenju na daljinu avionom MP-1.

Septembra 1938. godine je zajedno sa Valentinom Grizodubovom, koja je bila vođa leta i Polinom Osipenko, kopilotom, bila uključena u posadu koja je na avionu ANT-37, od 24. do 25. septembra 1938. godine, izvršila neprekidni let od Moskve do Komsomoljska na Amuru (Daleki istok). One su tada postavile međunarodni rekord u ženskom letenju od 26 sati i 29 minuta, preletevši rastojanje od 6.450 km. Prilikom prinudnog sletanja avona tokom ovog leta Marina Raskova je deset dana provela u tajgi, nakon čega je spasena. Za izraženi heroizam, tokom izvršenja ovog podviga, odlukom Centralnog izvršnog komiteta SSSR 2. novembra 1938. godine, zajedno s Valentinom Grizodubovom i Polinom Osipenko dobila je počasno zvanje Heroja Sovjetskog Saveza i odlikovana je Ordenom Lenjina. Kada je godinu dana kasnije uvedena počasna medalja Zlatna zvezda, koja je predstavljala znak raspoznavanja heroja Sovjetskog Saveza, Marini je uručena medalja broj 106, pa se ona smatra trećom ženom koja je proglašena za heroja Sovjetskog Saveza (Valentina je tada dobila Medalju broj 104, a Polina je u međuvremnu stradala pa nije dobila Medalju).

Nakon uspešnog leta na Daleki istok Marina je bila primljena u Crvenu armiju. Pre toga, još februara 1937. godine postala je pripadnik Narodnog komesarijata unutrašnjih poslova (NKVD). Bila je najpre konsultant, a potom od februara 1939. komesar posebnog dela Glavne uprave državne bezbednosti. Od februara do marta 1941. godine bila je Trećem odeljenju NKVD kao viši poručnik državne bezbednosti. Takođe, od 1938. godine je radila u Upravi međunarodnog vazdušnog saobraćaja SSSR u Moskvi. U članstvo Svesavezne komunističke partije (boljševika) primljena je 1940. godine.

Nakon izbijanja Velikog otadžbinskog rata Marina je iskoristila svoj položaj i kontakte sa Josifom Staljinom u cilju dobijanja dozvole za formiranje ženskih borbenih jedinica. To je bilo podržano od strane hiljada sovjetskih žena koji su želeli da odu na front i bore se protiv fašističkih okupatora. Krajem oktobra 1941. uz odobrenje Vrhovne komande i uz podršku Centralnog komiteta Svesaveznog lenjinskog komunističkog saveza mladih (VLKSM) u gradu Engels je formirala aviogrupu od tri ženska aviopuka — 586. jurišni sa avionima Jak-1, 587. bombarderski sa avionima Pe-2 i 588. noćni bombarderski na avionima Po-2. Marina je kasnije preuzela dužnost komandira 587. bombarderskog aviopuka. Kasnije tokom rata ovaj puk je zbog svojih zasluga dobio statust gardijskog i bio preimenovan u 125. gardijski izviđači i bombarderski aviopuk „Marina Raskova”. Takođe ovaj aviopuk je bio odlikovan Ordenom Suvorova i Ordenom Kutuzova.

Dva eskadrile iz njenog 125. gardijskog aviopuka su učestvovale u Staljingradskoj bitci, od polovine 1942. do početka 1943. godine. Marina Raskova je stradala 4. januara 1943. godine u avionskoj nesreći, kada je po veoma teškim vremenskim uslovima letela na čelu Treće eskadrile svoga puka. Njen aviona je pao u Saratovskoj oblasti u blizini grada Saratova. Nakon pogibije njeni posmrtni ostaci su kremirani, a urna je s najvišim vojnim počastima sahranjena u Kremaljskoj nekropoli na Crvenom trgu u Moskvi.

Marina Raskova je bila dobitnica nekoliko priznanja i odlikovanja Sovjetskog Saveza. Imala je počasno zvanje heroja Sovjetskog Saveza, koje je dobila 2. novembra 1938. godine i bila treća žena proglašena za heroja SSSR. Prilikom dobijanja ovog zvanja, automatski je dobila i Orden Lenjina, a nešto ranije iste godine je takođe bila odlikovana Ordenom Lenjina. Septembra 1944. godine posthumno je odlikovana Ordenom Otadžbinskog rata prvog stepena.

Fotogalerija

• 
• 

Spomenik Heroju Sovjetskog Saveza Marini Raskovoj u Saratovu

Spoljašnje veze

• (jezik: ruski) Biografija Marine Raskove na sajtu Heroji zemlje