Milica Sarić-Vukmanović
| milica sarić vukmanović | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1915. |
| Mesto rođenja | Beograd, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 2011. (95/96 god.) |
| Profesija | pravnica |
| Porodica | |
| Supružnik | Đuro Strugar Svetozar Vukmanović |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1935. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Odlikovanja |  |
Milica Sarić Vukmanović (Beograd, 1915 — 2011), učesnica Narodnooslobodilačke borbe i društveno-politička radnica SR Srbije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođena je 1915. godine u Beogradu, gde je završila osnovnu školu i gimnaziju.[1]
Tokom studija na Pravnom fakultetu u Beogradu, 1933. godine se priključila revolucionarnom studentskom pokretu. Bila je veoma aktivna i delovala je u skautskoj organizaciji, pa je 1935. godine bila primljena u članstvo tada ilegalne Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Krajem 1936. godine bila je uhapšena zajedno sa grupom članova KPJ kojima je rukovodio Radovan Vuković. Tri meseca je bila zdržana u istražnom zatvoru, ali je usled nedostatka dokaza bila puštena na slobodu.[1]
Na Pravnom fakultetu je diplomirala 1938. godine i iste godine je postala član Omladinske sekcije Mesnog odbora Stranke radnog naroda, koja je predstavljala pokušaj legalnog rada KPJ. Godine 1940. bila je član Upravnog odbora beogradske podružnice Saveza osiguravajućih, trgovačkih i industrijskih činovnika Jugoslavije (SBOTIČ). Neposredno pred rat, novembra 1940. godine Milica se udala za svog kolegu sa fakulteta i partijskog druga Đuru Strugara (1912—1941).[1][2]
Nakon okupacije Jugoslavije, 1941. godine Milica je zajedno sa suprugom Đurom, koji je bio član Pokrajinskog komitet KPJ za Srbiju, radila na organizovanju Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP) u Beogradu. Milica je bila član Pokrajinskog komiteta Narodnooslobodilačkog fonda. Krajem septembra 1941. godine njen suprug je bio uhapšen od strane Specijalne policije i odmah potom ubijen. Kako je njen dalji opstanak u okupiranom Beogradu bio veoma rizičan, jer joj je pretilo hapšenje, Milica je novembra 1941. godine bila upućena u Stragare, gde se uključila se u rad partijske organizacije i radila politički s jednom grupom.[1][3]
Godine 1943. od strane Pokrajinskog komiteta KPJ za Srbiju bila je određena da prati Svetozara Vukmanovića Tempa, delegata Vrhovnog štaba NOV i POJ i CK KP Jugoslavije u Makedoniju. Radila je najpre u Skoplju na pripremanju jedne radio-stanice, a zatim pri Glavnom štabu NOV i PO Makedonije na radio-vezama, kao šifrant.[1][3]
Februara 1944. godine postala je član Okružnog komiteta KPJ za Vranje, a u leto iste godine je prešla u Okružni komitet KPJ za Prokuplje. Posle prelaza glavnine jedinica NOV i POJ iz Bosne u Srbiju, septembra 1944. godine ušla je u članstvo Pokrajinskog komiteta KPJ za Srbiju. Nakon oslobođenja Beograda, oktobra 1944. godine prešla je u oslobođeni Beograd.[1][3]
Posle oslobođenja radila je u Centralnom komitetu Komunističke partije Srbije i u Institutu za izučavanje radničkog pokreta. Imala je čin rezervnog kapetana prve klase. Bila je udata za revolucionara i društevno-političkog radnika Svetozara Vukamnovića Tempa (1912—2000). Oba njena supruga bili su proglašeni za narodne heroje.[1]
Nakon povlačenja njenog supruga iz aktivne politike, od 1972. godine su živeli u selu Reževićima, kod Petrovca.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i dugih jugoslovenskih odlikovanja.[1]
Legat[uredi | uredi izvor]
Milica Sarić-Vukmanović je zajedno sa suprugom Svetozarom Vukmanovićem Tempo od početka 1950-ih godina počela da sakuplja vredna umetnička dela. Kolekciju od ukupno 230 slika 1965. godine darovali su Narodnom muzeju Crne Gore. Autori većine slika iz ove kolekcije bili su Milo Milunović, Petar Lubarda, Sreten Stojanović i Risto Stijović, koji su bili prijatelji Vukmanovićevih. Pored njihovih, u zbirci se nalaze i slike poznatih jugoslovenskih slikara poput — Jovana Bijelića, Bete Vukanović, Petra Konjovića, Lazara Vujaklije, Peđe Milosavljevića, Marka Čelebonovića, Lazara Vozarevića, Eda Murtića i dr.[4][5]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž Žene Srbije 1975, str. 184.
- ^ „Đuro Strugar” strugari.me
- ^ a b v Studentkinje BU 1988, str. 148.
- ^ „Za jedan papir pun kamion slika” novosti.rs
- ^ „Tri ljubavi” vreme.rs
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Žene Srbije u NOB. Beograd: Prosveta. 1975.
- Studentkinje beogradskog univerziteta u revolucionarnom pokretu. Beograd: Istorijski arhiv Beograda. 1988.
