Milić Radovanović Mladen
| milić radovanović mladen | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 25. septembar 1920. |
| Mesto rođenja | Vinča, kod Topole, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 10. februar 1944. (23 god.) |
| Mesto smrti | Vrbica, kod Aranđelovca, Srbija |
| Profesija | student medicine |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1940. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | NOV i PO Jugoslavije 1941 — 1944. |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 5. jula 1951. |
Milić Radovanović Mladen (Vinča, kod Topole, 25. septembar 1920 — Vrbica, kod Aranđelovca, 10. februar 1944), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 25. septembra 1920. godine u selu Vinča, kod Topole. Nakon završene gimnazije, upisao je Medicinski fakultet u Beogradu. Tokom studija, povezao se sa revolucionarnim studentskim pokretom i bio aktivan u njegovom delovanju na Beogradskom univerzitetu. Kao aktivan član studentskog pokreta, 1940. godine je postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).[1]
Nakon okupacije Kraljevine Jugoslavije, aprila 1941. godine, Mladen se vratio u rodni kraj, gde je od jula 1941. godine aktivno učestvovao u organizovanju ustanka. Kada je formiran Prvi šumadijski partizanski odred, postao je njegov borac i učestvovao je u svim borbama Odreda na teritoriji Šumadije. Na početku Prve neprijateljske ofanzive, Nemci su 2. septembra 1941. godine izvršili pretres njegove kuće u kojoj su otkrili tehniku Okružnog komiteta SKOJ-a. Nakon toga su zapalili kuću, a njegovog oca Milutina i tehničara Josipa Šnersona, koji je radio u tehnici, su ubili i njihova tela bacili u plamen kuće. Tom prilikom bio je ranjen Mladenov brat, koji je kasnije poginuo kao partizanski borac u Bosni, dok su mu majka i sestra odvedene u logor.[1][2]
Kada se glavnina partizanskih snaga povukla u Sandžak, novembra 1941. godine, Mladen je s grupom boraca ostao na terenu Šumadije s ciljem da radi na daljem organizovanju oslobodilačke borbe. Kao politički radnik, on je radio na podizanju morala kod preostalih partizanskih grupa, ulivajući veru u ponovni dolazak jačih partizanskih snaga u Šumadiju. Probijajući se kroz šumadijska sela u veoma teškim uslovima, kada su okupatorske i kvinsliške snage svaku naklonjenost prema Narodnooslobodilačkom pokretu (NOP) kažnjavale smrću. Mladen je sklanjao ispred neprijateljskih potera preživele borce i mnogo je doprineo da se sačuva dosta boraca i partijskih aktivista.[1]
Već u proleće 1942. godine ponovo su se čule partizanske puške u Šumadiji. Iste godine, Mladen je postao član Okružnog komiteta KPJ i sekretar Okružnog komiteta SKOJ-a za Kragujevački okrug. Tokom 1942. i 1943. godine, aktivno je radio na stvaranju novih i obnavljanju starih partijskih i skojevskih organizacija. Pod njegovim rukovodstvom počeo je da izlazi i omladinski list, koji je pozivao na mobilizaciju omladine u borbu protiv okupatora. Jula 1943. doživeo je tešku porodičnu tragediju, jer su mu četnici ponovo zapalili kuću i zaklali majku Stanicu i sestru Desanku.[1][2]
Poginuo je 10. februara 1944. godine u selu Vrbici, kod Aranđelovca, u borbi protiv pripadnika Srpske državne straže (SDS).[1]
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 5. jula 1951. godine, proglašen je za narodnog heroja Jugoslavije.[1]
Njegovo ime nosi jedna ulica u Kragujevcu.[3] Godine 1971. ispred Vinogradareve kuće u Topoli, u kojoj se tada nalazio Muzej „Topola u Narodnooslobodilačkom ratu”, postavljen je spomenik „Kameni buket”, rad vajara Milije Glišića koji predstavlja četiri kamene biste, odnosno glave izrađene u mermeru. To su biste četiri narodna heroja iz topolskog kraja — Darinke Radović, Sofije Ristić, Milana Blagojevića Španca i Milića Radovanovića.[4][5] Takođe njegovo ime nosio je i srednjoškolski centar u Topoli, danas Srednja škola „Kralj Petar Prvi”, ispred čije zgrade mu je 1970. godine postavljena bronzana bista, rad vajara Stevan Bodnarova.[6]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ Narodni heroji Jugoslavije 1982, str. 151.
- ^ a b Žene Srbije 1975, str. 250.
- ^ „planplus.rs”. Arhivirano iz originala 23. 06. 2018. g. Pristupljeno 23. 06. 2018.
- ^ Popović 1981, str. 238.
- ^ „Vinogradareva kućatopola.rs”. Arhivirano iz originala 24. 06. 2018. g. Pristupljeno 23. 06. 2018.
- ^ Popović 1981, str. 239.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Žene Srbije u NOB. Beograd: Prosveta/Nolit. 1975.
- Popović, Razumenka Zuma (1981). Spomenici Narodnooslobodilačke borbe i revolucije SR Srbije 1941—1945. Beograd: NIRO Eksport Pres.
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.
Narodni heroji iz Kragujevca i okoline | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni u Kragujevcu i okolnim opštinama, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | ||
| Kragujevac |  | |
| okolne opštine | ||
