Pređi na sadržaj

Morgan Friman

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Morgan Friman
Friman 2016. godine
Lični podaci
Puno imeMorgan Friman
Datum rođenja(1937-06-01)1. jun 1937. (87 god.)
Mesto rođenjaMemfis, Tenesi, SAD
Porodica
SupružniciDženet Adar Bredšo (1967—1979)
Mirna Koli Li (1984—2010)
Rad
Aktivni periodod 1964
Veza do IMDb-a
Glas Morgana Frimana
iz Filmskog programa Bi-Bi-Si radija 4 (12. septembar 2008)
Imate poteškoće pri redprodukciji ovog zapisa?
Pogledajte VP:Pomoć oko snimaka.

Morgan Friman (engl. Morgan Freeman) američki je glumac, narator i reditelj, rođen 1. juna 1937. u Memfisu u SAD.[1] Imao je brojne nominacije za Akademijine nagrade, za svoje uloge u filmovima: Noć i dan makroa, Vozeći gospođicu Dejzi, Bekstvo iz Šošenka i Invictus, a 2005. je osvojio za film Devojka od milion dolara.[2] Takođe, osvojio je i Zlatni Globus 1989. godine i brojne druge nagrade. Pojavio se i u drugim hitovima, kao što su: Neoprostivo, Slava, Robin Hud: Kralj lopova, Sedam, Duboki udar, Svi naši strahovi, Svemogući Brus, U paukovoj mreži, Mračni vitez trilogiju, Carsko putovanje, Lego...[3] Poznat je po svom dubokom i veoma prepoznatljivom glasu; često je igrao uloge boga u igranim i dokumentarnim filmovima.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Detinjstvo i mladost[uredi | uredi izvor]

Morgan Friman je rođen u Memfisu, Tenesi, 1. juna 1937, od oca Morgana Portfilda Frimana Starijeg i majke Mejm Ende.[1] Ima još troje braće i sestara. Kao mali, često se selio i živeo je u Grinvudu, Misisipi, pa u Geriju, Indijana i na kraju u Čikagu, Ilinois.

Friman je prvi put glumio sa osam godina, u školskoj predstavi. Sa 12 godina pobedio je na državnom dramskom takmičenju, a tokom srednje škole nastupao je po radiodramama u Nešvilu. Godine 1955. odbio je stipendiju dramske škole Univerziteta u Džeksonu, odabravši umesto toga rad u američkom vojnom vazduhoplovstvu.

Početkom 60-ih preselio se u Los Anđeles, gde je radio kao zapisničar na koledžu. U to vreme je boravio i u Njujorku, radeći kao plesač na Svetskoj izložbi, i San Francisku, gde je bio član muzičke grupe Opera Ring.

Karijera[uredi | uredi izvor]

Iako mu je filmski debi bio film iz 1971. godine (Who Says I Can't Ride a Rainbow?), Morgan Friman je postao poznat u američkim medijima kroz uloge u sapunici Another World i PBS-ovom dečjem šou The Electric Company. Sredinom 80-ih, Friman se počeo pojavljivati u poznatijim sporednim ulogama, kao što su vozač Houk u filmu Vozeći gospođicu Dejzi i vojnik Raulins u filmu Slava (oba iz 1989). Godine 1994. portretisao je Reda, zatvorenika koji se iskupljuje za svoja nedela, u hvaljenom filmu Bekstvo iz Šošenka. Status zvezde potvrdio je u nekim od najvećih filmova 90-ih: Robin Hud: Princ lopova, Sedam i Duboki udar. Godine 1997, zajedno sa Lori MekKrej, osnovao je filmsku produkcijsku kompaniju Revelations Entertainment.

Friman je prepoznatljiv po svom specifičnom glasu, što mu je često donosilo uloge pripovedača. 2005. se pojavio kao pripovedač dva najuspešnija filma te godine, Rat svetova i dokumentarcu nagrađenom Oskarom, Marš pingvina. Nakon 3 prethodne nominacije (za sporednu ulogu za film Street Smart iz 1987. i glavne uloge u filmovima Vozeći gospođicu Dejzi i Bekstvo iz Šošenka) osvojio je Oskara za najbolju sporednu ulogu u filmu Devojka od milion dolara.

Privatni život[uredi | uredi izvor]

Friman je bio u braku sa Dženet Eder Bredšou od 1967 do 1979. Godine 1984 oženio je Mirnu Koli-Li. Ima dva sina iz prošlih veza, od kojih je jedan Alfonso Friman. Usvojio je ćerku svoje prve žene, Dinu, a par ima i četvrto dete, Morganu. Friman živi u Čarlstonu, Misisipi, i Njujorku. Ima pilotsku licencu za privatni avion i suvlasnik je restorana Madidi i bluz-kluba Ground Zero u Klarksdejlu, Misisipi.

Friman je istupio protiv proslave meseca istorije crnaca i ne učestvuje u takvim događajima, o čemu je rekao:

Ne želim mesec istorije crnaca. Istorija crnaca je američka istorija.

Rekao je da je jedini način da se okonča rasizam taj da se prekine pričati o njemu, te naglasio kako ne postoji „mesec istorije belaca”. Friman je u intervjuu u emisiji 60 minuta rekao Majku Valasu:

Prestaću te nazivati belcem, ali zamoliću i tebe da me ne nazivaš crncem.

Filmografija[uredi | uredi izvor]

Uloge Morgana Frimana
Godina
Srpski naziv
Izvorni naziv
Uloga
Napomena
1964. Čovek iz zalagaonice The Pawnbroker prolaznik
1966. Čovek zvani Adam A Man Called Adam
1968. Where Were You When the Lights Went Out? Grand Central Commuter
1971. The Electric Company
1978. Roll of Thunder, Hear My Cry ujak Hamer
1980. Brubaker Volter
1981. The Marva Collins Story Klarens Kolins
1984. Profesori Teachers Al Luis
1985. Marie Čarls Trogber
1985. That Was Then... This Is Now Čarli Vuds
1986. Resting Place Luter Džonson
1987. Street Smart Fast Black
Fight For Life dr Širard
1989. Slava Glory stariji vodnik Džon Rolins
Vozeći gospođicu Dejzi Driving Miss Daisy Hok Kolbern
Lean on Me Džo Klark
1990. Lomača taštine The Bonfire of the Vanities sudija Lionard Vajt
1991. Robin Hud: Princ lopova Robin Hood: Prince of Thieves Azim
1992. Neoprošteno Unforgiven Ned Logan
The Power of One Gil Pajt
1993. Bopha!
1994. Bekstvo iz Šošenka The Shawshank Redemption Elis Bojd „Red” Reding
1995. Sedam Se7en detektiv poručnik Vilijam Samerset
Smrtonosni virus Outbreak brigadni general Bili Ford
1996. Lančana reakcija Chain Reaction Pol Šenon
Moll Flanders Hibl
1997. Amistad Amistad Teodor Džodson
Poljubi devojke Kiss The Girls dr Aleks Kors
1998. Duboki udar Deep Impact predsednik Tom Bek
Jaka kiša Hard Rain Džim
2000. Bolničarka Beti Nurse Betty Čarli
Pod sumnjom Under Suspicion kapetan Viktor Benezet
2001. U paukovoj mreži Along Came a Spider dr Aleks Kors
2002 Svi naši strahovi The Sum of All Fears Vilijam Kabot
Zločin u visokim krugovima High Crimes Čarli Grajms
2003. Svemogući Brus Bruce Almighty Bog
Zamka za snove Dreamcatcher pukovnik Ejbraham Kerc
Levity sveštenik Majls Evans
2004. Devojka od milion dolara Million Dollar Baby Edi „Skrep ajron” Dupri
The Hunting of the President pripovedač
Talas prevare The Big Bounce Volter Kruz
2005. An Unfinished Life Mič Bredli
Rat svetova War of the Worlds pripovedač
March of the Penguins pripovedač
Betmen počinje Batman Begins Lušijus Foks
Unleashed Sem
2006. Edison Force Ešford
The Contract Frenk Karden
Lucky Number Slevin Gazda
10 stvari ili manje 10 Items or Less lično
2007. Svemogući Evan Evan Almighty Bog
Gozba ljubavi The Feast of Love Hari Skot
Nestala Gone, Baby, Gone Džek Dojl
Lista poslednjih želja The Bucket List Karter Čejmbers
2008. Mračni vitez The Dark Knight Lucijus Foks
Wanted Sloan
Ljubavni guru The Love Guru pripovedač
2009. Prom Night in Mississippi lično
Thick as Thieves Kejt Riplej
Pljačka Usamljene devojke The Maiden Heist Čarli
Invictus Nelson Mandela
2010. Red RED Džo
2011. Born to Be Wild narator
Conan the Barbarian narator
Dolphin Tale dr Kamerun Makarti
2012. Magija lepog ostrva The Magic of Belle Isle Mont Vajldhorn
Uspon mračnog viteza The Dark Knight Rises Lusijus Foks
2013. Now You See Me Tadius Bredlej
Zaborav Oblivion Malkom Bič
The True Confessions of Charlotte Doyle Zaharije
2016. Ben-Hur Ben-Hur Šeik Ilderim
2017. U Velikom Stilu Going in Style Vili
2018. Krcko Oraščić i četiri kraljevstva The Nutcracker and the Four Realms Droselmajer
2021. Telohranitelj mafijaševe žene Hitman's Wife's Bodyguard Majkl Brajs stariji

Serije[uredi | uredi izvor]

Another World dr Roj Mingam

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b „Morgan Freeman | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-01-31. 
  2. ^ „Morgan Freeman | Biography, Movies, Plays, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-01-11. Pristupljeno 2024-01-31. 
  3. ^ „Morgan Freeman”. TVGuide.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-01-31. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Морган_Фриман&oldid=27543873”