Naksos

Naksos (Νάξος)

Geografija
Površina	429,8 km2
Dužina	25 km
Širina	20 km
Visina	999 m
Najviši vrh	Zas
Administracija
Grčka
Najveći grad	Naksos
Demografija
Stanovništvo	21143  (2011)
Gustina st.	49,19 stan./km2

Naksos ili Naks (grčki grč. Νάξος) je jedno ostrva u grupaciji Kiklada u Grčkoj. Upravno ostrvo pripada okrugu Naksos u okviru Periferije Južni Egej, gde je središnje ostrvo. Samo ostrvo sa okolnim manjih ostrvcima i hridima čini zasebnu opštinu, a glavno naselje na ostrvu, grad Naksos, je istovremeno i sedište okruga.

Prirodni uslovi

Slikoviti grad Naksos

Jedan od manjih zaliva na ostrvu

Selo u unutrašnjosti Naksosa

Naksos je najveće ostrvo od Kiklada, udaljeno oko 170 km jugoistočno od Atine. Najbliže značajnije ostrvo Naksosu je Paros na oko 10 km ka zapadu. 20 km južno od Naksosa nalazi se ostrvo Ios, a 25 km severno Mikonos. Ostrvo je slabo razuđeno i planinsko u većem delu. Postoji nekoliko dolina, koje su posebno pogodne za zemljoradnju.

Naksos spada u ostrva Kiklada koja, iako udaljena od kopna, imaju dovoljno vode i to zahvaljujući visokim planinama koje zaustavljaju kišonosne oblake. Ovo je posebno važno s obzirom na to da je ostrvo pod uticajem sušne sredozemne klime sa dugim, žarkim i sušnim letima i blagim i ne baš kišovitim zimama. Danas se ovo ostrvo smatra „najrodnijim“ od svih Kiklada. Zahvaljujući ovome Naksos je u mnogo boljoj položaju od većine ostrva Kiklada, gde vlada stalan i izrazit nedostatak vode. Zbog toga je Biljni i Životinjski svet bujan, iako je on takođe osoben za ovu klimu.

Istorija

Za Naksos, kao i za celokupne Kiklade, je neobično važno razdoblje kasne praistorije, Kikladska civilizacija, zavisna i bliska Kritskoj. Posle ovofg razdoblja pre u arhajsko doba stare Grčke Naksos je bio najnaprednije mesto na Kikladima. U klasično doba ostrvo je bilo jedan od malih polisa u veoma važnom delu Grčke.

Posle toga Naksosom je vladao stari Rim, a zatim i Vizantija. 1204. godine posle osvajanja Carigrada od strane Krstaša Kikladi potpadaju pod vlast Mlečana, pod kojima ostaju vekovima, do 1566. godine, kada novi gospodar postaje Osmansko carstvo. Zbog međusobnih ratovanja latinskih vladara, Atina, Negropont, Moreja i Kikladi su bili bez zaštite od Turaka. Sa Naksosa su tada Turci izveli do 15.000 robova. Stanovništvo Naksosa nije bilo jače uključeno u Grčki ustanak 20ih godina 19. veka, ali je ostrvo odmah pripalo novoosnovanoj Grčkoj. Međutim, razvoj nove države nije sprečio iseljavanje mesnog stanovništva u 20. veku. Poslednjih decenija ovo je umanjeno razvojem turizma.

Stanovništvo

Glavno stanovništvo na Naksosu su Grci. Poslednjih godina broj stanovnika se naglo povećao zbog razvoja turizma visokog nivoa. Stoga na ostrvu leti boravi mnogo više turista nego stalnih stanovnika. Između poslednja tri popisa broj stalnih stanovnika se povećao za blizu 50%. Tokom zadnjih decenija broj stanovnika se kretao na sledeći način:

• 1981. g. - 14.037 stanovnika
• 1991. g. - 14.838 stanovnika
• 2001. g. - 18.188 stanovnika
• 2001. g. - 21.143 stanovnika

Zapadni deo ostrva sa najvećim mestom, gradom Naksosom, je naseljeniji i urbaniji. Gradska opština zauzima oko 30% površine ostrva, ali u njoj živi oko 70% stanovništva. Ostali deo ostrva je mnogo ređe naseljen i zadržao je više tradicije i seoskog načina života.

Privreda

Privreda Naksosa se danas zasniva na turizmu i pomorstvu, ali dobrim delom i na razvijenoj poljoprivredi. Od gajenih kultura preovlađuje maslina, a posebno poznat proizvod je krompir sa Naksosa. Gaje se i agrumi i vinova loza.

Spoljašnje veze

• www.naxos.gr - Zvanična stranica Naksosa na grčkom i engleskom [1]