Narodna antijapanska armija

Narodna antijapanska armija
Zastava Narodne antijapanske armije.
Postojanje	29. mart 1942 - 1954. Mesto formiranja: Luzon, Filipini
Formacija	35 četa (1942)
Jačina	130 boraca (1941) 20.000 (1944)
Deo	pokreta otpora u Drugom svetskom ratu
Angažovanje	Japanska okupacija Filipina Filipinska operacija (1944—1945)
Komandanti
Komandant	Luis Taruk
Politički komesar	Mateo del Kastiljo

Narodna antijapanska armija (fil. Hukbong Bayan Laban sa Hapon, poznatija po akronimu Hukbalahap), filipinski komunistički pokret otpora, aktivan tokom japanske okupacije Filipina (1941-1945).

Istorija

Komunistička partija Filipina (obrazovana 1939) pozvala je još na samom početku japanske agresije, decembra 1941, nacionalne snage da se ujedine za borbu protiv Japanaca. Već 24. januara 1942. japanske okupacione vlasti uhapsile su predsednika KP i njegovog zamenika i kasnije ih likvidirale. Februara 1942. od članova KP, radničkih i seljačkih organizacija, pripadnika nezavisnih crkava, kineskih demokratskih organizacija formiran je Nacionalni jedinstveni antijapanski front i proglašena bespoštedna borba protiv okupatora. Prvi oružani napad izvršila je 14. marta 1942. četa od 130 partizana u rejonu Manile. Nacionalni front objedinio je 29. marta 1942. sve postojeće partizanske čete u Narodnu antijapansku armiju (fil. Hukbalahap). Za predsednika Vojnog komiteta izabran je komunista Luis Taruk (engl. Luis Taruc), a predstavnici seljaka Alehandrino Kasto (jap. Casto Alejandrino) i Mateo del Kastiljo (engl. Mateo del Castillo) za njegovog zamenika i političkog komesara. Krajem leta 1942. Narodna antijapanska armija imala je u svom sastavu 35 četa. Vodila je borbe protiv manjih japanskih odreda i kvislinške žandarmerije u provincijama centralnog dela ostrva Luzon. U zonama dejstva Nacionalne antijapanske armije formirani su mesni narodni odbori odbrane, čija je dužnost bila da snabdevaju partizanske snage i ѕbrinjavaju ranjenike. Velikim posednicima, koji su sarađivali sa Japancima, oduzimana je zemlja i davana seljacima, a ostalima je propisivana visina zakupnine za zemlju datu u najam.

Japanske kaznene ekspedicije, koje su spaljivale čitava sela zajedno sa stanovništvom, nisu mogle slomoiti otpor Filipinaca. Narodna antijapanska armija bila je naročito aktivna avgusta 1943. i septembra 1944. Kad su se u januaru 1945. Amerikanci iskrcali na Luzonu, u redovima Narodne antijapanske armije bilo je oko 70.000 boraca (samo 20.000 bilo je naoružano, a ostali su bili u rezervi). Snage filipinskog pokreta otpora sadejstvovale su Amerikancima u borbama za oslobođenje Filipina. U toku Filipinske operacije Narodna antijapanska armija imala je oko 1.200 oružanih sukoba sa okupatorima i njihovim pomagačima: njeni borci ubili su oko 25.000 japanskih vojnika i oko 5.000 kvislinških žandarma.