Narodnooslobodilački fond

Narodnooslobodilački fond je bila institucija Narodnooslobodilačkog pokreta Jugoslavije od 1941. do 1945. godine, koja je osnovana u prvim danima oružanog ustanka 1941. godine, s osnovnim zadatkom prikupljanja hrane, novca, tehničkog materijala i drugih potreba za partizanske jedinice. Prvi put se pominje kao „Fond narodnog oslobođenja“, koji je imao zadatak da organizuje ishranu i drugu opskrbu partizanskih odreda (Bilten GŠ NOPOJ br. 1. do 10. avgusta 1941.).

Delovanje NO fonda

Početkom rata 1941. godine, na oslobođenoj i poluoslobođenoj teritoriji, kao i u mnogim okupiranim gradovima Jugoslavije po direktivi Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije i Vrhovnog štaba NOV i POJ, pristupa se obrazovanju odbora Narodnooslobodilačkog fonda, kao posebne organizacije, a organizuju ih Narodnooslobodilački odbori u saradnji sa štabovima jedinica, vojnopozadinskim komandama i drugim političkim antifašističkim organizacijama. Uporedo, u nekim delovima Jugoslavije, osnivani su na okupiranoj teritoriji, odbori „Narodne pomoći“ sve do kraja 1941. godine.

Odbori Narodnooslobodilačkog fonda na okupiranoj teritoriji u početku obavljaju zadatke kao i odbori Narodne pomoći. Kasnije se delokrug njihovog rada proširio. Zadatke Narodnooslobodilačkih odbora u Sloveniji obavljala je „Ljudska pomoč“ i terenski odbori Osvobodilne fronte. Pored prikupljanja hrane, novca i ostalih potrepština, odbori NO fonda su u nekim krajevima delovali kao politički organi, organizovali sastanke simpatizera NOP-a, prenosili direktive partijskih foruma, organizovali obaveštajnu službu, radili na okupljanju rodoljuba oko platforme narodnooslobodilačke borbe i ostale aktivnosti. U Sremu su, na primer, 1941. i u prvoj polovini 1942. godine, odbori NO fonda bili istovremeno i organi vlasti. Na oslobođenoj i poluoslobođenoj teritoriji, odbori NO fonda postupno su prerastali u sekcije Narodnooslobodilačkih odbora, a u mnogim krajevima i u same Narodnooslobodilačke odbore.

Literatura

• Enciklopedija Jugoslavije (knjiga šesta). „Jugoslavenski leksikografski zavod“, Zagreb 1965. godina.