Pređi na sadržaj

Нацрт:Spisak Britanskih monarha po dužini vladavine

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Elizabeta II, najduže vladajući monarh, vladala je od 6. februara 1952. do svoje smrti 8. septembra 2022. godine.

Od političke unije Kraljevine Engleske i Škotske 1. maja 1707. bilo je 13 britanskih monarha. Engleska i Škotska su bile u personalnoj uniji od 24. marta 1603. 1. januara 1801. Kraljevina Velika Britanija i Kraljevina Irska se spojila, stvarajući prvo Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Irske, a kasnije Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Severne Irske nakon otcepljenja Južne Irske 1920-ih.

Kraljica Elizabeta II postala je monarh sa najdužim vladanjem u britanskoj istoriji 9. septembra 2015. godine kada je nadmašila vladavinu svoje čukunbabe kraljice Viktorije.[1][2] Ona je 6. februara 2017. postala prvi britanski monarh koji je proslavio jubilej safira, u znaku proslasve 65 godina na prestolu. Dana 6. februara 2022. godine, Elizabeta II je postala prvi britanski monarh koji je vladao 70 godina, a velike proslave njenog platinastog jubileja održane su od 2. do 5. juna. Kasnije te godine, Elizabeta II je umrla u 96. godini, nakon što je vladala 70 godina i 214 dana. [3]

Elizabeta II: najduže vladajući monarh[uredi | uredi izvor]

Elizabeta II drži govor na zvaničnom otvaranju Pogranične železnice, na dan kada je postala britanski monarh koji je najduže vladao.

Dana 9. septembra 2015, Elizabeta II je postala britanski monarh sa najdužom vladavinom i ženski monarh sa najdužom vladavinom u svetskoj istoriji.[4][5] Dana 23. maja 2016, njena vladavina je nadmašila vladavinu Džejmsa Frensisa Edvarda Stjuarta (nadimak „Stari pretendent“).[6] Ona je 6. februara 2022. (u 95 godina, 291 dan života ), postala prvi britanski monarh koji je vladao 70 godina i proslavio platinasti jubilej.[7]

Deset najduže vladajućih britanskih monarha[uredi | uredi izvor]

Ovo je deset najduže vladajućih monarha za koje postoje pouzdani zabeleženi dokazi.

Rang Portret Monarh Starost pri pristupanju Vladavina Trajanje
Od Do Dani Godine, dani
1 Elizabeta II od Ujedinjenog Kraljevstva 25 godina, 291 dan 6. februara 1952. godine 8. septembar 2022 25,782 70 godina, 214 dana
2 Viktorija od Ujedinjenog Kraljevstva 18 godina, 27 dana 20. juna 1837 22. januara 1901 23,226 63 godine, 216 dana
3 Džordž III od Ujedinjenog Kraljevstva 22 godine, 143 dana 25. oktobra 1760 29. januara 1820 21,644 59 godina, 96 dana
4 Džejms VI i I [a] 1 godina, 35 dana 24. jula 1567 27. marta 1625 21,066 57 godina, 246 dana
5 Henri III od Engleske 9 godina, 27 dana 28. oktobra 1216. godine 16. novembra 1272. godine 20,473 56 godina, 19 dana
6 Edvard III od Engleske 14 godina, 73 dana 25. januara 1327. godine 20. juna 1377. godine 18,410 50 godina, 147 dana
7 Vilijam I od Škotske ca. 24 godine 9. decembra 1165. godine 4. decembra 1214. godine 17,892 48 godina, 360 dana
8 Llivelin od Gvineda ca. 22 godine 1195 11. aprila 1240. godine 16,173–16,902 oko 44–46 godina
9 Elizabeta I od Engleske 25 godina, 71 dan 17. novembra 1558 24. marta 1603 16,198 44 godine, 127 dana
10 David II od Škotske 5 godina, 94 dana 7. juna 1329. godine 22. februara 1371. godine 15,235 41 godina, 260 dana

Kompletna lista unitarne monarhije[uredi | uredi izvor]

Velika Britanija[uredi | uredi izvor]

Dana 1. maja 1707. godine, prema aktima o uniji iz 1707. godine, Kraljevina Engleska se ujedinila sa Kraljevinom Škotskom kao Kraljevina Velika Britanija .

Ime Vladavina Trajanje
Od Do Dani Godine, dani
Džordž III [b] 25. oktobra 1760 1. januara 1801 14,677 40 godina, 68 dana
Đorđe II 22. juna 1727. N.S. 25. oktobra 1760 12,168 33 godine, 114 dana
Đorđe I 1. avgusta 1714 11. juna 1727 4,697 12 godina, 314 dana
Ana[v] 1. maja 1707 1. avgusta 1714 2,649 7 godina, 92 dana

Velika Britanija[uredi | uredi izvor]

Dana 1. januara 1801. Kraljevina Velika Britanija se ujedinila sa Kraljevinom Irskom da bi postala Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Irske, koja je postala Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Severne Irske aktom parlamenta iz 1927.[8] nakon stvaranja Irska slobodna država 1922.

Ime Vladavina Trajanje
od do dani godine, dana
Elizabeta II 6. februar1952. 8. septembar 2022. 25.782 70 godina, 214 dana
Viktorija 20. jun 1837. 22. januar 1901. 23.226 63 godina, 216 dana
Džordž V 6. maj 1910. 20. januar 1936. 9.390 25 godina, 259 dana
Džordž III[b] 1. januar 1801. 29. januar 1820. 6.967 19 godina, 28 dana
Džordž VI 11. decembar 1936. 6. februar 1952. 5.535 15 godina, 57 dana
Džordž IV 29. januar 1820. 26. jun 1830. 3.801 10 godina, 148 dana
Edvard VII 22. januar 1901. 6. maj 1910. 3.391 9 godina, 104 dana
Vilijam IV 26. jun 1830. 20. jun 1837. 2.551 6 godina, 359 dana
Čarls III 8 septembar 2022 Present 622 1 godina, 257 dana
Edvard VIII 20. januar 1936. 11. decembar 1936. 326 326 dana

Potpuna lista kraljevstava[uredi | uredi izvor]

Engleska[uredi | uredi izvor]

Uključuje engleske monarhe od postavljanja Alfreda Velikog za kralja Veseksa 871. do Ane ( Kuća Stjuarta ) i akta o uniji 1. maja 1707. godine, kada je kruna postala deo Kraljevine Velike Britanije.

Škotska[uredi | uredi izvor]

Uključuje škotske monarhe od postavljanja Keneta I ( Kuća Alpin ) 848. do Ane ( Kuća Stjuarta ) i akta o uniji 1. maja 1707, kada je kruna postala deo Kraljevine Velike Britanije .

Irska[uredi | uredi izvor]

Veliki kralj Irske (846–1198) je prvenstveno bio titularni vladar (sa izuzetkom Ruaidrija Ua Končobaira koji se smatrao prvim „kraljem Irske“). Kasnija Kraljevina Irska (1542–1800) nastala je pod Zakonom o kruni Irske iz 1542, čiji je dugi naslov bio „Akt da kralj Engleske, njegovi naslednici i naslednici budu kraljevi Irske“. 1801. irska kruna je postala deo Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Irske .

  1. ^ Greška kod citiranja: Nevažeća oznaka <ref>; nema teksta za reference pod imenom James_VI&I.
  2. ^ a b George III, King of Great Britain and Ireland, became King of the United Kingdom of Great Britain and Ireland on 1 January 1801.
  3. ^ Anne, Queen of England and Scotland, became Queen of Great Britain on 1 May 1707.
Ime Vladavina Trajanje
Od Do (dana) (godine, dani)
Ruaidri Ua Conchobair 1166 1193 oko 26-27 godina
Edvard Brus (disputed) juna 1315. godine 14. oktobra 1318 oko 3 godine, 100 dana
Brajan Ua Neil (disputed) 1258 1260 oko 1-2 godine

Spisak kneževina[uredi | uredi izvor]

Gvined (nepotpuna lista)[uredi | uredi izvor]

Kneževina (ili Kraljevina) Gvined (5. vek–1216) bila je sa sedištem u severozapadnom Velsu, njeni vladari su više puta proglašavani za „ kralja Britanaca “ pre nego što su izgubili moć u građanskim ratovima ili invazijama Sasa i Normana. Godine 1216. zamenjena je titulom Kneževina Vels, iako je nova titula prvi put korišćena tek 1240-ih.

Ime Vladavina Trajanje
Od Do (dana) (godine, dani)
Gruffudd ap Cinan 1081 1137 oko 55-56 godina
Llivelin the Great 1195 11. aprila 1240. godine >16.172 oko 44-45 godina
Ovain Gvinedd 1137 1170 >11,688 oko 33 godine
Dafidd ab Ovain Gvinedd 1170 1195 >8,766 oko 25 godina
Hivel ab Ovain Gvinedd 1170 1170 <1 godina
Cinan ab Iago 1023 1039 5840 16 godina

Vels[uredi | uredi izvor]

Kneževina Vels (1216–1542) bila je država Engleske tokom većeg dela svoje istorije, osim u kratkim periodima kada je bila de fakto nezavisna pod velškim princom od Velsa (videti Kuća Aberfrav). Od 1301. prvi put je korišćena kao titula engleskog (a kasnije i britanskog) naslednika. Zakoni u Velsu Zakoni 1535–1542 formalno su uključili ceo Vels u Kraljevinu Englesku .

  1. ^ Patricia Treble (30. 12. 2014). „Palace calculations: Queen Elizabeth II set to lap Victoria”. Maclean's. Pristupljeno 4. 9. 2015. 
  2. ^ „Official Website of the British Monarchy”. Pristupljeno 5. 9. 2015. „On 9 September 2015, The Queen will become the longest reigning British Monarch, surpassing Queen Victoria.” 
  3. ^ „Queen Elizabeth II has died, Buckingham Palace announces”. BBC News (na jeziku: engleski). 8. 9. 2022. Pristupljeno 8. 9. 2022. 
  4. ^ Warren Gaebel. „Longest Reigning British Monarch”. Warren Gaebel. Pristupljeno 2015-06-15. 
  5. ^ „Elizabeth is about to become Britain's longest-reigning queen. Here's how she's changed monarchy”. The Spectator. 2015-01-03. Pristupljeno 2015-03-08. 
  6. ^ „Famous Stewarts”. stewartsociety.org. Pristupljeno 20. 5. 2016. 
  7. ^ „The Platinum Jubilee of Queen Elizabeth II”. 
  8. ^ „Royal And Parliamentary Titles Act 1927”. Legislation.gov.uk. Pristupljeno 2016-10-13. 

Napomene[uredi | uredi izvor]

Additional
^N.S. Over the course of George II's life, two calendars were used: the Old Style Julian calendar (O.S.) and the New Style Gregorian calendar (N.S.). Before 1700, the two calendars were 10 days apart. Hanover switched from the Julian to the Gregorian calendar on 19 February/1 March 1700. Great Britain switched on 3/14 September 1752.

Napomene[uredi | uredi izvor]

^N.S. Over the course of George II's life, two calendars were used: the Old Style Julian calendar (O.S.) and the New Style Gregorian calendar (N.S.). Before 1700, the two calendars were 10 days apart. Hanover switched from the Julian to the Gregorian calendar on 19 February/1 March 1700. Great Britain switched on 3/14 September 1752.}}

Izvori[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Нацрт:Списак_Британских_монарха_по_дужини_владавине&oldid=27421939”