Neimar (Vračar)
Neimar | |
|---|---|
 Neimar (desno) | |
| Administrativni podaci | |
| Grad | Beograd |
| Opština | Vračar |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 47′ 40″ S; 20° 28′ 18″ I / 44.794511° S; 20.471625° I |
  Neimar Neimar na karti Grada Beograda | |
Neimar je urbano naselje, deo grada Beograda. Nalazi se u opštini Vračar.
Lokacija[uredi | uredi izvor]
Neimar se nalazi 2 kilometra jugoistočno od centra Beograda, u jugozapadnom delu opštine Vračar. Nalazi se na jugoistočnoj padini brda Vračar, koja se spušta do doline nekadašnjeg Čuburskog potoka (danas Južni bulevar) i manjim delom izlazi na dolinu Mokroluškog potoka (danas autoput). Graniči se sa centralnim delom Vračara na severu, Čuburom na severoistoku i istoku, Autokomandom na jugu, dok se sa zapadne strane naselja nalazi Karađorđev park, koji se graniči sa opštinom Savski venac.[1][2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Naselje je prvobitno nosilo ime Kotež Neimar.[3] Kotež je srpski naziv za francuske vikendice, kuće van grada, a Neimar je bio naziv građevinskog društva na čijoj zemlji je izgrađeno naselje.[4][5][6] Sama reč neimar označava graditelje.
Nenaseljena padina od Čubure do doline Čuburskog potoka (danas Južni bulevar) uključena je u urbanističke planove gradnje 1906. godine. Tada su njen prostor zauzimale njive, voćnaci i vinogradi, a većina njih pripadali su trgovcu Panti Tadiću. Prvi regulacioni plan, koji je uključivao predloženi raspored ulica datira iz 1907. godine, a zemljište je parcelisano 1908. godine. Njime su bili predviđeni planovi ulica, dva trga i park na jugoističnom delu naselja. Građevinsko preduzeće „Neimar” osnovano je 1919. godine, a naredne godine otkupili su zemlju od Tadića. Originalne planove za današnji Neimar napravili su 1921. godine bečki arhitekti Emil Hope, Oto Šental i Marsel Kamerer, svi učenici Ota Vagnera. Te godine se u "Politici" mogla videti reklama za "prodaju placeva i zidanje 212 vila".[7] Posle nekoliko neslaganja sa gradskom upravom, plan je konačno odobren 12. juna 1924. godine.[3]
Površina predviđena za urbanizaciju obuhvatala je 24 hektara. Planom je predviđeno da u naselju budu samo porodične vile, a one su bile organizovane oko 8 malih trgova. Iako su kupci mogli da koriste arhitekte po sopstvenom izboru, morali su da se pridržavaju pravila koja su postavljena u originalnom planu. Kupci su mogli i da ugovore posao sa kompanijom Neimar i u tom slučaju dobili bi popust. Pošto se sastojala isključivo od vila sa dvorištima, trebalo je neko vreme da se Neimar potpuno razvije, a do izbijanja Drugog svetskog rata smatran je jednim od najlepših beogradskih naselja. U to vreme Neimar je imao direktnu autobusku liniju do centra grada, koja je vozila na relaciji Knežev spomenik — Neimar.[5]
Kada je Beograd administrativno podeljen po opštinama 1952. godine, Neimar je postao jedna od gradskih opština, a prema popisu staovništva 1953. godine imao je 28.885 stanovnika.[8] Dana 1. januara 1957. godine Neimar se spojio sa opštinom Istočni Vračar i delom opštine Terazije i tako stvorio modernu opštinu Vračar. Kasnije je Neimar organizovan kao mesna zajednica odnosno pod-opštinska jedinica na Vračaru. Neimarska mesna zajednica postojala je do kraja dvehiljaditih godina kada je opština Vračar ukinula lokalne zajednice. Tokom devedesetih godina lokalna vračarska mesna zajednica Franc Rozman bila je pripojena Neimaru. U tom periodu Neimar je imao 8.205 stanovnika (14.493 sa naseljem Franc Rozman), prema popisu stanovništva 1981. godine.[9] Na popisu stanovništva 1991. godine Neimar je imao 7.186 (12.800) stanovnika i 12.058 prema popisu iz 2002. godine.[10][11]
Karakteristike[uredi | uredi izvor]
Neimar je u potpunosti stambeno naselje. Omeđen je nekim od najvažnijih i najpromentnijih ulica u gradu poput Bulevara oslobođenja, Južnog bulevara i autoputa (uključujući Autokomandu), ali sam po sebi predstavlja mrežu kratkih i uskih ulica. Do devedesetih godina 20. veka kvart je uspeo da sačuva svoju staru arhitekturu sa niskim zgradama i porodičnim kućama, ali od tada je izgrađeno nekoliko blokova modernih kompleksa sa višim zgrada.
Godine 2019. Branislav Mitrović, arhitekta i član Srpske akademije nauka i umetnosti istakao je da su karikaturalna arhitektura i nestručni ljudi pretvorili ugledni kraj Neimar u „haos”.[12]
U okviru naselja nalazi se Hram Svetog Save, Karađorđev park, Crkva Svetog Save, Svetosavski plato, Narodna biblioteka Srbije, Katedrala Blažene Device Marije, Neimarski park i druga znamenita mesta.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Beograd - plan i vodič. Geokarta. 1999. ISBN 86-459-0006-8.
- ^ Beograd - plan grada. M@gic M@p. 2006. ISBN 86-83501-53-1.
- ^ a b Zlata Vuksanović Macura. „Sećanje Plan Emila Hopea i Ota Šentala za Kotež Neimar”.
- ^ „Značenje reči Kotež”. Štaznači.com.
- ^ a b Dragan Perić (11. 11. 2018). „Politikin vremeplov: Kotež Neimar za fine bogataše”. Politika-Magazin, No. 1102. str. 29.
- ^ "Vreme", 6. okt. 1937
- ^ "Politika", 15. maj 1921
- ^ Popis stanovništva 1953, Stanovništvo po narodnosti (pdf). Savezni zavod za statistiku, Beograd.
- ^ Osnovni skupovi stanovništva u zemlji – SFRJ, SR i SAP, opštine i mesne zajednice 31.03.1981, tabela 191. Savezni zavod za statistiku (txt file). 1983.
- ^ Popis stanovništva po mesnim zajednicama, Saopštenje 40/2002, page 4. Zavod za informatiku i statistiku grada Beograda. 26. 7. 2002.
- ^ Stanovništvo prema migracionim obeležjima – SFRJ, SR i SAP, opštine i mesne zajednice 31.03.1991, tabela 018. Savezni zavod za statistiku (txt file). 1983.
- ^ Branka Jakšić (24. 2. 2019). „Zavodljive ružne stvari”. Politika-Magazin, No. 1117. str. 22.
.svg)
