Nikijin mir
| Nikijin mir | |
|---|---|
| Tip | mirovni sporazum |
| Potpisan | mart 421. p. n. e. |
| Pregovarači | PleistoanaktNikija |
| Potpisnici | AtinaSparta |
| Jezici | starogrčki |
Nikijin mir, poznat i kao Pedesetogodišnji mir, jeste mirovni sporazum potpisan između grčkih gradova-država Atine i Sparte u martu 421. godine prije n. e, kojim je završena prva faza Peloponeskog rata, poznata pod nazivom Arhidamov rat.[1]
Spartanci su 425. godine prije n. e. izgubili bitke kod Pilosa i Sfakterije, što je bio ozbiljan poraz koji doveo do toga da su Atinjani držali 292 ratna zarobljenika, od čega su najmanje 120 bili Spartanci. Oni su se oporavili 424. godine prije n. e, kada je spartanski general Brasida zauzeo Amfipolis. Iste godine, Atinjali su pretrpjeli ozbiljan poraz u bici kod Delija u Beotiji, a 422. godine prije n. e. ponovo su poraženi u bici kod Afiopolisa u pokušaju da povrate vlast nad gradom. I Brasida, vodeći spartanski general, i Kleon, vodeći antinski političar, ubijeni su u Amfiopolisu. U to vrijeme, obje strane su bili iscrpljene ratnim dejstvima i bile su spremne na mir.
Pregovore su otpočeli spartanski kralj Pleistoanakt i atinski general Nikija. Obojica su odlučila da vrate ono što je osvojeno tokom rata, osim Niseje, koja je ostala u atinskom posjedu, i Plateje, koja je ostala pod kontrolom Tebe. Najvažnije, Amfiopilos bi bio vraćen Atini, a Atinjani bi oslobodili zarobljenike iz Sfakterije. Hramovi širom Grčke bi bili otvoreni za sveštenike iz svih gradova, a proročica iz Delfa bi ponovo postala autonomna. Atina bi mogla nastaviti skupljati danak od drugih država koji je primala od vremena Aristida, ali Atina ih ne bi mogla primorati da postanu saveznici. Atina je takođe pristala da pruži pomoć Spartancima, ukoliko bi došlo do pobune Helota. Svi saveznici Sparte su se složili da potpišu sporazum, osim Beotije, Korinta, Elide i Megare.
Sedamnaest predstavnika sa svake strane je položilo zakletvu da će podržati sporazum, koji je trebalo da traje pedeset godina. Predstavnici Sparte su bili kraljevi Pleistoanakt i Agis II, zatim Pleistolas, Damagetus, Chionis, Metagenes, Acanthus, Daithus, Ischagoras, Philocharidas, Zeuxidas, Antiphus, Tellis, Alcindas, Empedias, Menas, and Laphilus. Atinski predstavnici su bili Lampon, Isthmonicus, Nicias, Laches, Euthydemus, Procles, Pythodorus, Hagnon, Myrtilus, Thrasycles, Theagenes, Aristocrates, Iolcius, Timocrates, Leon, Lamah i Demosten. Međutim, glavni cilj Atine, povratak kontrole nad Amfiopolisom, je odbijen kada je Klearida dobio klauzulu sporazuma od Spartanaca negirajući transfer. Tako je sporazum bio prekinut na samom početku i nakon još nekoliko neuspijeha, formalno je napušten 414. godine prije n. e.[2]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Thucydides. „Book 5, 13-24”. The History of the Peloponnesian War (na jeziku: engleski). Pristupljeno 15. 11. 2018.
- ^ Kagan, Donald (2008). The Peloponnesian War (na jeziku: engleski). Paw Prints. str. 197–209. ISBN 9781435290365. Pristupljeno 15. 11. 2018.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Peace of Nicias - Livius”. www.livius.org (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 16. 11. 2018. g. Pristupljeno 15. 11. 2018.
