Nikola Demonja

nikola demonja
nikola demonja
	Nikola Demonja
Lični podaci
Datum rođenja	6. decembar 1919.
Mesto rođenja	Vlahović, kod Gline, Kraljevstvo SHS
Datum smrti	6. septembar 1944. (24 god.)
Mesto smrti	Slavonska Požega, ND Hrvatska
Profesija	stolar
Delovanje
Član KPJ od	1941.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Čin	major
U toku NOB	komandant 12. slavonske divizije
Heroj
Narodni heroj od	19. juna 1945.
Odlikovanja

Nikola Demonja (Vlahović, kod Gline, 6. decembar 1919 — Slavonska Požega, 6. septembar 1944) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 6. decembra 1919. godine u selu Vlahović, kod Gline. Potiče iz seljačke porodice. Završio je osnovnu školu u svom selu i učio stolarski zanat.

Aprilski rat i okupacija Kraljevine Jugoslavije, zatekli su ga na odsluženju vojnog roka. Nikola se već u aprilu 1941. godine našao kod svoje kuće, gde se povezao sa komunistima i počeo rad na pripremanju ustanka. Od 23. jula 1941. godine je u sastavu prve ustaničke grupe na Baniji, zajedno sa Vasiljom Gaćešom. Tog dana u akciji na Grabovac Banski, Demonja je uskačio kroz prozor zgrade opštine, na prepad zarobio opštinskog beležnika i izneo 6 pušaka koje su pripadale opštinskoj straži.

Učestvuje svakog dana u akcijama na ustaško-domobranske posade i svojim vešto postavljenim zasedama često sprečava ustašama izvršenje zločina nad srpskim narodom Banije. Godine 1941. postao je član Komunističke partije Jugoslavije. Ubrzo je i vodnik prvog voda u odredu Vasilja Gaćeše, a u martu 1942. komandir Banijske proleterske čete.

Najslavnije pobede na Baniji i Šamarici vezane su uz ime Nikole Demonje. Kada su u jesen 1941. godine, jake ustaške snage pošle da počiste Šamaricu, da spale i unište partizansku bazu Vasilja Gaćeše, Nikola je sa svojom patrolom, iako iznenađen, bombama uništio ustašku grupu i doneo u Šamaricu 3 puške.

Maja 1942. na Baniji su delovale jake partizanske snage i u svim oslobođenim selima delovali su organi narodne vlasti, organizacija SKOJ-a i AFŽ-a. Tada po odluci Glavnog štaba Hrvatske, Demonja odlazi sa proleterskom četom u Slavoniju, da pomogne borbu tamošnjih partizana. U borbama u Slavoniji, Demonja postaje komandant bataljona, zamenik komandanta i komandant Sedamneste udarne brigade i komandant Dvanaeste udarne slavonske divizije. U borbi kod Voćina, 1943. Demonja je skočio na tenk i uništio ga bombama. Na Čaglinu je za nekoliko časova njegova brigada uništila ustaški puk. Nikolina umešnost u komandovanju i hrabrost naročito je došla do izražaja u jurišu za oslobođenje Čazme 1943. godine, kada je u naletu uništio celi nemački bataljon i onesposobio 20 kamiona i zaplenio 4 topa. Kao komandant divizije, odlikuje se uspešnim rukovođenjem velikim borbenim akcijama, u kojima neprijatelju nanosi velike gubitke: Podgorač, Bodljevina, Grubišno Polje.

Nikola Demonja je poginuo na dužnosti komandanta Dvanaeste slavonske divizije u jurišu u Slavonskoj Požegi, 6. septembra 1944. godine.

Još za života, septembra 1944. godine, ukazom Predsedništva AVNOJ-a, odlikovan je Ordenom partizanske zvezde drugog reda, a za narodnog heroja, posthumno je proglašen 19. juna 1945. godine.^[1]

Po njemu je tokom rata nazvana 3. moslavačka udarna brigada „Nikola Demonja“.

Osnovna škola u Glini je nosila njegovo ime do 1995. godine, tj. sve do proterivanja Srba.