Nikola Radulović

nikola radulović
Nikola Radulović Kojo
Lični podaci
Datum rođenja	(1915-03-15)15. mart 1915.
Mesto rođenja	Božići, kod Bos. Dubice, Austrougarska
Datum smrti	14. april 1984.(1984-04-14) (69 god.)
Mesto smrti	Bosanska Dubica, {SR Bosna i Hercegovina, SFR Jugoslavija
Delovanje
Član KPJ od	1942.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Heroj
Narodni heroj od	24. jula 1953.
Odlikovanja

Nikola Radulović Kojo (Božići, kod Bos. Dubice, 15. mart 1915 — Bosanska Dubica, 14. april 1984), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 15. marta 1915. godine u selu Božići, kod Bosanske Dubice. Potiče iz siromašne seljačke porodice. Do 1931. godine se bavio zemljoradnjom, a onda se zaposlio kao šumar u pilani „Našička“ u Gornjim Podgradcima, pod Kozarom, gde je ostao do jula 1941. godine.

Učestvovao je u prvim ustaničkim akcijama oko Bosanske Dubice, u napadu na žandarmerijsku stanicu u selu Draksenić, i u napadu na Gornje Podgradce. Kojo je ispoljio veliku hrabrost u borbi za Mrakovicu i Turjak, u osvajanju Kozarca, januara 1942. godine, i u borbama s ustaškom Crnom legijom. Tih dana je primljen u Komunističku partiju Jugoslavije.

Krajem marta 1942. godine, kada je od dela boraca Drugog krajiškog partizanskog odreda formiran Udarni bataljon za borbu protiv četnika, u jednoj od njegovih četa bio je i Kojo Radulović. Kao borac, istako se u borbama bataljona s četnicima u centralnoj Bosni. Posle dva i po meseca neprekidnih borbi, Udarni bataljon se vratio na stari teren, u trenutku kada je na snage Drugog krajiškog odreda, juna 1942. počinjala velika neprijateljska ofanziva. Udarni bataljon i Prvi bataljon Drugog krajiškog odreda vodili su najžešće borbe s neprijateljem, proboli obruč i izveli oko 15.000 ljudi, žena i dece iz kozarskih zbegova. U borbama koje su trajale čitavog jula, Kojo je bio prvo desetar, a zatim vodnik Druge čete Udarnog bataljona.

Spomenik Nikoli Raduloviću u Kozarskoj Dubici

Kao borac Pete krajiške kozarske udarne brigade, Kojo je bio učesnik u Bihaćkoj operaciji, borbama kod Bosanske Krupe, na bunkerima od Novog do Ljubije, i u neprijateljskoj ofanzivi na Grmeču. Nalazio se u grupi od 17 boraca Četvrtog bataljona Pete kozarske brigade, koja je, u zoru 25. aprila 1943. godine, upala u Prijedor, ubila 12 stražara ustaškog zatvora „Ciglana“, i oslobodila 120 zatvorenika, doteranh s Kozare, koje su ustaše pripremale za transport u Nemačku i jasenovački logor.

Na smotri Pete krajiške udarne brigade, koja je održana 1. maja 1943. godine u selu Moštanici pod Kozarom, Kojo je postavljen za komandira Treće čete Četvrtog bataljona, a nešto kasnije i zamenik komandanta istog bataljona. Ličnim primerima hrabrosti predvodio je borce, svog bataljona, u mnogim borbama, u centralnoj Bosni, u oslobođenju Prnjavora i Tešnja, Teslića i Dervente, Srpca i Lijevčanskog Razboja. A maja 1943. godine kada je Peta kozarska brigada krenula u istočnu Bosnu i Srbiju, Kojo ostaje u centralnoj Bosni kao komandant partizanskog odreda na Motajici, s kojim je izvojevao značajne pobede, naročito u vreme druge banjalučke operacije, kada je zatvarao pravac od Dervente prema Banjoj Luci.

U borbi s Čerkezima, na Vučijaku, ostao je s puškomitraljezom na položaju i štitio povlačenje boraca, iako je i sam bio ranjen. Jedna od najvjećih Kojinih akcija izvedena je 11. novembra 1946. godine, kada je na planini Čemernici, prvo otkrio, a onda i uhvatio Radu Radića, jednog od najistaknutijih četničkih vođa u centralnoj Bosni.

Posle oslobođenja Jugoslavije Kojo je zbog zdravstvenih problema demobilisan iz 53. srednjobosanske divizije. Bio je jedan od najaktivnijih društveno-političkih radnika Bosanske Dubice i Knežpolja. Bio je predsednik boračke organizacije u Knežpolju i član Republičkog odbora SUBNOR-a Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine.

Umro je 14. aprila 1984. godine u Bosanskoj Dubici.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 24. jula 1953. godine.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.