Norbert Viner
| Norbert Viner | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 26. novembar 1894. |
| Mesto rođenja | Kolumbija, SAD |
| Datum smrti | 18. mart 1964. (69 god.) |
| Mesto smrti | Stokholm, Švedska |
| Obrazovanje | Univerzitet Harvard, Univerzitet Kornel, Univerzitet Tafts |
| Naučni rad | |
| Polje | matematika, kibernetika |
| Institucija | Harvard |
| Poznat po | osnivanju kibernetike |
Norbert Viner (engl. Norbert Wiener; Kolumbija, 26. novembar 1894 — Stokholm, 18. mart 1964) je bio američki matematičar, informatičar i osnivač kibernetike kao nauke.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Detinjstvo i mladost[uredi | uredi izvor]
Norbert Vener je rođen u jevrejskoj porodici kao prvo dete Lava Vinera i Berte Kan. Još tokom detinjstva postao je postao poznat kao „čudo od deteta“. Pošto je završio Ajer gimnaziju, 1906. godine sa 11 godina starosti, Viner se upisao na Tafts koledž u Medfordu, pored Bostona. Diplomirao je matematiku 1909. sa 14 godina, nakon čega je započeo studije zoologije na Harvardu. Godine 1910. upisuje se na Univerzitet Kornel, gde studira filozofiju.
Harvard je nagradio Vinera doktoratom 1912. godine, kada je imao svega 17 godina, za disertaciju o matematičkoj logici.
Uprkos poticanju iz jevrejske porodice, Viner je kasnije postao agnostik.[2]
Naučni rad[uredi | uredi izvor]
Radovi Vinera na protivavionskom oružju, uticali su da počne istraživati teoriju informatike. Otkrio je viner filter i formulisao je zakone kibernetike. Učestvoavo je u stvaranju postulata robotike, kompjuterske kontrole i automatike. Njegovi radovi na polju elektronike i informatike, imali su značajan uticaj i na nauke poput biologije, filozofije i sociologije. Po političkom ubeđenju bio je pacifista, te je tokom Hladnog rata na njega gledano sa podozrenjem[3]Bio je protivnik militarizacije, te je nakon Drugog svetskog rata odbijao svaku novčanu naknadu od strane vlade SAD, za svoj naučni rad. Bio je protivnik nuklearnog naoružavanja i nije dobio poziv vlade SAD da učestvuje u projektu Menhetn.[4]Dobitnik je velikog broja priznanja za svoj rad i smatra se jednim od najvećih matematičara 20. veka.
Krater Viner na Mesecu nazvan je po njemu.[1]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. V-Đ. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 57. ISBN 86-331-2112-3.
- ^ Google Books — Dark Hero of the Information Age
- ^ Norbert Wiener, "A Scientist Rebels," Atlantic Monthly, January, (1947). pp. 46.
- ^ John Von Neumann and Norbert Wiener: From Mathematics to the Technologies of Life and Death, MIT Press; 1980
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Akademske | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
