Obljaj
Obljaj | |
|---|---|
 Obnovljena rodna kuća Gavrila Principa | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija BiH |
| Opština | Bosansko Grahovo |
| Stanovništvo | |
| — 2013. |  108 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 10′ 40″ S; 16° 23′ 25″ I / 44.177741° S; 16.390407° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
  Obljaj Obljaj na karti Bosne i Hercegovine | |
Obljaj je naseljeno mjesto u Bosni i Hercegovini, u opštini Bosansko Grahovo, koje administrativno pripada Federaciji Bosne i Hercegovine. Prema popisu stanovništva iz 2013. u naselju je živjelo 108 stanovnika.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Prema opisu iz 1891. godine selo Obljaj je smešteno pod glavicom Obljojom ili Obljajkom. Po tom brdu je mesto ime dobilo. To je vrlo lepo selo, ali bez ikakvih starina.[1]
Istorija[uredi | uredi izvor]
U mesnoj parohiji "Oblaj" 1827. godine službuje pravoslavni sveštenik pop Nikola Lončar.[2] Krajem 19. veka selo Obljaj je u sastavu pravoslavne parohije Grahovo. U mesto žive pravoslavci ali je nešto više katolika. Tu je rimokatolički župni ured sa stanom za župnika.[1]
Pred Drugi svetski rat delovalo je Nacionalno društvo "Krajišnik" sa sedištem u Sarajevu. To srpsko društvo je radilo na negovanju uspomene na velikog mučenika Gavrila Principa. Kada je poznati srpski vajar Đoka Jovanović završio bistu Gavrilovu, maja 1940. godine beogradski pododbor je rešio da se ista postavi u Bosanskom Grahovu. Tamo je tada završavan spomen-dom posvećen Principu, ispred kojeg je postavljena njegova bista.[3]
Odbor za podizanje Principovog spomen-doma je 1927. godine prodavao njegovu umnoženu fotografiju kao razglednicu.
U naselju se nalazila rodna kuća Gavrila Principa u kojoj je do jula 1995. godine bio muzej sa eksponatima.[4] Ova kuća prva je spaljena od strane pripadnika Sedme gardijske brigade Vojske Hrvatske prilikom njihovog ulaska u Obljaj u ljeto 1995.[4] Od kuće je tada ostao samo kameni temelj, dok je gornji sprat od drveta potpuno izgoreo. U plamenu su izgorjeli i neki dokumenti, kao originalan plan za atentat u Sarajevu. Povodom jubileja atentata planirano je obnavljanje njegove rodne kuće.[5][6] Kuća je ponovo otvorena na Vidovdan 28. juna 2014. godine. Na donjem spratu je muzejska postavka o Gavrilu Principu, a na gornjem je rekonstruisan namještaj iz vremena u kojem se u kući stanovalo.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
| Nacionalnost[7] | 2013. | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. |
| Srbi | 55 | 162 | 162 | 228 | 203 |
| Hrvati | 52 | 25 | 14 | 38 | 36 |
| Jugosloveni | — | 5 | 38 | 3 | |
| ostali i nepoznato | 1 | 1 | |||
| Ukupno | 108 | 193 | 214 | 267 | 239 |
| Demografija[7] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1961. | 239 | |
| 1971. | 267 | |
| 1981. | 214 | |
| 1991. | 193 | |
| 2013. | 108 | |
Znamenite ličnosti[uredi | uredi izvor]
- Gavrilo Princip, srpski revolucionar
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b "Bosansko-hercegovački istočnik", Sarajevo 1891. godine
- ^ "Serbski letopis", Budim 1828. godine
- ^ "Vreme", Beograd 1940. godine
- ^ a b „Zaborav stiže Đuru i Gavrila”. Politika. 12. 2. 2008. Pristupljeno 29. 6. 2012.
- ^ Na jesen obnova kuće Gavrila Principa („Večernje novosti“, 11. avgust 2013)
- ^ Obnova Principove rodne kuće („Večernje novosti“, 12. avgust 2013)
- ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Tromeđa: Obljaj Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016)