Operacija Breza
| Breza 94 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo rata u Bosni i Hercegovini | |||||||
 Operacija Breza 94 | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
 Vojska Republike Srpske |
 Armija Republike Bosne i Hercegovine | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
 Ratko Mladić Momir Talić |
 Atif Dudaković Izet Nanić | ||||||
| Jačina | |||||||
| 4.000[1] | 1.500[2] | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| 80 poginulih | 31 poginuo | ||||||
Operacija Breza 94 je kodni naziv za operaciju Vojske Republike Srpske u ranu jesen (septembar) 1994. godine, u Bosanskoj Krajini, čiji je cilj bio slamanje 5. korpusa ARBiH.
Uvod[uredi | uredi izvor]
Zbog izuzetnog strateškog značaja bihaćkog džepa (vidi sliku), VRS se odlučuje na pokušaj slamanja 5. korpusa ARBiH. Time bi se, naime, omogućila bolja veza između Banije i Korduna sa Kninskom Krajinom, tim pre što je kroz Bihać prolazila železnička pruga; brigade SVK koje su držale položaje spram 5. korpusa ARBiH bile bi oslobođene za popunjavanje prostora spram HV; veći deo 2. krajiškog korpusa VRS bi bio slobodan da ojača front prema jedinicama HV/HVO u Livanjskom polju.
Snage određene za operaciju bile su podeljene na dva pravca. Na prvom pravcu su nastupale tri sektorske brigade Drugog krajiškog korpusa (17. ključka, 3. petrovačka, 1. drvarska) ojačane delovima 15. bihaćke brigade i manjim jedinicama Prvog krajiškog korpusa. Zadatak je bio zauzimanje najznačajnijih kota na Grabeškoj visoravni.
Na drugom pravcu, napad su predvodile jedinice Prvog krajiškog korpusa, podeljene u dve taktičke grupe. Prvu taktičku grupu su činili po jedan bataljon iz 43. prijedorske, 6. sanske i 5. kozaračke brigade; zadatak ove grupe je bio ovladavanje gradića Otoka i proboj prema Bosanskoj Krupi radi spajanja sa snagama na Grabežu. Zamisao komande VRS je bila da bi ovaj pritisak naterao komandu 5. korpusa da pošalje rezerve na Grabež i u pravcu nadiranja prve taktičke grupe, što bi olakšalo zadatak druge taktičke grupe.[1]
Garda Panteri, 1. bataljon vojne policije Prvog krajiškog korpusa i Izviđačko-diverzantski odred istog korpusa, predvodili su drugu taktičku grupu; njihov zadatak je bio da po ovladavanju Otoke zazumu Bužim i ovladaju Cazinom, čime bi 5. korpus ARBiH bio presečen na pola.
Bočnu i vatrenu podršku pružale su 1. novogradska brigada VRS i 33. dvorska brigada SVK.[1]
Tok operacije[uredi | uredi izvor]
S početkom od 31. avgusta do 6. septembra, snage 2. krajiškog korpusa su pokušale da zauzmu dominantne kote na Grabežu, i mada je na par pravaca načinjen pomak, odbrana 5. korpusa (501. i 502. bihaćka brigada, 503. cazinska i 1. oslobodilačka brigada) se održala.[2]
Napad prve taktičke grupe (43. mtbr, 5. lpbr, 6. lpbr) otpočeo je 5. septembra. U naredna tri dana snage ARBiH (511. krupska brigada) bile su potisnute preko reke Baštre; time je prva taktička grupa izbila na jedan kilometar od Otoke. Ukopavši se na brdima Vučkovac i Plavna oko Otoke, 511. brigada je, međutim, uspela da zaustavi prvu taktičku grupu.[2]
U vreme potiskivanja snaga ARBiH preko reke Baštre, 8. septembra, napad je otpočela druga taktička grupa sa ciljem da zauzme Bužim. Prvog i drugog dana napada, grupa je uspela da prodre dva kilometra u dubinu. Uprkos tome, 12. septembra snage ARBiH (505. bužimska i delovi 517. brigade) prešle su u kontranapad preko bosansko-hrvatske granice, odbacujući snage VRS iz šireg rejona Bužima.[2]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Bejdo Felić, Peti korpus : 1992 - 1995. Sarajevo, 2002.
- Balkan Battlegrounds: A Military History of the Yugoslav Conflict, 1990-1995. Volume II. Central Intelligence Agency, Office of Russian and European Analysis. Washington.
