Opsada Beograda (1316)
| Opsada Beograda | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
| Kraljevina Srbija (1217—1345) | Kraljevina Srbija (1217—1345) | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
| Stefan Uroš II Milutin Nemanjić | Stefan Vladislav II Nemanjić | ||||||
| Jačina | |||||||
| nepoznato | nepoznato | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| nepoznati | nepoznati | ||||||
Opsada Beograda, (mart 1316) predstavlja bitku za Beograd i okolne oblasti, u kojoj je srpski kralj Milutin uspeo da zaposedne oblasti svoga brata kralja Dragutina nakon njegove smrti i preotme ih od njegovog sina Vladislava. Iako je bitka za Beograd uspešno dobijena, kralj Milutin je tri godine kasnije morao da se povuče sa područja Beograda i Mačve zbog napada Ugara, te su Beograd i okolne oblasti pali u njihove ruke.
Uvod[uredi | uredi izvor]
Godine 1230, Bugari su zauzeli Beograd, ali nisu uspeli da ga zadrže te su ga izgubili od Ugara. Sredinom 13. veka, grad ulazi u sastav Mačvanske banovine koja je osnovana od strane Ugara na područjima koje su zauzeli u severozapadnoj Srbiji.[1][2]
Srpski kralj Dragutin sa na saboru u Deževu 1282. godine odrekao prestola u korist svog mlađeg brata Milutina. Time je dobio na upravu deo srpske zemlje. Dragutin, koji je bio oženjen ćerkom ugarskog kralja Stefana V, Katalinom, sredinom 1284. dobija na upravljanje područje Mačve sa Beogradom. Ipak, zbog nesuglasica između braće Dragutina i Milutina, najviše oko pitanja Milutinovog naslednika, izbija sukob koji će se pretvoriti u građanski rat 1301. godine. Paralelno, u Ugarskoj izbija građanski rat između protivnika Karla Roberta (među kojima je bio i sam Dragutin) i njegovih pristalica, ali i u banovini Bosni između Šubića koji su upravljali područjima tadašnje Hrvatske pod Ugarskom i banovine Bosne, i Kotromanića iz Bosne.[1][3]
Građanski rat Dragutina i Milutina traje sve do 1312. godine, kada su pod pritiskom Srpske pravoslavne crkve i episkopa banjskog Danila, braća započela pregovore. Pregovori su završeni uspešno, i obnovljene su odredbe Deževskog sporazuma vezane za to da Dragutinov sin Vladislav, zbog smrti drugog Dragutinovog sina Urošice oko 1306. godine, nasleđuje Milutina posle njegove smrti, Dragutinu je vraćen i Rudnik, kojeg je zauzeo Milutin, a manastir Banjska je uzdignut na nivo povlašćene igumanije u povelji koju su izdala i potpisala oba kralja.[1]
Opsada grada[uredi | uredi izvor]
Beograd je bio srpski sve do Dragutinove smrti 1316. godine. Oblasti Mačve, Braničeva i grad Beograd je Dragutin dao da nasledi njegov sin Vladislav, dok se Dragutin pred smrt zamonašio i umro kao pravoslavni monah Teoktist.[1]
Uvidevši priliku da preotme te oblasti, kralj Milutin je spremio vojsku i tokom marta 1316. krenuo u napad. Ubrzo istog meseca, uspeo je da zauzme oblast Mačve, kao i da izvrši uspešnu opsadu grada, te je uspešno zauzeo i oblast Braničeva. Ipak, na ovo nije gledao blagonaklodno i ugarski kralj Robert, koji je smatrao te oblasti svojim posedom. Kralj Robert je već 1318. godine počeo da sprema koaliciju protiv kralja Milutina.[1]
Ugarska ofanziva[uredi | uredi izvor]
Do ugarske ofanzive je došlo 1319. godine u kojoj su uspeli da preotmu Beograd od kralja Milutina.[3]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d Tasić, Nikola (1995). Istorija Beograda. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, Balkanološki institut. str. 12—15.
- ^ Stojković, Stefan S. (2013). Ekonomska valorizacija u tvrđava na Dunavu u funkciji razvoja kulturnog turizma.
- ^ a b „Istorija Beogradske tvrđave”. Beogradska tvrđava. Pristupljeno 11. 3. 2020.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Tasić, Nikola (1995). Istorija Beograda. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, Balkanološki institut. str. 12—15.
- * Vladimir Ćorović, „Istorija srpskog naroda“ (rukopis iz 1941) Beograd 1989. (poglavlje o Milutinu)
- Stojković, Stefan S. (2013). Ekonomska valorizacija u tvrđava na Dunavu u funkciji razvoja kulturnog turizma.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Istorija Beogradske tvrđave”. Beogradska tvrđava. Pristupljeno 11. 3. 2020.