Opština Odžaci
| Opština Odžaci | |
|---|---|
 Zgrada SO Odžaci
| |
 Grb | |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Autonomna pokrajina | Vojvodina |
| Upravni okrug | Zapadnobački okrug |
| Sedište | Odžaci |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo |  24.926 (2022)[1]
|
| Geografske karakteristike | |
| Površina | 411 km2 |
|
| |
| Ostali podaci | |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Predsednik opštine | Dušan Marijan (SNS) |
| Veb-sajt | www.odzaci.rs |
Opština Odžaci je jedna od opština u Republici Srbiji. Nalazi se u AP Vojvodina i spada u Zapadnobački okrug. Po podacima iz 2004. opština zauzima površinu od 411 km² (od čega na poljoprivrednu površinu otpada 35.049 ha, a na šumsku 1.895 ha).
Opština se graniči sa opštinama Sombor, Apatin, Kula, Bačka Palanka i Bač, a na Dunavu se graniči sa Hrvatskom.
Sedište opštine je gradsko naselje Odžaci. Prema podacima sa poslednjeg popisa 2022. godine u opštini je živelo 24.926 stanovnika[1] (prema popisu iz 2011. bilo je 30.154 stanovnika).[2] U opštini se nalazi 10 osnovnih i 2 srednje škole.
Granice opštine[uredi | uredi izvor]
Opština Odžaci prostire se na zapadnom delu Bačke uz levu obalu Dunava, na 41.112 ha. Čini je devet naseljenih mesta (Odžaci, Bački Brestovac, Bački Gračac, Bogojevo, Deronje, Karavukovo, Lalić, Ratkovo i Srpski Miletić).
Reljef[uredi | uredi izvor]
Osnovni oblik ovog regiona nastao je u oligomiocenu petrografskim neogenim naslagama. Kvartni slojevi ističu kontinentalnu fazu za koju su karakteristične eolska erozija i deflacija, kao faze fluvio-erozivnih procesa. Iz navedenog proizilazi da su kvartni spoljašnji procesi najvažniji u formiranju morfoloških jedinica Odžačkog kraja. Pruža se na krajnjnem zapadnom delu opštine Odžaci i u lučnom povijanju, tengencionalno dodiruje tok Dunava. Morfološka izdvojenost meridionalna orijentacija pravca pružanja, nadmorska visina na sektoru komune, koja jugozapadno od Bogojeva iznosi 82. metra a u oblasti Kamarišta na Dunavu svega 80. metara, reljefska nerazvijenost, niski inudacioni tereni, koji su rezultovali nižim ekonomskim potencijalom, raznolik biljni i životinjski svet, bitne su fiziometrijske osobine ove morfološke jedinice ispitivanog kraja.
Antropogene vrednosti[uredi | uredi izvor]
Na teritoriji opštine Odžaci nalaze se lokaliteti „Donja Branjevina“, „Belo Polje'V'Sumarska zemlja“, „Smrduša“, Pravoslavna (1869) i Rimokatolička crkva (1814) Plebanija (XIX) u naselju Deronje, nekropola na kanalu DTD, Pravoslavna (XVIII) i Rimokatolička crkva (XIX) u Srpskom Miletiću, praistorijsko naselje, Pravoslavna (XVIII) i Rimokatolička crkva, kula (XIX) u Bačkom Brestovcu, lokalitet kod ciglane u Bačkom Gračacu, „kestheljsko groblje“ (VIII), „Selefeld“, Rimokatolička crkva (1773) i vodenica „Dunavka“ u Bogojevu, Evangelistička crkva (1848—1852) u Laliću, Most I i II (praistorijsko nalazište), kod Mostonge i fabrike kartonaže, Rimokatolička crkva sv. Mihajla građena od (1818—1821) u baroknom stilu koja je ujedno i jedan od najstarijh arhitektonskih objekata u Odžacima. U njemu se nalazi kopija slike italijanskog umetnika Gvida Renija koja se čuva u kapucinskoj crkvi u Rimu, 1895. crkva proširena i renovirana, zbog kulturno-istorijske vrednosti 1969. stavljena je pod zaštitu države pored ove crkve značajni kulturno-istorijski spomenici u opštini Odžaci su još i Pravoslavna (1775) i Rimokatolička crkva (XIX) u Ratkovu.
Naseljena mesta[uredi | uredi izvor]
Biogeografija[uredi | uredi izvor]
Jezero Štrand[uredi | uredi izvor]
Jezero Štrand se nalazi u ataru Bogojeva. Nalazi se u aluviajlonoj ravni Dunava i udaljeno je 3km od rečne obale. Položaj jezera u odnosu na drumske i železničke pravce zadovoljava potrebe razvoja lokalnog turizma. Na svega nekoliko stotina metara od jezera nalazi se drumska komunikacija koja povezuje granični prelaz Bogojevo- Erdut (Hrvatska) sa saobraćajnicom Bačka Palanka - Sombor. Jezero ima površinu od 9 hektara i najveću dubinu 10-14 metara. Mogućnost turističkog aktiviranja predstavlja kvalitet peska plaže površine 2 hektara.
Biljni i životinski svet[uredi | uredi izvor]
U lovnim revirima ima divljih svinja jelena, srna, zečeva, lisica, jarebica, fazana i dr. Na području opštine formirano je deset izdvojenih lovačkih organizacija. S obzirom na broj lovaca, lovnih površina i kapaciteta lovišta, osnovna preokupacija je unošenje divljači u lovišta, zabrana odstrela pojedinih vrsta divljači u određenim sezonama i poboljšanje ishrane tokom zime. Na ove momente, pored ostalog, uticao je i povećan interes stranih lovaca-turista.
Lovište „Lalinske livade”, koje obuhvata površinu od 3900 hektara a kojime gazduje Lovački savez Srbije preko lovačke uprave „Mostonga“ Kamarište, i ribnjak u Srpskom Miletiću ne spadaju pod lovno gazdinstvo.
Hidrologija[uredi | uredi izvor]
Zastupljenost voda na teritoriji opštine Odžaci rezultat je uticaja brojnih fizičko-georafskih faktora kao i antropogenog uticaja. Vode ovog dela Bačke možemo razvrstati na podzemne i površinske. Njihov začaj za život ljudi bio je odvajkada veoma važan faktor. U nižim delovima atara podzemna voda direktno se odražava na uslove i mogućnost iskorišćenja plodnog zemljišta na aluvijalnoj i individualnoj ravni gde visok nivo freatske izdani u prolećnim mesecima predstavlja veliki prpblem pri obradi. Uticaj podzemnih voda od prioritentnog značaja je za biljne zajednice na nižem terenu. Arteška izdan je glavni izvor pitke vode u svim nasaeljima opštine. Povrišinske vode Odžačke opštine predstavljene su u razgranatim mrežama kanala DTD i toku Dunava.
Dunav[uredi | uredi izvor]
Dunav je granična reka opštine Odžaci prema Hrvatskoj u njenom u zapadnom delu. To je je najveća reka u našoj zemlji i druga po veličinu u Evropi sa tokom dužine 2860 km. Njegov tok karkteriše obilje vode zbog ogromnog slivnog područja i povoljnog nivalnopluvijalnog režima na teritoriji opštine Odžaci čija je visinska skala oscilativna. Minimalan proticaj Dunava kod Bogojeva iznosio je 300. m³ u sekundi 8. januara 1909. dok je apsolutni proticaj kod ovog mesta zabeležen 15. januara. 1956. i iznosio je 9.290 m³ u sekundi. Za Dunav su karakteristične i niske vode koje se javljaju u oktobra i decembru. Dunav u sektoru opštine Odžaci ima značaja u turističkoj valorizaciji njenog prirodnog potencijala, o tome govori izgradnja vikend naselja kod Bogojeva kao vid boravišno-rekrativnog turizma. Pored Dunava se ističe i kanalna mreža DTD na kojima se može razviti ribolovni i nautički turizam
Kanali[uredi | uredi izvor]
Bistrina i providnost kanalske vode iznose 50-100 centimetara i kreće se, dakle u granicama čistoće i bistrine povoljne za kanale. Boja vode je zeleno-žućkasta, odnosno zelenkasto smeđa. Dubina se kreće od 2,5 -5 m.
Etnička struktura[uredi | uredi izvor]
Sva naseljena mesta imaju srpsko većinsko stanovništvo osim Bogojeva, koji ima mađarsko, i Lalića, gde Slovaci čine relativnu većinu.
Nacionalni sastav opštine prema popisu iz 2011. godine:
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Konačni rezultati popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. (knjiga 1, nacionalna pripadnost opštine i gradovi)”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 12. 2022.
- ^ „Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011.” (PDF). Beograd: Republički zavod za statistiku. 2014.
- ^ Etnička struktura nakon popisa 2011.
