Organizacija afričkog jedinstva
| Organizacija afričkog jedinstva Organization of African Unity Organisation de l'Unité Africaine  Amblem Organizacije afričkog jedinstva ;_Flag_of_the_African_Union_(2004%E2%80%932010).svg) Zastava Organizacije afričkog jedinstva | |
|
| |
| Osnovana | 25. maj 1963 |
|---|---|
| Ukinuta | 9. jul 2002. |
| Tip | Međunarodna organizacija |
| Sedište |  Adis Abeba |
| Zvanični jezici | Afrički jezici arapski engleski francuski portugalski |
Organizacija afričkog jedinstva, OAJ (franc. Organisation de l'Unité africaine) je organizacija osnovana 25. maja 1963. u gradu Adis Abebi.[1] Raspuštena je 9. jula 2002. Raspustio ju je Tabo Mbeki, a zamenila ju je Afrička unija.[2]
Osnovana je radi borbe za potpunu dekolonizaciju Afrike,[3][4][5][6][7] ali i za ujedinjenje i saradnju zemalja Afrike na svim područjima ljudske delatnosti. Podsticanje saradnje među afričkim državama pretvara „OAJ” u ekonomsku integraciju koja teži stvaranju jedinstvenog afričkog tržišta, bez protekcionističkih i drugih ograničenja u međunarodnoj trgovini.[8]
Od 54 države Afrike, 53 su bile članovi. Maroko je 1984. otišao kada je primljena Zapadna Sahara.[9]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Organizacija afričkog jedinstva je formirana u maju 1963[10] u Adis Abebi, Etiopija od 32 afričke države. Njen glavni cilj je bio zbližavanje afričkih nacija i rešavanje pitanja unutar kontinenta.[10] Prva konferencija organizacije je održana 1. maja 1963. godine[11] u Adis Abebi.[11][10] Na toj konferenciji, pokojni Gambijski istoričar i jedan od vodećih gambijskih nacionalista i panafrikanista u to vreme — Aleu Ebrima Čam Juf održao je govor pred državama članicama — u kojem je rekao:
- „Prošlo je samo 75 godina od kada su evropske sile sedele za stolom u Nemačkoj svaka držeći bodež da bi izrezali Afriku u svoju korist… Vaš uspeh će inspirisati i ubrzati slobodu i potpunu nezavisnost afričkog kontinenta i iskoreniti imperijalizam i kolonijalizam sa kontinenta i eventualno neokolonijalizam iz sveta… Vaš neuspeh, za koji se ne moli nijedan pravi Afrikanac u Africi, produžiće našu borbu s gorčinom i razočarenjem. Zato vas molim da ignorišete bilo kakvu sugestiju izvan Afrike i stanovište koje predstavlja civilizacija, kojom se hvale neki od velikih pokreta nastali iz Afrike, i shvatite da ceo svet ima nešto zemaljsko da nauči od Afrike, vi bi trebalo da nastojite da se postigne maksimalna saglasnost, spasi Afrika od kandži neokolonijalizma i uskrsne afričko dostojanstvo, muškost i nacionalnu stabilnost.”[11]
Zemlje članice[uredi | uredi izvor]
Godine 1991, je potpisan ugovor o uspostavljanju jedinstvene ekonomske zajednice u okviru organizacije 48 država:
Alžir
Angola
Benin
Bocvana
Burkina Faso
Gambija
Gana
Gvineja
DR Kongo
Egipat
Ekvatorijalna Gvineja
Eritreja
Etiopija
Zambija
Zimbabve
Južna Afrika
Kape Verde
Kamerun
Kenija
Komori
Republika Kongo
Lesoto
Liberija
Libija
Mauritanija
Mauricijus
Madagaskar
Malavi
Mali
Mozambik
Namibija
Niger
Nigerija
Obala Slonovače
Ruanda
Sao Tome i Principe
Svazilend
Sejšeli
Sijera Leone
Somalija
Sudan
Tanzanija
Togo
Tunis
Uganda
CAR
Čad
Džibuti
Značajne prethodne grupacije[uredi | uredi izvor]
- Unija afričkih država
- Grupacija Kazablanka
- Grupacija Monrovija
- Afričko-malgaška unija prvobitno kao Brazavilska grupa[12]
Naslednica[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Department of International Relations and Cooperation – South Africa”. www.dfa.gov.za. Arhivirano iz originala 4. 2. 2012. g. Pristupljeno 10. 12. 2011.
- ^ Organizacija afričkog jedinstva, www.enciklopedija.hr. Pristupljeno 31. avgusta 2016.
- ^ John Hatch, Africa: The Rebirth of Self-Rule (1967)
- ^ William Roger Louis, The transfer of power in Africa: decolonization, 1940-1960 (Yale UP, 1982).
- ^ Birmingham, David (1995). The Decolonization of Africa. Routledge. ISBN 1-85728-540-9.
- ^ John D. Hargreaves, Decolonization in Africa (2014).
- ^ for the viewpoint from London and Paris see Rudolf von Albertini, Decolonization: the Administration and Future of the Colonies, 1919-1960 (Doubleday, 1971).
- ^ 50 godina afričkog jedinstva, Ludger Šadomski, Ivana Ivanović, www.dw.com, 25. maj 2013. Pristupljeno 31. avgusta 2016.
- ^ Afrička unija: Demokratija i jačanje afričke ekonomije, Vanja Švetska, Kapital magazin. Pristupljeno 31. avgusta 2016.
- ^ a b v Jaynes, Gerald D. (februar 2005). Encyclopedia of African American Society. SAGE. str. 672—. ISBN 978-0-7619-2764-8.
- ^ a b v The Point Newspaper : (Cham Joof's speech). Arhivirano 2011-11-23 na sajtu Wayback Machine
- ^ Vukadinović, Radovan. „Organizacija afričkog jedinstva – izraz napora za ujedinjavanje afričkog kontinenta”. Politička misao : časopis za politologiju, Vol.3 No.1-2 mart 1966. Приступљено 5. 2. 2017.
Литература[uredi | uredi izvor]
- „OAU After Twenty Years” Pub. Praeger. ISBN 978-0-03-062473-5.; (May 1984)
- „Africa's First Peacekeeping Operation: The OAU in Chad, 1981—1982” by Terry M. Mays, Pub. Praeger. ISBN 978-0-275-97606-4.; (30 April 2002)
- „African Exodus: Refugee Crisis, Human Rights, & the 1969 OAU Convention” by Chaloka Beyani, Chris Stringer, Pub. Lawyers Committee for Human Rights. ISBN 978-0-934143-73-8.; (July 1995)
- CEC.rwanda2.free.fr, Report on the Rwandan Genocide in 2000.
- Black-king.net, Emperor Haile Selassie I speaks at the OAU conference, Addis Ababa, 1963
- Brandful, William G.M. (2013). Personal Reflections of a Ghanaian Foreign Service Officer - Whither Ghanaian Diplomacy?. Dorrance Publishing. ISBN 978-1-4809-0006-6. Pristupljeno 19. 8. 2013.
- Cooper, Frederick (2018-01-24). „The Politics of Decolonization in French and British West Africa”. Oxford Research Encyclopedia of African History. ISBN 9780190277734. doi:10.1093/acrefore/9780190277734.013.111
. Pristupljeno 2021-04-27. - DeLancey, Mark W. (1966). „The Ghana-Guinea-Mali Union: A Bibliographic Essay”. African Studies Bulletin. 9 (2): 35—51. JSTOR 523014. doi:10.2307/523014.
- Fage, J.D. (1969). A History of West Africa. London: Cambridge University Press.
- Foltz, William J. (1965). From French West Africa to the Mali Federation
. New Haven: Yale University Press. - Getachew, Adom (2019). Worldmaking after Empire: The Rise and Fall of Self-Determination. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-17915-5. JSTOR j.ctv3znwvg. doi:10.2307/j.ctv3znwvg.
- Kloman, Erasmus H. Jr. (1962). „African Unification Movements”. International Organization. 16 (2): 387—404. JSTOR 2705391. S2CID 154719814. doi:10.1017/s0020818300011127.
- Kurtz, Donn M. (1970). „Political Integration in Africa: The Mali Federation”. The Journal of Modern African Studies. 8 (3): 405—424. S2CID 154671339. doi:10.1017/s0022278x00019923.
- Legum, Colin (1965). Pan-Africanism: A Short Political Guide. New York: Frederick A. Praeger.
- Lipschutz, Mark R. (1989). Dictionary of African Historical Biography. University of California Press. ISBN 978-0-520-06611-3. Pristupljeno 20. 8. 2013.
- McKown, Robin (1973). Nkrumah: a biography. Doubleday. ISBN 9780385027786. Pristupljeno 20. 8. 2013.
- van Sertima, Ivan (1988). Great Black Leaders: Ancient and Modern. Transaction Publishers. ISBN 978-0-88738-739-5. Pristupljeno 20. 8. 2013.
- „Union of African States”. www.crwflags.com. Pristupljeno 2020-05-03.
- „The Organisation of African Unity is formed and Africa Day is declared | South African History Online”. www.sahistory.org.za. Pristupljeno 2020-05-03.
- BBC News (July 8 2001) - "OAU considers Morocco readmission" (accessed July 9, 2006).
- Arabic News (July 9 2002) - "South African paper says Morocco should be one of the AU and NEPAD leaders" Arhivirano 2006-07-19 na sajtu Wayback Machine
- Turner, Thomas (1994). „Relations with North Africa”. Ur.: Meditz, Sandra W.; Merrill, Tim. Zaire: a country study (4th izd.). Washington, D.C.: Federal Research Division, Library of Congress. ISBN 0-8444-0795-X. OCLC 30666705.
- Togo confirms to AU withdrawal of recognition of SADR Arhivirano 2008-02-22 na sajtu Wayback Machine
- „Morocco rejoins African Union”. Worldbulletin. 30. 1. 2017. Pristupljeno 31. 1. 2017.
- Appiah, Anthony; Gates Jr., Henry Louis Gates (2010). Berlin Conference of 1884-1885. www.oxfordreference.com. ISBN 978-0-19-533770-9. Pristupljeno 11. 1. 2015.
- „A Brief History of the Berlin Conference”. teacherweb.ftl.pinecrest.edu. Arhivirano iz originala 15. 2. 2018. g. Pristupljeno 11. 1. 2015.
- Birmingham, David (1995). The Decolonization of Africa. Routledge. ISBN 1-85728-540-9.
- Brennan, James R. "The Cold War battle over global news in East Africa: decolonization, the free flow of information, and the media business, 1960-1980." Journal of Global History 10.2 (2015): 333+.
- Brown, Judith M. and Wm. Roger Louis, eds. The Oxford History of the British Empire: Volume IV: The Twentieth Century (2001) pp 515–73. Oxford History of the British Empire - Volume 4. februar 2007.
- Burton, Antoinette. The Trouble with Empire: Challenges to Modern British Imperialism (2015)
- Chafer, Tony. The end of empire in French West Africa: France's successful decolonization (Bloomsbury Publishing, 2002).
- Chafer, Tony, and Alexander Keese, eds. Francophone Africa at fifty (Oxford UP, 2015).
- Clayton, Anthony. The wars of French decolonization (Routledge, 2014).
- Cohen, Andrew. The politics and economics of decolonization in Africa: the failed experiment of the Central African Federation (Bloomsbury Publishing, 2017).
- Cooper, Frederick. Decolonization and African society: The labor question in French and British Africa (Cambridge University Press, 1996).
- Gordon, April A. and Donald L. Gordon, Lynne Riener. Understanding Contemporary Africa (London, 1996). Understanding contemporary Africa. 2007. ISBN 9781588264664.
- Hargreaves, John D. Decolonization in Africa (2014).
- Hatch, John. Africa: The Rebirth of Self-Rule (1967)
- James, Leslie, and Elisabeth Leake, eds. Decolonization and the Cold War: Negotiating Independence (Bloomsbury Publishing, 2015).
- Jeppesen, Chris, and Andrew W.M. Smith, eds. Britain, France and the Decolonization of Africa: Future Imperfect? (UCL Press, 2017) Britain France and the Decolonization of Africa. mart 2017..
- Jerónimo, Miguel Bandeira, and António Costa Pinto, eds. The Ends of European Colonial Empires: Cases and Comparisons (Springer, 2016).
- Khapoya, Vincent B. (1994). The African Experience. Prentice Hall. ISBN 9780137458523.
- Louis, William Roger. The transfer of power in Africa: decolonization, 1940–1960 (Yale UP, 1982).
- Michalopoulos, Stelios; Papaioannou, Elias (2020-03-01). "Historical Legacies and African Development." Journal of Economic Literature. 58#1: 53–128. online Arhivirano 1 mart 2022 na sajtu Wayback Machine
- Milford, Ismay. African Activists in a Decolonising World: The Making of an Anticolonial Culture, 1952–1966 (Cambridge University Press, 2023). ISBN 978-1009276993
- Muschik, Eva-Maria. "Managing the world: the United Nations, decolonization, and the strange triumph of state sovereignty in the 1950s and 1960s." Journal of Global History 13.1 (2018): 121-144.
- Ndlovu‐Gatsheni, Sabelo J. "Decoloniality as the future of Africa." History Compass 13.10 (2015): 485-496. online Arhivirano 15 maj 2021 na sajtu Wayback Machine
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „World DataBank”. World Bank. 2013. Pristupljeno 20. 8. 2013.
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
