Palata Mediči Rikardi
| Palata Mediči Rikardi | |
|---|---|
 Palata Mediči Rikardi | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Firenca, Italija |
| Vrsta spomenika | muzej, administrativni centar, palata |
| Vreme nastanka | izgrađena 1444-1460 |
| Tip kulturnog dobra | renesansna arhitektura |
Palata Mediči, poznata i kao Palata Mediči Rikardi (ital. Palazzo Medici Riccardi) prema porodici koja je kasnije preuzela i proširila, renesansna je palata smeštena u Firenci u Italiji. Sedište je metropolitenskog grada Firence i muzej.
Pregled[uredi | uredi izvor]
Palatu je projektovao Mikeloco di Bartolomeo[1] za Kozima de Medičija, glavu bankarske porodice Mediči, a izgrađena je između 1444.[2] i 1484. godine. Bio je dobro poznat po zidarstvu od kamena, koje uključuje arhitektonske elemente rustike i blok zidanja.[3] Ovde korišćena tripartitna elevacija izražava renesansni duh racionalnosti, poretka i klasicizma u ljudskim razmerama. Ova tripartitna podela naglašena je horizontalnim nizovima koji zgradu dele na spratove sve manje visine. Prelazak sa rustičnog zidanja prizemlja na oplemenjeniji kameni zid trećeg sprata čini zgradu lakšom i višom dok se pogled kreće ka gore do masivnog venca koji zatvara i jasno definiše obrise zgrade.
U projektovanju palate na Mikelocoa su uticali i klasični rimski i bruneleskijevi principi. Tokom renesansnog preporoda klasične kulture, drevni rimski elementi često su se replicirali u arhitekturi, kako izgrađeni, tako i viđeni na slikama. U Palati Mediči Rikardi, rustični zid i venac imali su prethodnike u rimskoj praksi, ali u celini izgledaju izrazito firentinski, za razliku od bilo koje poznate rimske građevine.
Slično tome, rano-renesansni arhitekta Bruneleski koristio se rimskim tehnikama i uticao na Mikelocoa. Nekada otvorena ugaona lođa i frontovi prodavnica okrenuti ka ulici bili su zazidani tokom 16. veka. Zamenili su ih neobični Mikelanđelovi prizemni „klečeći prozori” (finestre inginocchiate). Novi prozori postavljeni su u ono što izgleda kao da je zidna ispuna prvobitnog zasvođenog otvora, maniristički izraz Mikelanđela i drugih.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Palata Mediči Rikardi izgrađena je nakon poraza od strane Milaneza i kada je Kozimo de Mediči imao veću vladarsku moć. Njegov protivnik Rinaldo Albici je umro dajući Kozimu i njegovim pristalicama još veći uticaj.[4] Sa ovom novom političkom moći Kozimo je odlučio da želi da sagradi palatu. Uspeo je da stekne imovinu od svojih suseda kako bi započeo izgradnju palate. Za razliku od drugih bogatih porodica, Kozmo je želeo da počne na praznom mestu i očistio je lokaciju pre nego što je počeo da gradi. Većina drugih porodica, uključujući i one imućnog porekla, gradile su od onoga što je već bilo prisutno. U to vreme postojala je i zabrinutost zbog sumptuarnih zakona koji su uticali na to koliko bogatstva neko može pokazati ili kako prikazati bogatstvo bez pokazivanja bogatstva. Kozimo se slagao sa ovim zakonom i verovao u ovaj ideal verovatno zbog svog statusa u Sinjoriji Firence. Kozimo je imao ideju da spoljašnjost zgrade bude jednostavnija i skromnija, a unutrašnjost više dekorisana. Bila je veća od ostalih palata, ali je zbog skromnijeg dizajna bila manje primetna. Ipak, Kozimovi pokušaji skromnosti nisu pomogli kasnije kada je porodica Mediči bila pod nadzorom radi političke moći. Optužen je da je trošio novac koji nije njegov, a palata je postala deo argumenata uz tvrdnju da su je Mediči izgradili novcem koji nije njihov.[5]
Palata je ostala glavna rezidencija porodice Mediči sve do progonstva Pjera de Medičija 1494. godine. Nakon njihovog povratka na vlast, Mediči su nastavili da je koriste do 1540. godine, kada je Kozimo I preselio svoju glavnu rezidenciju u Palatu Vekio. Palata Mediči i dalje se koristila kao prebivalište za mlađe članove porodice sve dok, previše stroga za doba baroka, palata nije prodata porodici Rikardi 1659. godine. Rikardi su obnovili palatu i naručili veličanstvenu galeriju na kojoj je Luka Đordano freskopisao Apoteozu Medičija. Porodica Rikardi prodala je palatu toskanskoj državi 1814. godine, a 1874. godine zgrada je postala sedište pokrajinske vlade Firence.[6]
Arhitektura[uredi | uredi izvor]
Mikeloco je postao miljenik Kozima zbog njegovog obzira prema tradiciji i njegovog stila ukrašavanja. Mikeloco je studirao kod Bruneleskija i na neka njegova dela uticao je poznati arhitekta i vajar. Međutim, Bruneleski je Kozimu predložio dizajn, ali se verovalo da je previše raskošan i ekstravagantan i odbijen je zbog Mikelocovog skromnijeg dizajna, iako se Bruneleskijev stil ipak može videti u palati. Dvorište palate bilo je zasnovano na lođi Bolnice nevinih (Ospedale degli Innocenti), bruneleskijanskom dizajnu.[7]
Palata je bila prva zgrada u gradu koja je sagrađena nakon modernog poretka, uključujući sopstvene odvojene sobe i stanove. Palata je takođe bila početak ne samo Mikelocovog uspona u statusu arhitekte, već i „prototipa toskanske renesansne palate“, i njen stil je ponavljan u mnogim kasnijim Mikelocovim delima. Bila je to jedna od prvih zgrada koja je imala veliko stepenište koje nije bilo sekularnog dizajna, a za zgradu ovog doba i statusni simbol tadašnjeg klijenta bila je jednostavna i skromnog izgleda. Sama palata zasniva se na srednjovekovnom dizajnu uz dodavanje drugih komponenti. Dizajn je trebalo da bude jednostavniji, ali postavljen na takav način da je i dalje pokazivao bogatstvo porodice Mediči upotrebom materijala, enterijera i jednostavnosti.[8]
Palata je podeljena na različite spratove. U prizemlju se nalaze dva dvorišta, odaje, radne sobe, toaleti, kuhinje, bunari, tajna i javna stepeništa, a na spratovima su prostorije namenjene porodici.[9]
Prijemi[uredi | uredi izvor]
.jpg)
Bez obzira na namerno jednostavan spoljašnji izgled, zgrada dobro odražava akumulirano bogatstvo porodice Mediči. Petnaestogodišnji Galeaco Marija Sforca, peti vojvoda Milana, ugošćen je u Firenci 17. aprila 1459. godine, i ostavio je pismo u kojem je opisana palata, gde je čitava njegova pratnja bila plemićki [10] smeštena.
Nikolo de Karisimi, jedan od savetnika Galeaca Marije, napisao je dodatne detalje o sobama i bašti.
Umetnička dela[uredi | uredi izvor]
Možda najvažniji deo palate je kapela Magi, koju je freskama ukrasio Benoco Gocoli, koji ju je dovršio oko 1459. godine. Gocoli je ukrasio freske bogatstvom anegdotskih detalja i portretima članova porodice Mediči i njihovih saveznika, zajedno sa vizantijskim carem Jovanom VIII Paleologom i Carom Svetog rimskog carstva Žigmundom Luksemburškim koji paradiraju kroz Toskanu u kostimima tri mudraca.[11] Bez obzira na njegove biblijske aluzije, mnogi prikazi aludiraju na Firentijsku uniju (1438-1439), događaj koji je doneo prestiž i Firenci i Medičijima.
U kapeli se takođe nalazilo Poklonjenje u šumi Fra Filipa Lipija kao oltarna slika. Lipijev original se sada nalazi u Berlinu, dok je primerak Lipijevog sledbenika zamenio original.
Među ostalim ukrasima palate nalazile su se dve lunete Filipa Lipija, na kojima je prikazano Sedam svetaca i Blagovesti, a sada se nalaze u Nacionalnoj galeriji u Londonu.
Dela Donatela bila su takođe prikazana u Palati, naime statua Davida, izložena u dvorištu, i Judite i Holofernesa, izložena u bašti.[4]
Trivijalnosti[uredi | uredi izvor]
- Kada se porodica Mediči vratila u Firencu nakon njihovog kratkog izgnanstva početkom 15. veka, držali su se nisko i delovali iza scene. To se odražava na običan spoljni izgled ove zgrade i navodno je razlog zašto je Kozimo de Mediči odbio raniji Bruneleskijev predlog.
- Palata je bila mesto svadbenog prijema Ferdinanda de Medičija, Velikog princa Toskane i Violante Beatriče iz Bavarske 1689. godine.
- Godine 1938. u palati je održana večera između šefova država Benita Musolinija i Adolfa Hitlera.[12]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Unutrašnje dvorište -
David -
Judita i Holofernes -
Ozidana bašta -
Kapela Magi -
Oltar kapele -
Galerija sa ukrasima Luke Đordana
-Palazzo_Medici_courtyard_Apr_2008_(9).jpg)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Fabriczy, Michelozzo di Bartolommeo, 38, 41f.
- ^ Aby Warburg,,., "Die Baubeginn des Palazzo Medici", in Gesamelte Schriften, (Leipzig and Berlin) 1932: v. I, 165.
- ^ Hatfield 1970, str. 235, Vespasiano da Bisticci estimated that the structure alone had cost 60,000 ducats; the inventory of moveables in 1492 totalled just over 81,000.
- ^ a b Partridge, Loren W (2009). Art of Renaissance Florence : 1400-1600. University of California Press. ISBN 9780520257733. OCLC 751050516.
- ^ MARY., HOLLINGSWORTH (2019). FAMILY MEDICI : the hidden history of the medici dynasty. PEGASUS BOOKS. str. 110, 122, 126. ISBN 978-1643131504. OCLC 1053993051.
- ^ https://www.palazzomediciriccardi.it/en/palace/
- ^ Luitpold., Frommel, Christoph (2007). The architecture of the Italian Renaissance
. London: Thames & Hudson. ISBN 9780500342206. OCLC 75713456.
- ^ 1903-1978., Heydenreich, Ludwig H. (Ludwig Heinrich) (1974). Architecture in Italy, 1400-1600. Penguin. str. 21–23. ISBN 978-0140560381. OCLC 810692540.
- ^ Giorgio., Vasari (2009). Lives of the painters, sculptors, and architects. Kessinger Pub. ISBN 978-1104660840. OCLC 839666128.
- ^ Hatfield 1970, str. 232, "...with such honor that where the least important of them is staying, the emperor could be accommodated," asserted Niccolò de' Carissimi in a letter quoted by Hatfield.
- ^ Cristina Acidini discounts this long-held legend in her essay in The Chapel of the Magi. Benozzo Gozzoli's Frescoes in the Palazzo Medici Riccardi Florence (London: Thames & Hudson) 1994.
- ^ Muldoon, Melissa (24. 8. 2017). „Palazzo Medici: Walking in the footsteps of Medici Princes”. Studentssa matta. Pristupljeno 24. 3. 2019.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Hatfield, Rab (septembar 1970). „Some Unknown Descriptions of the Medici Palace in 1459”. The Art Bulletin. 52 (3): 232—249.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
