Pašina česma

Pašina česma

Spomen ploča na Pašinoj česmi

Pašina česma se nalazi u ulici Živka Davidovića u Beogradu. Ova česma je izgrađena za vreme osmanske okupacije, a prvobitno se zvala Šareni izvor ili Šarena česma, dok je sadašnje ime dobila po tome što je na ovom mestu 1807. godine ubijen Sulejman paša, beogradski vezir, sa pratnjom.

Istorija

Beogradski vezir Sulejman paša, nakon što su Kararođevi ustanici zauzeli Beograd, za vreme Prvog srpskog ustanka, odlučio da se povuče iz grada i da krene za Carigrad, zajedno sa 180 konjanika sa ženom i decom. Sulejman paša je pokušao da prevari ustanike, koji su ih pratili, tako što je krenuo prema Avali, a potom skrenuo na istok. Nakon što je kolona zastala kod Šarene česme, Turke su opkolili ustanici predvođeni od strane Vuleta Ilića Kolarca, te je došlo do oružanog sukoba. Ubijeni su Sulejman paša i svih 180 Turaka iz njegove pratnje, a žene i dece su odvedeni u Beograd, a potom prebačeni u tursku tvrđavu Vidin. 6 godina nakon ovog događaja došlo je do turske odmazde, te su 23. septembra (6. oktobra) 1813. godine Turci ponovo ušli u Beograd i počeo je pogrom srpskog stavnoništva Beograda.

Nakon sukoba kod Šarene česme u narodu se odomaćio izraz Pašin izvor, a kasnije je dobila naziv Pašina česma, naziv koji je ostao do današnjeg dana. Česma je u 19. veku bila često mesto okupljanja Beograđana, takođe je na ovom mestu narod dočekivao kneževe nakon povratka iz Carigrada.

Nakon Prvog svetskog rata, stanovnici Malog Mokrog Luga su 1927. godine postavili tablu na kojoj piše "Spomen palim borcima za oslobođenje i ujedinjenje otadžbine u ratovima od 1912. do 1918. iz sela Malog Mokrog Luga.”

Pašina česma je danas funkcionalna gradska česma, kao i kulturno dobro koje se nalazi pod zaštitom Republike Srbije.