Pero Kasapović
| pero kasapović | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Pero Kasapović | ||||||||||
| Lični podaci | ||||||||||
| Datum rođenja | 7. april 1914. | |||||||||
| Mesto rođenja | Gornji Ribnik, kod Ključa, Austrougarska | |||||||||
| Datum smrti | 7. jun 1995. (81 god.) | |||||||||
| Mesto smrti | Beograd, Srbija, SR Jugoslavija | |||||||||
| Profesija | vojno lice | |||||||||
| Delovanje | ||||||||||
| Član KPJ od | novembra 1942. | |||||||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | |||||||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1965. | |||||||||
| Čin | general-major | |||||||||
| Heroj | ||||||||||
| Narodni heroj od | 24. jula 1953. | |||||||||
| Odlikovanja |
| |||||||||
Pero Kasapović (Gornji Ribnik, kod Ključa, 7. april 1914 — Beograd, 7. jun 1995), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-major JNA i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 7. aprila 1914. godine u selu Gornjem Ribniku, kod Ključa. Poticao je iz zemljoradničke porodice. Nakon završetka osnovne škole živeo je u svom selu i do početka Drugog svetskog rata u Jugoslaviji, 1941. godine se bavio zemljoradnjom.[1]
Od početka ustanka u njegovom kraju, jula 1941. godine, priključio se ustanicima i postao borac Ribničkog odreda. Već u prvim borbama se istakao hrabrošću, a posebno se istakao u borbi s ustašama avgusta 1941. godine. Ustaše su krenule u napad na Ribnik, sa namerom da unište ustanike, popale selo i pobiju stanovnike. Pero se tada, u dogovoru sa komandantom Ribničkog odreda, s grupom boraca prebacio u pozadinu ustaša i u momentu njihovog napada na ustanike, otpočeo napad na njih. Od ubijenih ustaša, uzeli su bombe i municiju, ali i obukli njihove uniforme, što im je omogućilo da se približe ustaškoj santiji, koja je u rezervi i sa bližeg počnu ubijanje ustaša. Za to vreme, ustanici su uspeli da odbiju ustaški napad i počeli da ih gone. Zajedno sa ustašama, koje su se povlačile, povlačila se i Kasapovićeva grupa, neprestano ubijajući ustaše. Rezultat ovog neuspelog ustaškog napada bio je 90 mrtvih i 130 ranjenih ustaša, a ustanici su uspeli da zarobe veliku količinu naoružanja od oko 100 pušaka, dosta municije i bombi, kao i druge ratne opreme. Perov podvig se brzo pročuo celim ribničkim krajem, a on je postao jedan od najistaknutijih boraca. Od novembra 1941. godine se nalazio na dužnosti komandira čete u Ribničkom partizanskom odredu.[1]
Zbog svog ugleda među borcima, kao i popularnosti među narodom, znatno je doprineo konsolidaciji Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP), nakon italijansko—četničke akcije krajem 1941. i početkom 1942. godine. Aktivno je radio na učvršćivanju partizanskih jedinica i populisanju Narodnooslobodilačkog pokreta u narodu. Od maja 1942. godine nalazio se na dužnosti zamenika komandanta Ribničkog partizanskog bataljona, a u novembru 1942. bio je primljen u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Aprila 1943. godine bio je postavljen za komandant bataljona u Ribničkom partizanskom odredu, a aprila 1944. godine za komandanta Trinaeste krajiške udarne brigade. Kao komandant bataljona i kasnije brigade, isticao se hrabrošću i vojnom veštinom. U krtičnim trenucima borbe, zano je da se nađe na odlučujućem mestu i da ličnim primerom ponese borce i ulije im nadu u pobedu.[1]
Posebno se istakao u Prvoj banjalučkoj operaciji, tokom koje je od 31. decembra 1943. do 3. januara 1944. godine, Peti krajiški korpus uspeo da prodre u Banjaluku. U to vreme Pero se nalazio na čelu Drugog bataljona Trinaeste krajiške brigade, koji je u toku noćnog napada uspeo da uđe u grad, ali je bio zadržan jakom nemačkom vatrom iz zgrade Sokolskog doma i okolnih bunkera. Pošto su svi napadi bataljona bili odbijeni, Pero je došao u prvu borbenu liniju i primetio rov kojim su nemački vojnici dolazili i odlazili iz zgrade Sokolane. Zajedno sa sedmoricom boraca, Pero se ubacio u rov i neopaženo došao do dvorišta Sokolane. Iako se našao u teškoj situaciji, Pero je pozvao posadu na predaju, nakon čega su se iznenađena 73 neprijateljska vojnika predala. Na ovaj način bilo je savladano snažno neprijateljsko uporište, ali odmah potom ka Sokolani su u protivnapad krenuli nemački tenkovi. Zajedno sa svojim borcima, Pero je sa prozora zgrade zasuo tenkove bombama i puškomitraljeskom vatrom. Pošto su kupole tenkova bile otvorene, uspeli su da onemoguće tri tenka.[2]
Nakon onemogućivanja tenkova, Pero je skočio na jedan tenk i pištoljem likvidirao posadu, dok je na drugi tenk skočio Nikola Bokan, komandant Trećeg bataljona U Trinaestoj krajiškoj brigadi. Nakon borbe s tenkovima, nemački avioni u počeli bombarduju i mitraljiraju partizanske položaje. Kasapović je tada od zarobljenih Nemaca saznao je neprijateljske signale po kojima je avijacija trebalo da dejstvuje i serijom crvenih raketa označio objekte i položaje na kojima nije bilo partizana. Ovaj vešti manevar, omogućio je četama Trinesete krajiške brigade da se povuče. I u kasnijim borbama za oslobođenje zemlje, Kasapović se isticao kao hrabar borac i vešt komandant.[2]
Posle oslobođenja Jugoslavije, Pero Kasapović je nastavio vojnu službu u Jugoslovenskoj narodnoj armiji. Završio je Višu vojnu akademiju i bio na dužnosti komandanta brigade i puka, načelnika štaba divizije i komandanta vojnog okruga. Godine 1965. je u činu general-majora bio penzionisan.[2][3]
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden partizanske zvezde drugog reda, Orden zasluga za narod drugog reda, Orden bratstva i jedinstva drugog reda, Orden za hrabrost i dr.[4] Ordenom narodnog heroja odlikovan je 24. jula 1952. godine.[2]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Narodni heroji 1982, str. 370.
- ^ a b v g Narodni heroji 1982, str. 371.
- ^ Vojni leksikon 1981, str. 910.
- ^ Ko je ko 1957, str. 309.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Ko je ko u Jugoslaviji. Beograd: Sedma sila. 1957.
- Vojni leksikon. Beograd: Vojnoizdavački zavod. 1981.
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.
Narodni heroji iz centralne Bosne | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni u centralnoj Bosni, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | ||
|  | |
