Petar Zec (lekar)
| Petar Zec | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Dr Petar Zec | |||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||
| Datum rođenja | 1881. | ||||||||||
| Mesto rođenja | Donji Kukuruzari, Austrougarska | ||||||||||
| Datum smrti | novembar 1944. | ||||||||||
| Mesto smrti | Beograd, Demokratska Federativna Jugoslavija | ||||||||||
| Politička karijera | |||||||||||
| Politička stranka | Samostalna demokratska stranka (1924–1929) Demokratska stranka (1919–1924) Hrvatsko-srpska koalicija (pre 1919) | ||||||||||
Petar Zec (Donji Kukuruzari, 1881 — Beograd, krajem oktobra ili novembar 1944) bio je srpski i jugoslovenski lekar i političar, senator Kraljevine Jugoslavije, zamenik namesnika Iva Perovića i komesar Srpskog Crvenog krsta tokom okupacije u Drugom svetskom ratu. Streljan je od komunističkih vlasti nakon oslobođenja Beograda.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1887. godine u banijskom selu Donji Kukuruzari kod Kostajnice. Tu je završio osnovnu školu, a zatim gimnaziju u Zagrebu. Studije medicine je završio 1905. godine u Inzbruku, gde je stekao titulu doktora celokupnog lekarstva.[1] Još za vreme studija je pripadao srpskim nacionalnim omladinskim organizacijama i bio pristalica Hrvatsko-srpske koalicije. Ilegalno je prešao u Kraljevinu Srbiju na početku Prvog svetskog rata i bio dobrovoljac u Srpskoj vojsci i kasnije na Solunskom frontu.
Nakon demobilizacije 1919. godine, ostao je u Gospiću, gde kasnije postaje i upravnik gradske bolnice. Bio je član Demokratske stranke, a od 1924. godine Samostalne demokratske stranke. Zajedno sa uglednim srpskim meštanima u Gospiću je pokrenuo četničku organizaciju, uz pomoć paroha smiljanskog Mateje Stijačića.
Za senator Kraljevine Jugoslavije je imenovan kraljevim ukazom 1933. godine. Kralj Aleksandar I Karađorđević je u svom testamentu 1934. godine imenovao Petra Zeca za zamenika Iva Perovića na mestu namesnika.[2]
Po proglašenju Nezavisne Države Hrvatske, Zec prelazi u Beograd. Sporazumom komesara Ministarstva socijalne politike i narodnog zdravlja Komesarske uprave i nemačkih okupacionih vlasti, 31. maja 1941. godine su raspušteni Upravni i nadzorni odbor srpskog Društva Crvenog krsta, a za komesara Društva Crvenog krsta je imenovan dr Petar Zec.[3] Sa tog mesta je organizovao prihvat izbeglica iz Nezavisne Države Hrvatske, kao i slanje paketa jugoslovenskim (srpskim) oficirima u zarobljeničkim logorima u Trećem rajhu.
Uhapšen je po oslobođenju Beograda, krajem oktobra ili početkom novembra 1944. godine. Njegova ratna delatnost je od novih komunističkih vlasti bila prepoznata kao kolaboracija, te je streljan na nepoznatoj lokaciji.[4] Ime Petra Zeca se našlo na spisku 105 streljanih, koji je objavljen 27. novembra 1944. godine na naslovnoj strani lista Politika, uz saopštenje Vojnog suda Prvog korpusa NOVJ o suđenju ratnim zločincima u Beogradu.[5]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Dr Petar Zec”. Jadovno 1941.
- ^ „Testament kralja Aleksandra I Karađorđevića”.
- ^ Gruden Milentijević, Ivana; Ozimić, Nebojša (2017). Društvo Crvenog krsta i Niški koncentracioni logor u periodu Drugog svetskom rata (PDF). Niš. str. 5.
- ^ „Registar žrtava”. Komisija za tajne grobnice ubijenih posle 12. septembra 1944. godine.
- ^ „Saopštenje Vojnog suda Prvog korpusa NOVJ o suđenju ratnim zločincima u Beogradu”. Politika. 11828: 1. 27. novembar 1944.
