Porez na imovinu
Porezima na imovinu u smislu Zakona o porezima na imovinu, smatraju se:[1]
- Porez na imovinu u takozvanoj statici – odnosi se na prava na nepokretnosti, tj. na samo posedovanje imovine,
- Porez na nasleđe i poklon – odnosi se na prenos imovine bez naknade,
- Porez na prenos apsloutnih prava – odnosi se na prenos imovine uz naknadu.
Porez na imovinu u statici je izvorni prihod jedinice lokalne samouprave, a porez na prenos apsolutnih prava i porez na nasleđe i poklon su ustupljeni prihodi koji takođe pripadaju jedinici lokalne samouprave, ali ih naplaćuje Ministarstvo finansija i privrede - Poreska uprava.
Obveznici poreza na imovinu[uredi | uredi izvor]
Obveznik poreza na imovinu na prava na nepokretnosti na osnovu zakona o porezima na imovinu je pravno i fizičko lice koje je imalac tih prava na nepokretnosti, koje se nalaze na teritoriji Republike Srbije, osim kada je ovim zakonom drukčije uređeno.
Oporezovana imovina[uredi | uredi izvor]
Porez na imovinu plaća se na sledeća prava na nepokretnosti:[1]
- pravo svojine, odnosno na pravo svojine na građevinskom zemljištu površine preko 10 ari
- pravo stanovanja
- pravo zakupa stana ili stambene zgrade u skladu sa zakonom kojim je uređeno stanovanje, za period duži od jedne godine ili na neodređeno vreme
- pravo zakupa građevinskog zemljišta u javnoj svojini, odnosno poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini, površine preko 10 ari
- pravo korišćenja građevinskog zemljišta u javnoj svojini površine preko 10 ari.
Nepokretnosti (imovina) na koju se plaća porez su: zemljište, stanovi, stambene i poslovne zgrade, poslovne prostorije, garaže, zgrade i prostorije za odmor i rekreaciju i drugi građevinski objekti, odnosno njihovi delovi. Obaveza po osnovu poreza na imovinu nastaje danom sticanja prava, danom početka korišćenja, danom osposobljavanja, danom izdavanja upotrebne dozvole ili danom omogućavanja korišćenja na drugi način. Na postojanje poreske obaveze nije od uticaja osnov sticanja prava, materijalno stanje poreskog obveznika, vrsta materijala od koje je nepokretnost izgrađena, da li su nepokretnosti izgrađene uz postojanje propisane tehničke dokumentacije, da li se nepokretnost koristi ili ne.
Rok podnošenja poreske prijave[uredi | uredi izvor]
Prema zakonu, registracija poreskih obveznika se obavlja u roku od 10 dana od sticanja prava na nepokretnostima. Fizička lica podnose novu prijavu do 31. marta godine u kojoj se vrši utvrđivanje poreza, samo ukoliko dođe do promene strukture postojeće imovine. Obveznici koji vode poslovne knjige dužni su da podnose poresku prijavu do 31. marta svake godine za koju se vrši utvrđivanje poreza. Neprijavljivanje poreza predstavlja poreski prekršaj.
Plaćane poreza na imovinu[uredi | uredi izvor]
Plaćanje poreza predstavlja zakonsku obavezu svih poreskih obveznika. Porez na imovinu plaća se kvartalno na osnovu rešenja nadležnog poreskog organa (do 15. februara, 15. maja, 15. avgusta i 15. novembra). Do donošenja rešenja za tekuću godinu porez se plaća akontaciono na bazi prošlogodišnjeg rešenja. Neplaćanje poreza u zakonskim rokovima povlači kamatu i prinudnu naplatu.
Način utvrđivanja poreza na imovinu[uredi | uredi izvor]
Iznos poreza na imovinu se dobija kada se na utvrđenu poresku osnovicu primeni odgovarajuća poreska stopa i može se umanjiti za poreski kredit (50% ukoliko obveznik stanuje u datom stanu ili stambenom objektu, a najviše 20.000 RSD, kao i za stambene zgrade i stanove površine do 60m2 koji nisu na građevinskom području i ne daju se u zakup, a u kojima stanuju samo lica starija od 65 godina).
Utvrđivanje poreske osnovice godišnjeg poreza na imovinu fizičkih lica za objekte i građevinsko zemljište vrši se tako što se prosečna tržišna cenu kvadratnog metra nepokretnosti u određenoj opštini množi sa korisnom površinom, zatim sa koeficijentom lokacije i koeficijentom kvaliteta objekta. Dobijeni iznos se zatim umanjuje za iznos amortizacije po stopi od 0,8% za svaku godinu primenom proporcionalne metode, a najviše do 40% (osim za zemljište) i tako dobijena vrednost nepokretnosti predstavlja poresku osnovicu.[2]
Osnovica za poljoprivredno i šumsko zemljište kod fizičkih lica je petostruki iznos katastarskog prihoda od tog zemljišta, prema poslednjem podatku službe za katastar na dan 31. decembra prethodne godine.
Poreska osnovica za sve nepokretnosti obveznika koji vode poslovne knjige (pravna lica) je iznos knjigovodstvene vrednosti te nepokretnosti na dan 31. decembra prethodne godine. Porez na imovinu ne plaćaju obveznici kad ukupna osnovica za sve njegove nepokretnosti na teritoriji jedinice lokalne samouprave ne prelazi iznos od 400.000 dinara. Zakonom o porezima na imovinu propisani su slučajevi kada se porez na imovinu ne plaća, odnosno poreska oslobođenja (član 12. Poreska oslobođenja Zakona o porezima na imovinu).
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Zakon o porezima na imovinu, Pristupljeno 23. 4. 2013.
- ^ Pravilnik o načinu utvrđivanja osnovice poreza na imovinu na prava na nepokretnostima Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. januar 2013), Pristupljeno 23. 4. 2013.
